नयाँ दिल्ली: के विश्व अर्को महामारीको धरातलमा उभिएको छ? विश्व कोरोना भाइरसको त्रासबाट बाहिर निस्किरहेको जस्तो देखिए पनि अब नयाँ भाइरसको आगमनको खबरले हतास मच्चाउने भएको छ । वास्तवमा रुसको हिउँमा ४८ हजार वर्षदेखि दबिएको जोम्बी भाइरसलाई वैज्ञानिकहरूले जीवितै ल्याएका छन्। यो खतरनाक भाइरस हजारौं वर्षअघि रुसको एउटा तालमा गाडिएको थियो। तर अहिले ‘जीवित’ भएपछि भारतजस्ता देशका लागि पनि ठूलो खतराको घण्टी बनेको छ। भारतले ग्लोबल वार्मिङबारे विश्वलाई चेतावनी दिँदै आएको छ। विश्वमा बढ्दो गर्मीका कारण रुस र साइबेरियाको जमेको हिउँ पग्लियो भने विश्वमा हंगामा मच्चिने बताइएको छ। जोम्बी भाइरस यति खतरनाक छ कि यसले साना कोशिका भएका जीवहरूलाई पनि संक्रमित गर्छ।

अब प्रश्न उठ्छ कि यसका लागि भारतजस्ता देशले कस्तो तयारी गर्नुपर्छ? वास्तवमा कोरोना भाइरस पछि विश्व अहिले आउँदै गरेको महामारीलाई रोक्न कस्तो तयारी गर्नुपर्छ। भारत जस्ता देश पनि यस्ता भाइरससँग लड्न सक्षम छन्। तर कोरोनाले विश्वलाई दिएको त्रासदी डरलाग्दो थियो। यद्यपि, जोम्बी भाइरसको खतरा अझै वास्तविक छैन, तर हरेक तहमा तयारी गर्नुपर्छ। भारतजस्ता देश पनि ग्लोबल वार्मिङको जोखिममा छन्। सुन्दरवन क्षेत्रको केही भाग डुबानमा परेको छ। यसबाहेक मुम्बईको बारेमा पनि धेरै भविष्यवाणी गरिएको छ। विकसित देशहरूले विकासोन्मुख देशहरूलाई दोष दिन्छन्। तर यो खतरा अहिले यति ठूलो भइसकेको छ कि आउँदो दिनमा भारतलगायत विश्वका सबै देशले समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुनसक्छ। यो जोम्बी भाइरस हजारौं वर्षदेखि रुसमा एउटा तालमा गाडिएको थियो। वैज्ञानिकहरूले यो भाइरसलाई पाण्डोराभाइरस एडोमा नाम दिएका छन्। यस खोजको बारेमा अहिलेसम्म कुनै जानकारी प्रकाशित गरिएको छैन।

फ्रान्सको नेशनल सेन्टर फर साइन्टिफिक रिसर्चको टोलीले हिउँमा पुरिएका दर्जनौं भाइरसको उल्लेख गरेको थियो, जसको बारेमा विश्वलाई थाहा छैन। जोम्बी भाइरस पनि यसमा समावेश छ। यो भाइरस ४८ हजार ५ सय वर्ष पुरानो हो। सन् २०१३ मा उही टोलीले ३० हजार वर्ष पुरानो भाइरस पत्ता लगाएको थियो। ग्लोबल वार्मिङका कारण विश्वका धेरै ठाउँमा जमेको हिउँ पग्लिरहेको छ। यसले नयाँ खतरा सिर्जना गरिरहेको छ। जोम्बी भाइरस पनि ती मध्ये एक हो। यी ब्याक्टेरियामा खतरनाक कीटाणु हुन सक्छन्।