नयाँ दिल्ली: युनियन इन्टरनेशनेल डेस केमिन्स डी फेर (युआईसी) या इन्टरनेशनल युनियन अफ रेलवे (युआईसी) र रेलवे सुरक्षा बल (आरपीएफ) ले २१ देखि २३ फरवरीसम्म जयपुरमा १८औं विश्व सुरक्षा कांग्रेसको संयुक्त रूपमा आयोजन गर्ने भएको छ। युनियन इन्टरनेशनेल डेस केमिन्स डी फेर (युआईसी) या इन्टरनेशनल युनियन अफ रेलवे (युआईसी) वा इन्टरनेशनल युनियन अफ रेल्वेज (युआईसी) ले रेल क्षेत्रको प्रतिनिधित्व गर्दछ र विश्वभर रेल यातायातलाई प्रोत्साहन दिन्छ। रेलवे सुरक्षा बल (आरपीफ) भारतमा रेल सुरक्षाको क्षेत्रमा एक प्रमुख सुरक्षा र कानून प्रवर्तन निकाय हो।
भारतको प्रमुख रेलवे सुरक्षा एजेन्सीको रूपमा आरपीएफले राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरहरूमा रेलवे सुरक्षाको क्षेत्रमा राष्ट्रको प्रयासहरूको नेतृत्व गर्दछ। युआईसी सेक्युरिटी फोरम, डीजी, आरपीएफको अध्यक्षता ग्रहण गरेपछि एसियामा सञ्चालित सदस्य संस्थाहरूको सहभागिता बढाउनका लागि कदम चालेको छ। अफ्रिका र धेरै अन्य विकासशील देशहरूमा समान जनसांख्यिकीय ढाँचा छ, ताकि तिनीहरूको आवाज सुन्न सकिन्छ र युआईसीद्वारा प्रदान गरिएको बहुपक्षीय फोरमद्वारा चिन्ताहरू सम्बोधन गर्न सकिन्छ। उल्लेखनीय छ, भारतले जी-२० देशहरूको समूहको अध्यक्षता पाएको छ, जसलाई ध्यानमा राख्दै भारतले जयपुरमा रेलवेको अन्तर्राष्ट्रिय संघको १८औं विश्व सुरक्षा कांग्रेसको आयोजना गर्नेछ।
स्वतन्त्रता दिवसको वर्षमा भारतले आफ्नो समृद्ध सांस्कृतिक सम्पदा, सफ्ट-पावर र आफ्नो प्रगतिलाई उपयुक्त अन्तर्राष्ट्रिय फोरमहरूमा देखाउन आवश्यक छ। युआईसी विश्व सुरक्षा कांग्रेस यस्तो विशेष अवसर हुनेछ। कांग्रेसको १८औं संस्करण, ‘रेलवे सुरक्षा रणनीति: भविष्यको लागि तयारी र दृष्टिकोण’ विषयवस्तुमा केन्द्रित, युआईसी, साझेदार अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरू, भारतीय रेलवेका सम्बन्धित अधिकारीहरू बाहेक विश्वभरका रेल संगठनहरूका सुरक्षा प्रमुखहरूले भाग लिनेछन्। भारतका वरिष्ठ पुलिस अधिकारी पनि यसमा संलग्न छन्। भारतले उक्त कार्यक्रममा विश्वभरका रेलवे सुरक्षा प्रतिनिधिहरूको आयोजना गर्नेछ। आरपीएफले विश्वभरि रेलवे सुरक्षाका लागि सरोकार र चुनौतीहरूका मुद्दाहरूमा प्रभावकारी छलफलहरू आयोजना गर्न सेट गरिएको छ, र दोस्रो क्रम समस्या समाधानमा ध्यान केन्द्रित गर्न, व्यावहारिक र तुरुन्त कार्यान्वयनयोग्य समाधानहरू निकाल्न सत्रहरू डिजाइन गरेको छ। यसले विश्वभरको रेलवे सुरक्षामा परिवर्तन ल्याउनेछ। कांग्रेस २१ फरवरी २०२१ मा उद्घाटन सत्रसँग शुरु हुनेछ र २३ फरवरी २०२३ मा समापन सत्रसँग समाप्त हुनेछ। कांग्रेस ‘महत्वपूर्ण सम्पत्ति र भाडाको संरक्षण’, ‘मानव सुरक्षा दृष्टिकोण’, ‘विश्वभरका उत्कृष्ट रेल सुरक्षा उपकरण र अभ्यासहरू’ र ‘भिजन २०३०’को अन्तर्निहित उप-विषयवस्तुहरूसहित चार सत्रहरूमा विभाजन गरिएको छ।
यसअघि, सन् २००६ र २०१५ मा, आरपीएफले नयाँ दिल्लीमा अन्तर्राष्ट्रिय युसआईसी विश्व सुरक्षा सम्मेलन सफलतापूर्वक आयोजना र आयोजना गरेको थियो। यो गर्वको कुरा हो, महानिर्देशक आरपीएफका सञ्जय चन्द्रले जुलाई २०२२ देखि जुलाई २०२४ सम्म अन्तर्राष्ट्रिय युआईसी सुरक्षा फोरमको अध्यक्षको पदभार ग्रहण गर्दैछन्।
