आपतकालीन अवस्थामा रेल रोक्न प्रत्येक कोचमा चेन जोडिएको हुन्छ भन्ने सबैलाई थाहा भएकै हो। चेन तान्दा रेल रोकिन्छ। यो एक प्रकारको आपतकालीन ब्रेक हो। यद्यपि, कुनै कारण बिना यसलाई तान्नु पनि भारी हुनसक्छ। यो त सबैलाई थाहा होला तर, के तपाईंलाई थाहा छ चेनको सिस्टममा के हुन्छ जसले गर्दा रेल रोकिन्छ?
रेलको चेन तानेपछि कसरी रोकिन्छ र रेलको कुन डिब्बाबाट चेन तानेको हो भनेर पुलिसले कसरी थाहा पाउँछ भन्ने यहाँबाट जान्न सकिन्छ। चेन तान्दा रेल किन रोकिन्छ भनेर जान्न अघि, रेलमा ब्रेक कसरी लगाइन्छ भनेर जान्न महत्त्वपूर्ण छ। रेलको ब्रेक सधैं सक्रिय रहेको हुन्छ। जब रेल सार्न पर्ने हुन्छ, त्यै बेला ब्रेक हटाइन्छ। ब्रेक हटाएपछि मात्र रेल अगाडि बढ्छ। जब लोको पायलटले रेल चलाउनु पर्छ, उसले हावाको दबावबाट ब्रेकलाई टायरबाट टाढा राख्छ। जहाँ रेल रोकिनु पर्दा हावा दिन बन्द हुन्छ। रेलको ब्रेक यसरी लगाइन्छ।
रेलको कोचमा जडान गरिएको अलार्म चेन ब्रेक पाइपसँग जोडिएको हुन्छ र यसलाई तान्दा ब्रेक पाइपबाट हावाको दबाव निस्कन्छ र रेलले ब्रेक लगाउन थाल्छ। ब्रेकिङको कारण, ब्रेक प्रणालीमा हावाको दबावमा अचानक गिरावट आउँछ। ड्राइभरले यसको लागि एक सूचक संकेत र हुटिंग संकेत प्राप्त गर्दछ। जसबाट उसले या त रेलको चेन तानिएको हो वा रेलको ब्रेकिङ सिस्टममा केही गडबड भएको बुझ्छ। त्यसपछि उनले सही कारणहरू खोज्छन्।
चेन पुलर फेला पार्न पुरानो चाल प्रयोग गर्दछ। रेलको बोगी जसबाट चेन तानिन्छ, त्यहाँ हावाको चाप चुहिएको ठूलो आवाज आउँछ। यही आवाजको सहायताले भारतीय रेलवे पुलिस बल त्यो बोगीमा पुग्छ र त्यसपछि त्यहाँ उपस्थित यात्रुहरूको सहयोगमा चेन तानेको व्यक्तिसम्म पुग्छ। यो पनि ब्रेक प्रणालीमा निर्भर गर्दछ। भ्याकुम ब्रेक रेलमा चेन तान्दा, कोचको माथिल्लो कुनामा रहेको भल्भ घुम्छ, जसलाई हेरेर कोच पनि थाहा हुन्छ।









