कतारको अदालतले दोहाको एक कम्पनीमा काम गर्ने आठ जना पूर्व भारतीय नौसैनिलाई कामको आडमा जासुसी गरेको आरोप लगाएको थियो। उक्त आरोपमा उनलाई मृत्युदण्ड दिइएको थियो, जुन भारतीय हस्तक्षेपपछि जेल सजायमा परिणत भएको थियो। अब ठूलो राहत दिँदै दोहाको अदालतले सबैलाई रिहा गरेको छ। सात जना अधिकारी पनि स्वदेश फर्किए। युएईपछि प्रधानमन्त्री मोदी कतारको भ्रमणमा जाँदै गर्दा संदिग्धको रिहाइ भएको हो। तर, यस हाई प्रोफाइल मामलामा कतारका शेखसँग पनि जोडिएका छन्।

यहाँ आमिरको अर्थ धन र समृद्धि मात्र होइन, आमिर भनेको कतारको सर्वोच्च नेता हो। उनी संविधानका ग्यारेन्टी र सेनाका कमाण्डर पनि हुन्। आमिर एक विशेष परिवारबाट आउँछ, जसलाई अल-थानी परिवार भनिन्छ। हालसम्म यस परिवारबाट आठ जना धनी भएका छन्, जसले देशलाई निरन्तरता दिएका छन्। वर्तमान आमिर तमिम बिन हमादले आफ्नो बुबाको उत्तराधिकारी भएर सन् २०१३ को जुनमा सत्ता ग्रहण गरेका थिए। ३३ वर्षको उमेरमा शेखलाई कतारको सबैभन्दा कान्छो नेता मानिन्थ्यो। शेख तमिमले लण्डनको ह्यारो स्कुलबाट आफ्नो शिक्षा शुरु गरेका थिए। पछि, उनले इंग्ल्याण्डको रोयल मिलिटरी एकेडेमीमा अध्ययन गरे र त्यहाँ स्नातक गरे। स्वदेश फर्किएपछि उनलाई सेनामा महत्वपूर्ण पद दिइयो। त्यतिबेला उनका पिता हमद बिन खलिफा सत्तामा थिए। तर, भविष्यमा देशको जिम्मा आफूले नै लिने भनेर शेखको तालिम शुरु भइसकेको थियो। सन् २००३ मा नै उनका बाबुले नै यसको घोषणा गरेका थिए।

सर्वोच्च नेता बनेपछि शेख तमिमले धेरै ठूला काम गरे। यसमा सबैभन्दा बढी चर्चा पश्चिमसँगको राम्रो सम्बन्धको हो। यो मुस्लिम बाहुल्य देशले लगभग सबै शक्तिशाली देशहरूसँग राम्रो सम्बन्ध विकास गरेको छ, जुन पहिले त्यस्तो थिएन। यसबाहेक कतारले नियम लागेपछि विदेशी पर्यटकलाई कडाइका साथ प्रवर्द्धन गरेको छ। तारा होटलदेखि पर्यटकलाई चाहने सबै विलासिताहरू छन्। उनीहरूका लागि प्रतिबन्धित सुविधासमेत उपलब्ध गराइएको छ। यसअघि लामो समयसम्म यो देश ग्यास र तेलका लागि मात्र चिनिन्थ्यो। 

लेकिन कतर को आज सबसे ज्यादा मध्यस्थता यानी बीच-बचाव करने वाले, या समझौता कराने वाले देश की तरह देखा जाता है. ये असल हासिल है, जो कतर के अमीर  को मिला. ताजा मामला ही लें तो इजरायल और हमास के बीच जंग ने दुनिया की नाक में दम किया हुआ है. दोनों ही पक्ष किसी की नहीं सुन रहे.  यहां तक कि अमेरिका को भी लगभग नाकामी मिली. इस बीच खबर है कि कतर ने दोनों के बीच तनाव कम करने की पहल की है. हो सकता है कि एक बार फिर दोनों पार्टियां अस्थाई युद्ध विराम के लिए मान जाएं. पहला युद्ध विराम भी कतर की वजह से ही हुआ, जो लगभग एक हफ्ते चला था. इजरायली बंधकों की रिहाई में भी वो अहम पार्ट अदा कर चुका है.  कतर के रॉयल परिवार के पास ताकत ही नहीं, पैसे भी बेशुमार हैं. पूरी फैमिली की बात करें तो उसकी कुल दौलत 335 बिलियन डॉलर है. वहीं कतर के मौजूदा अमीर  मीम की कुल संपत्ति लगभग ढाई बिलियन डॉलर है. इसमें कतर के अलावा विदेशों में फैली प्रॉपर्टी भी है. लंदन से पढ़े-लिखे शेख ने वहां के बैंकों, एयरवेज और ऑटोमोबाइल पर भी इनवेस्टमेंट कर रखा है. 