पृष्ठभूमि:
रेलवेको अन्तर्राष्ट्रिय संघ (युआईसी)
युआईसी) वा (युआईसी) यसको मुख्यालय पेरिस, फ्रान्समा रहेको छ, जुन २०२२ मा अस्तित्वमा आएको होl यसले रेलवे क्षेत्रको प्रतिनिधित्व गर्दछ र विश्वभर रेल यातायातलाई प्रोत्साहन दिन्छ। युआईसीले रेल यातायातको अन्तरसञ्चालन र मानकीकरणलाई प्रवर्द्धन गर्ने, उत्कृष्ट अभ्यासहरूको साझेदारी र साझेदारी बढाउने, नयाँ व्यवसाय र गतिविधिका नयाँ क्षेत्रहरूमा सदस्यहरूलाई समर्थन गर्ने र रेल यातायातको राम्रो प्राविधिक र वातावरणीय प्रदर्शन, प्रतिस्पर्धात्मकता सुधार र लागत घटाउने अभियान सञ्चालन गर्ने लक्ष्य राखेको छ। युआईसी ले विश्व रेलवे क्षेत्रहरू बीच रणनीतिक र रणनीतिक सहयोगलाई प्रोत्साहन दिन्छ, किनकि यसले विश्व सरकारहरू र महाद्वीपहरूमा सुरक्षा परिदृश्यसँग संलग्न हुन्छ।
सुरक्षा मंच सुरक्षा क्षेत्रमा युआईसीले सदस्यहरूको सामान्य हितहरूको रक्षा गर्ने मुद्दामा समय-समयमा अन्तर्राष्ट्रिय कार्यक्रमहरू आयोजन गर्ने, युआईसी सदस्यहरूको सुरक्षा निदेशकहरू बीच सूचना अनि अनुभवहरूको आदान-प्रदानलाई प्रोत्साहन दिने, साझा हितहरूको प्रस्ताव गर्ने र सदस्यहरूको आवश्यकताहरू या बाहरी घटनाहरूद्वारा निर्धारित वैश्विक अनि क्षेत्रीय स्तरमा परियोजनाहरूको रूपरेखा तैयार गर्नका लागि जिम्मेदार छl विश्वव्यापी परिदृश्यमा जहाँ आपराधिक तत्वहरूले नेटवर्किङको फाइदा उठाएर नयाँ तरिका र आक्रमणका उपायहरू खोज्छन्, त्यस्ता चुनौतीहरूको सामना गर्न सकारात्मक शक्तिहरू पनि एकजुट हुनु अनिवार्य हुन्छ। युआईसीको सुरक्षा फोरम, संयुक्त राष्ट्रद्वारा मान्यता प्राप्त एक अन्तर्राष्ट्रिय निकाय भएकोले, विचार र उत्कृष्ट अभ्यासहरूको साझाको लागि एक फोरम प्रदान गर्दछ।
भारतको रेलवे सुरक्षा बल
रेलवे सुरक्षा बल (आरपीएफ) भारतमा रेल सुरक्षाको क्षेत्रमा एक प्रमुख सुरक्षा र कानून प्रवर्तन निकाय हो। सन् १९५७ मा रेलवे सम्पदाको राम्रो सुरक्षा र सुरक्षाको लागि गठन भएको यो बलले रेलवे सम्पत्तिको सुरक्षा र सुरक्षाको मुख्य भूमिकाबाट यात्रु सुरक्षा र यात्रु सुविधाको थप भूमिकामा आफूलाई विकसित गरेको छ। बदलिँदो समयसँगै यात्रुको सुरक्षा र सुविधा सम्बन्धी भूमिका प्रमुख हुँदै गएको छ। रेलवेका यात्रुहरूलाई सम्भव भएसम्म उत्तम सेवा प्रदान गर्ने गौरवशाली परम्परा स्थापित गर्ने उद्देश्यका साथ आरपीएफले अब यात्रा शुरु गरेको छ। आज यो बलले भारतीय रेलवेका उद्देश्यहरू पूरा गर्न सक्रिय भूमिका खेल्छ। यसले आज रेलवे र यसका ग्राहकहरूको बदलिँदै आएको सुरक्षा आवश्यकताहरू पहिचान गर्दछ र आफूलाई सीप र स्रोतहरूसँग सुसज्जित गरेर र नवीन समाधानहरू लागू गरेर आफूलाई अनुकूल बनाउँछ। आरपीएफले हाल नौ प्रतिशतमा महिलाहरूको सबैभन्दा ठूलो अनुपातको साथ भारतको केन्द्रीय बल भएको गौरव प्राप्त गरेको छ। बढ्दो जिम्मेवारी पूरा गर्न,आरपीएफले यात्रुहरूको सुरक्षा र सुविधाको लागि धेरै अपरेशनहरू शुरु गरेको छ। -पीआईबी
About Author
