यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ, आफ्नो छोराछोरीलाई उचित समझ र शिक्षा दिनुपर्छl आमाबाबु नै बालबालिकाका पहिलो शिक्षक हुन् भनी भनिन्छ भने यो कुनै कारणले होइन। यो सत्य हो, केहि बालबालिकाको आफ्नै स्वभाव हुन्छ, तर त्यहाँ धेरै कुराहरु छन् जुन उनीहरु आफ्नो वरपर, परिवार र आमाबाबुबाट सिक्छन्। हरेक उमेरमा बालबालिकाको आवश्यकता फरक–फरक हुन्छ। जसरी बाल्यकालमा उसले राम्रोसँग खान-पिउदै छ वा छैन भन्ने कुराको ख्याल राख्नुपर्छ, त्यसरी नै ठूलो भएपछि उसले सही शिक्षा पाओस् र सही बाटोमा हिँडोस् भन्ने ख्याल गर्नुपर्छ।
प्राय: जसो किशोरावस्थामा, समझको कमी र अधिक उत्सुकताको कारण, युवाहरूले गलत निर्णय लिन्छन्, जसको लागि उनीहरू जीवनभर पछुताउँछन्। यस्तो अवस्थामा आफ्नो हुर्किरहेको छोराछोरीलाई सफलताको युक्ति सिकाउने जिम्मेवारी अभिभावक हो। उसलाई भन्नुहोस्, ऊ कसरी जीवनमा सफल र असल व्यक्ति बन्न सक्छ। अब यहाँ प्रश्न उठ्छ, यो कसरी गर्ने।, त्यहाँ केहि चीजहरू छन् जुन तपाईंले आफ्नो बढ्दो छोरीसँग गर्नुपर्छ।
नारीलाई सम्मान गर्नुपर्छ: पुरुष वास्तवमा पुरुष तब मात्र हुन्छ जब उसले महिलाको सम्मान गर्न जान्दछ। हिन्दू धर्ममा नारीलाई श्रेष्ठ मानिन्छ। प्रत्येक शरीर दुई भागमा विभाजित छ। यसमा दायाँ भाग पुल्लिंग तत्वको हुन्छ र बायाँ भाग स्त्रीलिंगी तत्वको हुन्छ। नारीको अनादर गर्नु हुँदैन भन्ने कुरा छोरोलाई सम्झाउनुपर्छ, उनीहरूलाई भोगको वस्तु मात्रै हेर्ने मानसिकता धेरै खराब हो। उसले समाजमा तब मात्र सम्मान पाउन सक्छ जब उसले नारीलाई सम्मानको नजरले हेर्छ।
ठूलाहरूलाई आदर गर्न सिक्नुपर्छ: आफ्नो छोराछोरीलाई बुझाउनुहोस् कि एक समय यस्तो आउँछ जब उसले लाग्छ कि ऊ मात्र सही हो। ठूलाहरूले जे भनेका छन् त्यो पुरानो र पुरानो हो। तर ठूलाहरूको अनुभवलाई आदर गर्नुपर्छ। हो, यो नबिर्सनुहोस् कि कोही उमेरले होइन महानताले महान हुन्छ। कतिपय मानिसहरु उमेर ढल्किदै गए पनि अनुभव हुँदैनन्। यस्तो अवस्थामा उसलाई बुझाउनुहोस् कि उसले कसरी मानिसमा भेदभाव गर्नसक्छ र सबैको लागि आफ्नो सम्मान कायम राख्न सक्छ।
इमानदारी सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छ: समय परिवर्तन हुँदैछ। मानिसहरूले एकअर्काप्रतिको विश्वास गुमाउँदै गएका छन्। सबै आफ्नो स्वार्थका लागि अरुलाई काट्न व्यस्त छन्। यस्तो अवस्थामा छोराछोरीलाई राम्रो संस्कार दिनु तपाईंको दायित्व हो। इमानदार हुनु कत्तिको महत्त्वपूर्ण छ भनी तिनीहरूलाई बुझाउनुहोस्। यो अरू कसैको लागि वा तेस्रो व्यक्तिलाई देखाउनको लागि हुनु हुँदैन, न त आफ्नै फाइदा पूरा गर्न। इमानदार हुनु महत्त्वपूर्ण छ किनकि हामी सबै मानव हौं र एक अर्कासँग इमानदार हुनु हाम्रो कर्तव्य हो।
मद्दत गर्न तयार हुनुपर्छ: असल व्यक्ति बन्न, आफ्नो छोराछोरीलाई मानिसहरूलाई मद्दत गर्न तयार हुन सिकाउनुहोस्। यसका साथसाथै उसलाई यो पनि सिकाउनुहोस् कि सहयोग गर्नुका साथै सहयोग माग्न पनि लाज मान्नु हुँदैन। कसैसँग मद्दत माग्दा उसलाई कमजोर बनाउँदैन।
संवेदनशील हुनुहोस्: आफ्ना छोराछोरीहरूलाई संवेदनशील बनाउनुहोस्। प्रायः हामी केटाहरूलाई मात्र सिकाउँछौं कि ऊ मानिस हो र पीडा महसुस गर्दैन। आफ्नो छोरालाई पनि मान्छे ऊ मान्छे हो भन्नुपर्छन, उसलाई पनि दु:ख हुन्छ र उसले आफ्नो पीडा व्यक्त गर्न हिचकिचाउनु हुँदैन।