कतर के शेख अपने परिवार समेत दोहा रॉयल पैलेस में रहते हैं. सोने से मढ़े हुए इस किले में 15 अलग-अलग पैलेस हैं, जहां 3 सौ से ज्यादा कारें पार्क हो सकती हैं. दोहा रॉयल पैलेस में सारा फर्निचर सोने से मढ़ा हुआ है. लेकिन महल की खास बात ये है कि इसमें अकेले शेख का दफ्तर ही अमेरिका के वाइट हाउस से 20 गुना विशाल है. साल 2019 में अमीर ने ओमान में भी एक पैलेस तैयार करवाया, जो दोहा जितना ही आलीशान है. शेख के पास दुनिया का सबसे महंगा और लग्जरी जहाज है, जिसे कतर के नाम पर कतारा कहते हैं. लगभग 400 मिलियन डॉलर की लागत वाले जहाज में हेलीकॉप्टर डेक और सैटेलाइट डोम भी हैं. सबसे महंगी एयरक्राफ्ट और कारों का काफिला भी इनके नाम है.  कतर का राजसी परिवार खुद ही अमीर नहीं है, बल्कि वहां रहने वालों की आय भी वैसी शानदार है. इस देश की पर-कैपिटा जीडीपी को दुनिया में चौथी सबसे हाई  जीडीपी में गिना जाता है. वर्ल्ड बैंक का डेटा देखें तो वहां पर कैपिटा आय 94 हजार डॉलर से ज्यादा है, यानी 80 लाख रुपए से ज्यादा. ये डेटा ड़ा पुराना है. जीडीपी ऊपर जाने से जाहिर है, इसमें भी बढ़त ही हुई होगी.  अथाह पैसों में रहने की वजह से यहां के निवासियों को कोई टैक्स भी नहीं देना पड़ता. यही वजह है कि कतर को टैक्स-हेवन भी कहते हैं. यहां बहुत से अमीर विदेशी नागरिकता लेने को तैयार रहते हैं ताकि कर के पैसे बचा सकें.

तर आज कतारलाई मध्यस्थता गर्ने वा सम्झौता गर्ने देशको रूपमा हेरिन्छ। कतारका अमिरले पाएको वास्तविक उपलब्धि यही हो। यदि पछिल्लो मामलालाई लिने हो भने, इजरायल र हमासबीचको युद्धले विश्वलाई त्रसित बनाएको छ। दुवै पक्षले कसैको कुरा सुनिरहेका छैनन्। अमेरिका पनि लगभग असफल भयो। यसैबीच कतारले दुई देशबीचको तनाव कम गर्न पहल गरेको समाचार छ। यो सम्भव छ, फेरि एक पटक दुवै पक्ष अस्थायी युद्धविराम गर्न सहमत छन्। पहिलो युद्धविराम पनि कतारकै कारण भएको थियो, जुन करिब एक हप्तासम्म चलेको थियो। उनले इजरायली बन्धकहरूलाई रिहा गर्न पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्। कतारको शाही परिवारसँग शक्ति मात्र नभएर अपार धन पनि छ। सम्पूर्ण परिवारको बारेमा कुरा गर्दा, यसको कुल सम्पत्ति ३३५ बिलियन डलर छ। कतारका वर्तमान अमिर मिमको कुल सम्पत्ति करिब साढे दुई अर्ब डलर छ। कतार बाहेक विदेशमा पनि यसको सम्पत्ति छ। लण्डनमा पढेका शेखले त्यहाँ ब्यांक, एयरवेज र अटोमोबाइलमा पनि लगानी गरेका छन्।

कतारका शेख आफ्नो परिवारसहित दोहा शाही दरबारमा बस्छन्। सुनले ढाकिएको यस किल्लामा विभिन्न १५ वटा दरबार छन्, जहाँ ३०० भन्दा बढी कार पार्क गर्न सकिन्छ। दोहा शाही दरबारका सबै फर्निचर सुनले ढाकिएका छन्। तर दरबारको विशेष कुरा के हो भने शेखको एक्लै कार्यालय अमेरिकाको ह्वाइट हाउसभन्दा २० गुणा ठूलो छ। सन् २०१९ मा अमिरले ओमानमा पनि दोहा जत्तिकै विलासी दरबार बनाएका थिए। शेखसँग संसारको सबैभन्दा महँगो र विलासी जहाज छ, जसलाई कतार पछि कटारा भनिन्छ। करिब ४०० मिलियन डलरको लागतमा रहेको उक्त जहाजमा हेलिकप्टर डेक र स्याटेलाइट डोम पनि छ। सबैभन्दा महँगो विमान र कारको फ्लीट पनि उनको नाममा छ। कतारको शाही परिवार आफैं धनी छैन तर त्यहाँ बस्ने मानिसको आम्दानी पनि उत्कृष्ट छ। यस देशको प्रतिव्यक्ति जीडीपी विश्वको चौथो उच्च जीडीपीमा गनिन्छ। विश्व ब्यांकको तथ्यांक हेर्दा त्यहाँको व्यक्तिको आम्दानी ९४ हजार डलर अर्थात् ८० लाख रुपियाँभन्दा बढी छ। यो डाटा धेरै पुरानो हो। स्पष्ट रूपमा, जीडीपी बढ्दै जाँदा, यसमा पनि वृद्धि भएको हुनुपर्छ। अथाह सम्पत्तिमा बस्ने भएकाले यहाँका बासिन्दाले कर पनि तिर्नु पर्दैन। यही कारणले गर्दा कतारलाई ट्याक्स हेभन पनि भनिन्छ। यहाँ धेरै धनी विदेशीहरू नागरिकता लिन तयार छन् ताकि तिनीहरूले करको पैसा बचाउन सकून्।