कोलकाता: छिमेकी राज्यहरूमा उत्कृष्ट क्लिनिकल हेरचाह खोल्ने दिशामा पहिलो चरणमा पूर्वी भारतको सबैभन्दा ठूलो निजी अस्पताल चेन मेडिका ग्रुप अफ हस्पिटलले त्रिपुराको पहिलो सफल हृदय प्रत्यारोपण र बरजाला, सिपाहीजला, त्रिपुराका ४४ वर्षीया पसलका मालिक रञ्जित रोय कोलकाताको मेडिका सुपरस्पेशालिटी अस्पतालमा सफल शल्यक्रिया गरी निको भए। उनी डाइलेटेड कार्डियोमायोप्याथी (एक प्रकारको मुटुको मांसपेशी रोग जसले मुटुको च्याम्बरहरू (भेन्ट्रिकलहरू) फैलिन्छ र फैलिन्छ र यसले रगतलाई प्रभावकारी रूपमा पम्प गर्न नदिने गरी ठूलो बनाउँछ) बाट पीडित थिए। उनी हृदयघातको सम्भावित जोखिम र धेरै कमजोर जीवन प्रत्याशाको साथ अन्तिम चरणहरूमा थिए। कार्डियक सर्जरी विभागका अनुभवी डाक्टरहरूको टोलीको नेतृत्व डा. कुणाल सरकार, वरिष्ठ उपाध्यक्ष तथा वरिष्ठ कन्सल्टेन्ट कार्डियक सर्जन, मेडिका सुपरस्पेशालिटी अस्पताल, कोलकाता, डा. सौम्यजित घोष, कन्सल्टेन्ट कार्डियाक सर्जन, डा. दिपञ्जन चटर्जी, ईसीएमओ फिजिसियन थिए। र मेडिका सुपरस्पेशालिटी अस्पतालका क्रिटिकल केयर विशेषज्ञहरूले यस चमत्कारी केसको लागि हात मिलाए। योसँगै त्रिपुरा निवासी कोलकाताबाट मुटु प्रत्यारोपण गराउने राज्यकै पहिलो व्यक्ति बनेका छन्।

रञ्जित रोय डाइलेटेड कार्डियोमायोप्याथीबाट पीडित थिए र त्यसैले उनको दैनिक गतिविधिहरू गर्न गाह्रो भइरहेको थियो। उसको अवस्था यस्तो थियो, उसको आयु खराब हुँदै गइरहेको थियो। उनलाई धेरै औषधिहरू दिइयो, जसमध्ये केही उनको लागि महँगो पर्दै गएको थियो किनभने उनी आफ्नो परिवारको एक मात्र कमाउने सदस्य हुन् र उनको छोरा, पत्नी र बिरामी आमा छन्। तीन महिनाअघि उनले डा. कुणाल सरकारसँग सल्लाह गरे, जसले मुटु प्रत्यारोपणको सुझाव दिए र तत्काल दाता मुटुको आवश्यकता थियो। लामो प्रतीक्षापछि डिसेम्बर २८ मा बर्दवानबाट मेडिका सुपरस्पेशालिटी अस्पतालमा सारिएका र ३० दिसम्बरमा कोलकाताको मेडिका अस्पतालमा ब्रेन डेड घोषित भएका ५१ वर्षीय थिएटर व्यक्तित्व हिरण्मय घोषाल।

३० दिसम्बरमा रञ्जित राईलाई त्रिपुराबाट तुरुन्तै यात्रा गर्न भनियो। दाता र प्रापक दुवै अस्पतालमा थिए र शल्यक्रिया एकैसाथ गरिएको थियो। यो चमत्कारी हृदय प्रत्यारोपण मेडिका अस्पतालमा गरिएको थियो, जसले छिमेकी राज्यहरूलाई पनि उन्नत क्लिनिकल हेरचाहको दैलो खोल्यो। स्वर्गीय हिरण्मय घोषालको परिवारको यस मानवीय कार्यको लागि सम्पूर्ण मेडिका बिरादरी र रञ्जित रोयको परिवार ऋणी छ। डा. सौम्यजित घोषले भने, ‘सम्पूर्ण शल्यक्रियाको समन्वय गर्नु विशेष चुनौतीपूर्ण थियो किनभने हामीसँग कटाईएको मुटु प्रत्यारोपण गर्न मात्र ४ घण्टाको समय थियो। प्रशोधन गर्ने आत्मविश्वास प्राप्त हुन्छl’

