कोलकाता: महान आध्यात्मिक नेता स्वामी विवेकानन्द आफ्नो अन्तरदृष्टि साथै विश्वव्यापी शिक्षाहरूका लागि सबै वर्ग, उमेर अनि संस्कृतिमा प्रेरणाको अनन्त स्रोतका रुपमा परिचित छन्। उनको कालातीत दर्शन आजको संसारमा पनि अत्यन्तै सान्दर्भिक छ। युवा पुस्तालाई आफ्नो गहिरो अन्तर्दृष्टि परिचय गराउने आवश्यकतालाई मान्यता दिँदै, प्रख्यात निर्देशक अभिजित दासगुप्ताले ‘विवेक’ नामक अम्बुजा नियोटियाका अध्यक्ष श्रीहर्षवर्धन नेओटियाले प्रस्तुत गरेको डकु-फिचर फिल्म शुरु गर्ने योजना बनाएका छन्। पछिल्लो डकु-फिचर फिल्म ‘विवेक‘ उनको ‘नरेन‘ अडियो-भिजुअल शृङ्खलाको अघिल्लो उद्यममा आधारित छ। यो फिचर भारतको राष्ट्रिय युवा दिवस अर्थात स्वामी विवेकानन्दको १६१औँ जन्मजयन्तीको अवसरमा सार्वजनिक गर्न लागेको छ। यो ऐतिहासिक प्रतिमाविज्ञान र स्वामी विवेकानन्दका शिक्षाहरूको गहिरो बुझाइको बीचको खाडललाई मेटाउनेछ, जसले आजका युवाहरूमाझ गहिरो बुझाइलाई विस्तार गर्नेछ।
स्वामी विवेकानन्दको विश्वव्यापी भ्रातृत्व, सहिष्णुता र वैज्ञानिक सोचका आदर्शहरू द्रुत रूपमा विकसित र विभाजित संसारमा धेरै सान्दर्भिक छन्। स्वामीजीको दर्शनसँग बलियो व्यक्तिगत र भावनात्मक संलग्नताको उपस्थितिलाई स्वीकार गर्दै, अभिजित दासगुप्ताले यो फिल्मको परिचय दिएका छन्। ‘विवेक’ले युवा दिमागलाई स्वामी विवेकानन्दको गहिरो बुद्धिसँग आकर्षक र प्रबोधनात्मक ढंगले परिचित गराउने मात्रै नभई त्यसको अनुहारको मूल्यमा कुनै पनि कुरालाई स्वीकार नगर्ने बानी युवाहरूमा जगाउने उनी विश्वास गर्छन्। प्रश्न गर्नसक्ने जिज्ञासु तार्किक दिमागको निर्माण आजका युवाहरूमा आवश्यक रहेको छ।
फिल्मले उनको पुर्खाको घर र उनको पालनपोषणका स्मरणीय क्षणहरूलाई मात्र सुन्दर ढंगले समेटेको छैन, तर श्री श्रीरामकृष्णले अभ्यास गरेको आस्था र धर्मको संयुक्त राज्य अमेरिकाका मानिसहरूलाई ज्ञान दिन शिकागोको यात्रा गर्दाखेरिको उनको यात्रालाई पनि उजागर गर्दछ। स्वामी विवेकानन्दको यात्रा, विभिन्न समयमा उनका विभिन्न नामहरू, अल्मोरा, पोरबन्दर, माउन्ट आबुदेखि केप कोमोरिनसम्मका उनका अनुभवहरूलाई महान् शिक्षकको रूपमा चित्रण गरिएको छ। युगौंसम्म सान्दर्भिक रहनुको महत्त्व यस फिल्मबाट आत्मसात गर्ने मुख्य तत्वहरू मध्ये एक हो। स्वामी विवेकानन्दको अनुभव र महिला शक्तिको उत्सवको माध्यमबाट उनको अग्रगामी सोचको दृष्टिकोण उल्लेखनीय छ। यसले बहिनी निवेदितामा क्रान्तिकारी भावनालाई सफलतापूर्वक आत्मसात गर्नसक्छ र समाजले महिलालाई हेर्ने दृष्टिकोणलाई परिवर्तन गर्नसक्छ। अभिजित दासगुप्ताले भने, ‘एक अन्तरक्रियात्मक क्यु-एण्ड-ए ढाँचा मार्फत, हामीले एक काल्पनिक विज्ञान प्राध्यापक र उनका विद्यार्थीहरूमा जीवन सास फेरेका छौं, जसले स्वामीजीको स्थायी मूल्यहरू प्रदान गर्न एक आकर्षक प्लेटफर्म प्रदान गर्दछ। डकु-फिचर फिल्ममा रोचक कथा बताउने ढाँचा अद्वितीय र गहिरो प्रेरणादायी छl’
डकु-फिचर फिल्म शुभारम्भबारेमा बोल्दै हर्षवर्धन नेओटियाले पहलको हिस्सा हुन पाएकोमा आफ्नो सम्मान व्यक्त गर्दै भने, ‘यसको अनौठो दृष्टिकोणको साथ, यो शृङ्खलाले स्वामी विवेकानन्दको गहिरो शिक्षाहरूलाई आकर्षक रूपमा सञ्चार गर्ने वाचा गर्दछ। यो अत्यावश्यक छ, हामीले युवाहरूसँग जोड्न र उनीहरूलाई स्वामी-जीको आत्म-विश्वास र एकताको सन्देशबाट प्रेरित गर्ने नयाँ तरिकाहरू फेला पार्छौं। अम्बुजानियोटियामा हामी सधैं भारतीय सांस्कृतिक र साहित्यिक सम्पदाको समृद्ध विरासतलाई बढावा दिन प्रयास गर्छौं। त्यसैले उज्ज्वल भोलिको लागि यस्तो मूल्यवान पहललाई विस्तार गर्नु हाम्रो स्वाभाविक प्रतिक्रिया हो। ८५ मिनेटको फिल्मको अनौठो ढाँचाले स्वामी विवेकानन्दको दर्शनलाई हेर्नका लागि समकालीन र पहुँचयोग्य लेन्स प्रदान गर्दै, काल्पनिक कथा कथन र शैक्षिक संवादहरूलाई निर्बाध रूपमा मिश्रण गर्दछ। विविध पेशेवरहरूको विशेषज्ञताको लाभ उठाउँदै, परियोजनाले आफ्ना दर्शकहरूलाई प्रामाणिक र समृद्ध अनुभव प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छl’