वाशिंगटन: खगोलविद्हरूका लागि सबैभन्दा ठूलो प्रश्न यो हो कि यस संसारमा एक्लै छौं वा ब्रह्माण्डको कुनै पनि ग्रहमा अन्य कुनै जीवित प्राणीहरू छन्। एउटा नयाँ खोजले यो प्रश्नको बारेमा जिज्ञासा झनै बढाएको छ। ब्रह्माण्डमा नयाँ रहस्य देखा परेको छ। नासाको सेवानिवृत्त केप्लर स्पेस टेलिस्कोपले सात ग्रहहरू भएको प्रणाली देखेको छ, जसमध्ये प्रत्येकले हाम्रो सौर्यमण्डलको कुनै पनि अन्य ग्रहको तुलनामा आफ्नो होस्ट ताराबाट बढी उज्ज्वल ताप प्राप्त गर्दछ। यस ग्रह प्रणालीको नाम केप्लर-३८५ हो। यस प्रणालीको विशेषता भनेको यसका सातवटै ग्रह पृथ्वीभन्दा ठूला छन्। तर नेप्च्युन भन्दा सानो। केप्लर-३८५ ६ भन्दा बढी प्रमाणित ग्रह वा ग्रह उम्मेदवारहरू भएका केही ज्ञात ग्रह प्रणालीहरू मध्ये एक हो। केप्लरले अहिलेसम्म करिब ४,४०० ग्रह उम्मेदवारहरू पत्ता लगाएका छन्। क्यालिफोर्नियाको सिलिकन भ्यालीमा रहेको नासाको एम्स रिसर्च सेन्टरका अनुसन्धान वैज्ञानिक ज्याक लिसाउरले भने, ‘हामीले केप्लरको सबैभन्दा उपयुक्त ग्रह उम्मेद्वारहरूको सूची तयार गरेका छौं।’

लिसाउर नयाँ सूची प्रस्तुत पत्रको प्रमुख लेखक पनि हुन्। उनले भने, ‘यस क्याटलगले खगोलविद्हरूलाई एक्सोप्लानेट्सका विशेषताहरू गहिराइमा जान्न सक्षम बनाउनेछ।’ केप्लर-३८५ ग्रह प्रणालीको केन्द्रमा सूर्य जस्तो तारा छ। यो हाम्रो सूर्य भन्दा लगभग १० प्रतिशत ठूलो र ५ प्रतिशत तातो छ। यसका दुई ग्रहहरू पृथ्वीभन्दा थोरै ठूला र सम्भवतः चट्टानी छन्। तिनीहरूमा पातलो वातावरण हुनसक्छ। अन्य पाँच ग्रह धेरै ठूला छन्। प्रत्येकको त्रिज्या पृथ्वीको दोब्बर आकारको हुन्छ र बाक्लो वायुमण्डलमा ढाकिएको आशा गरिन्छ।

केप्लर-३८५ प्रणालीलाई यस्तो विवरणमा वर्णन गर्ने क्षमताले नवीनतम क्याटलगको गुणस्तर देखाउँछ। अघिल्लो क्याटलगहरूको उद्देश्य अन्य ताराहरू वरिपरि ग्रहहरूको व्यापकता अनुमान गर्नु थियो। नयाँ क्याटलगले प्रत्येक प्रणालीको बारेमा सही डाटा प्रदान गर्ने लक्ष्य राखेको छ। केप्लरको प्राथमिक अवलोकन २०१३ मा सम्पन्न भएको थियो। त्यसपछि यसको मिशन विस्तार गरिएको थियो, जसलाई के२ भनिन्छ, जुन २०१८ सम्म जारी रह्यो। केप्लकद्वारा संकलित डाटा अझै पनि नयाँ रहस्यहरू खुलासा गर्दैछ।