डा. दिपन्जन चटर्जीले भने, ‘रोयको चमत्कारिक रूपमा निको भएको छ र रोय खतरामुक्त छन्। उनको मुटुले राम्रोसँग काम गरिरहेको छ र सबै महत्त्वपूर्ण अंगहरूले राम्रोसँग काम गरिरहेका छन्। उनको एन्टिबायोटिकहरू पनि बिस्तारै प्रतिरक्षा दमन गर्नेहरूलाई स्थिर गरेर घटाइँदैछ। उनी हिँडिरहेका छन् र सामान्य खाना खाइरहेका छन्। उनको रक्तचाप र मुटुको चाल पूर्णरुपमा सामान्य रहेको छ। दाताको यो दयाले रोयलाई नयाँ जीवन दिएको छ। हामी घोषालको परिवारप्रति सहानुभूति व्यक्त गर्दछौं। घोषालको परिवारलाई उनीहरूको क्षतिको लागि, हामीले शहरका अस्पतालहरूमा विभिन्न प्राप्तकर्ताहरूलाई पाँचवटा अंगहरू दान गर्ने प्रस्ताव गरेकोमा उहाँहरूलाई धन्यवाद पनि दियौं। उनका परिवार जस्तै धेरै मानिसहरू पनि अगाडि आउनु पर्छ र हामीलाई डाक्टरहरूलाई मद्दत गर्नुपर्छ, र जीवन बचाउनु पर्छl’

शल्यक्रियाको नेतृत्व गरेका डा. कुणाल सरकारले भने, ‘हामी मेडिकामा घोषाल र उनको परिवारलाई आफ्नो मुटु दान गरेर रोयको जीवन बचाउनको लागि सधैं आभारी रहनेछौंl थाहा हुँदाहुँदै पनि पति रोयको अवस्था दिनप्रतिदिन नाजुक हुँदै गइरहेको छ। हामीले महिनौं पर्ख्यौं। मुटु प्रत्यारोपण समयको आवश्यकता थियो र दाताको परिवारबाट स्वीकृति पाएलगत्तै हामी शल्यक्रियाका लागि तयार भयौँ। बिरामी निको भइसकेका छन् र आज अस्पतालबाट डिस्चार्ज हुनेछन्। उनको उज्ज्वल भविष्य र स्वस्थ जीवनको कामना गर्दछौं। एक डाक्टरको हैसियतमा हामी अंग दानको बारेमा चेतना जगाउन चाहन्छौं ताकि धेरै जीवन बचाउन सकियोस्, र हामी आशा गर्छौं कि धेरै परिवारहरू अंग दान गर्न अगाडि आउनेछन्l’

मेडिका ग्रुप अफ हस्पिटलका सह-संस्थापक र निर्देशक उदयन लाहिरीले भने, ‘हृदयघातले भारतको कुल जनसंख्याको १% लाई असर गर्छ, र यदि छिट्टै पत्ता लाग्यो भने धेरैको ज्यान बचाउन सकिन्छ। दुर्गम क्षेत्रमा बसोबास गर्ने मानिसहरूलाई समयको कमीका कारण यस्ता कार्यहरू गर्न गाह्रो हुनसक्छ। तसर्थ, बहुमूल्य जीवन बचाउनको लागि हामी प्रायः टाढाका क्षेत्रहरूमा नि: शुल्क स्वास्थ्य शिविरहरू आयोजना गर्छौं र उनीहरूलाई आवश्यक पर्दा मद्दत गर्दछौं। हामी यहाँ आर्थिक स्थिति, लिङ्ग वा राष्ट्रियताको ख्याल नगरी सेवा गर्न आएका छौं, र अर्को जीवन बचाउन पाएकोमा हामी अत्यन्तै कृतज्ञ छौं। हामी नागरिकहरूलाई नहिचकिचाउन र अंग दान गर्न अनुरोध गर्दछौं ताकि धेरै भन्दा धेरै जीवन बचाउन सकियोस्।

‘हामी हिरण्मय घोषाल र उनका परिवारका सदस्यहरूप्रति धेरै आभारी छौं, उनका अंगहरू दान गरेर समाजको लागि उदाहरण बसाल्नु भएकोमा, यो दयालु कार्यले ५ फरक व्यक्ति र उनीहरूको परिवारलाई नयाँ जीवन दिएको छ’, मेडिका अस्पताल प्राइभेट लिमिटेडका सह-संस्थापक र निर्देशक अयानभ देव गुप्ताले भने।