पटियाला पेग सर्वाधिक चर्चित होl रक्सी पिउनेले होस् वा नपिउने पटियाला पेगको बारेमा अवश्यै सुनेकै छन्छ। यदि सुनेका छैनन् भने हिन्दी  फिल्ममा सुनेको हुनुपर्छl तर किन भनि भनिन्छ पटियाला पेग? किन पेगलाई अन्य ठाउँहरूको नाम भनिन्दैन? यसबारेमा कुरा रोचक छl उत्तर भारतमा अधिकांश व्हिस्की, ब्रान्डी,  रम पिउनेहरूमा पटियाला पेग केहि विशेष हो। यो साँच्चै एक राजसी पेग हो, १२० एमएल व्हिस्कीमा केही सोडा र आइसको साथमा पिउने गरिन्छ। एउटा भनाइ छ,  पटियाला पेग पिउने व्यक्ति अर्को दिन ह्याङ्गओभरक कारण  मान्ने खालका हुन्छन्छ। जीक्युइण्डिया डट कमक अनुसार, पटियाला पेगको आविष्कार पटियालाका महाराजा भूपिन्दर सिंहको दरबारमा भएको थियो, जसले १९०० देखि १९३८ सम्म पटियालाको तत्कालीन रियासतमा शासन गरेका थिए। महाराजा आधुनिक भारतीय इतिहासमा सबैभन्दा प्रसिद्ध र विवादास्पद व्यक्तित्वहरू मध्ये एक थिए। उनको असाधारण उदार होस्टको रूपमा प्रतिष्ठा थियो। उनी प्रायः विदेशी प्रतिष्ठित व्यक्तिहरू र खेलाडीहरूका लागि भव्य पार्टीहरू आयोजना गर्थे। उनी आफैं एक उत्साही खेलाडी थिए, र सन् १९११ मा इंग्ल्याण्ड भ्रमण गरेको भारतीय क्रिकेट टोलीका कप्तान पनि थिए। उनलाई मन नपर्ने एउटा कुरा हार्नु थियो। सिख योद्धाहरू सम्मिलित शक्तिशाली पोलो टोली भएका महाराजाले एक पटक ‘टेन्ट पेगिङ’को मैत्रीपूर्ण प्रतियोगिताको लागि भाइसरायज प्राइड भनिने आयरिश पोलो टोलीलाई निम्तो दिए। त्यसबेला पटियाला टोली भाइसरोय प्राइड टोलीको तुलनामा धेरै अनुभवहीन थियो। आयरिश टोली एक बलियो, दक्ष र खेल जित्न दृढ टोली थियो।

आफ्नो दलको कमजोरी थाहा पाएर महाराजाले रणनीतिक योजना बनाए। उनले आफ्ना कर्मचारीहरूलाई ठूलो खेलको अघिल्लो रातको खानामा पाहुना टोलीलाई दोब्बर ह्विस्की खुवाउन आदेश दिए। अपेक्षित रूपमा, आयरिश टोलीका सदस्यहरू भोलिपल्ट बिहान भारी ह्याङ्गओभरको साथ उठे र उनीहरूको पूर्ण क्षमतामा खेल्न सक्षम भएनन्। महाराजाको टोलीले जित्यो। भनिन्छ, जब भाइसरोयको दलका राजनैतिक एजेन्ट महाराजालाई गुनासो गर्न गए, तब उनले यसो भन्दै जवाफ दिए, ‘हो, पटियालामा हाम्रो पेग ठूलो छl’

यो पटियाला पेगको बारेमा सबैभन्दा लोकप्रिय कथन हो, तर केही आधुनिक भारतीय इतिहासकारहरूले दावी गरेअनुसार, महाराजाले वास्तवमा यो आयरिश पोलो टोलीको सट्टा ब्रिटिश क्रिकेट टोलीको विरुद्धमा गरेका थिए। पटियाला पेगको सृष्टिको बारेमा अर्को लोकप्रिय कथा यो छ, महाराजालाई उनको डाक्टरले दिनको एक ग्लास मात्र पिउने सल्लाह दिएका थिए। महाराजाको अतिभोग गर्ने बानीलाई ध्यानमा राख्दै, उनले चेतावनी पछ्याए, एक पेय चार मूल्य हुनेछ। एउटा कथा पनि छ, महाराजाको ढिलो आइपुग्ने प्रवृत्ति देखेर उनका पाहुनाहरूले ठूला पेगहरू (पटियाला पेग) खन्याउन थाले जुन उनीहरूले पर्खिरहँदा पिउन सक्छन्। एक पटियाला पेग लगभग १२० मिलीलीटर व्हिस्की (एक डबल) बराबर हुन्छ। ‘पटियाला पैगे’ नाम महाराजा भूपिन्दर सिंहले राखेका थिए। जुन आज विश्वभर चर्चित भएको छ। शुरुमा ‘पटियाला पेग’ शाही पाहुनाहरूलाई मात्र खुवाइएको थियो। तर अहिले हरेक खुशीको अवसरमा आफ्नो खुशी दोब्बर बनाउन मानिसहरु ‘पटियाला पेग’को मजा लिन थालेका छन्।