इन्दौर: भगवान शिवलाई लिङ्गको रुपमा पुजा गरिन्छ भने भगवान विष्णुलाई शालिग्रामको रुपमा पूजा गरिन्छ। नगरको एरोड्रम रोडमा अवस्थित श्री श्री विद्याधाम मन्दिर परिसर राज्यको एक मात्र मन्दिर हो, जहाँ नेपालकै गण्डकी नदीबाट ल्याएर १२ हजार ५०० शालिग्राम स्थापना गरिएको छ। उनीहरूलाई दैनिक पञ्चामृतले अभिषेक गरिन्छ। यहाँ पाँच पटक भोग पनि चढाइन्छ। प्रत्येक वर्ष देवप्रबोधिनी एकादशीका दिन अनुष्ठानसहित शालिग्राम र तुलसीविवाह पनि गरिन्छ।
श्री विद्याधाम आश्रमका ट्रस्टीहरूका अनुसार यो आफ्नो प्रकारको दोस्रो र राज्यको एकमात्र मन्दिर हो। यस्तो पहिलो मन्दिर जम्मूको रघुनाथ मन्दिर परिसरमा अवस्थित छ। जम्मुको मन्दिरमा १.२५ लाख शालिग्राम ढुङ्गा छन् भने इन्दौरको मन्दिरमा साढे १२ हजार। तिनीहरूको आकार एक कागज वजन जत्तिकै छ। अहिले नेपाल सरकारले उनीहरूको यातायातमा प्रतिबन्ध लगाएको छ। इन्दौरको शालिग्राम मन्दिर २०१५ मा निर्माण गरिएको थियो। इन्दौरको मन्दिरमा भगवान विष्णुको तीन फिट संगमरमरको मूर्ति पनि स्थापना गरिएको छ। प्रत्येक वर्ष देवप्रबोधिनी एकादशीको दिन यहाँ भक्तजनको मेला लाग्छ।
कालीगण्डकी नदीको किनारमा शालिग्राम ढुङ्गा पाइन्छ
यो ढुङ्गा नेपालको गण्डकी किनारमा पाइन्छ जसलाई कालीगण्डकी वा गण्डक पनि भनिन्छ। शालिग्राम भगवान विष्णुको देवता रूप हो। स्कन्द पुराणमा भगवान शिवले पनि शालिग्रामको पूजा गरेको उल्लेख छ। कार्तिक महिनाको शुक्ल एकादशीमा भगवान विष्णुको शालिग्राम रुप र तुलसीको विवाह हुन्छ।