अहमदाबाद: विपरजोयलाई महाआँधी बन्न र गुजराततर्फ विनाशकारी बन्नबाट रोक्न देवभूमि द्वारका स्थित द्वारकाधीश मन्दिरमा अर्को झण्डा फहराइएको छ। विपरजोयले विनाश नहोस् भनेर सबैले प्रार्थना गरिरहेका छन्। अरब सागरमा आएको भीषण चक्रवातले महाभारत कालमा भगवान कृष्णले बनाएको शहरको सम्झना पनि ताजै ल्याएको छl द्वारका धामका केही चीजहरू भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण (एएसआई) द्वारा सन् २०१७ मा पत्ता लगाइएको थियो। मान्यताअनुसार मथुरा छोडेर भगवान कृष्णले गुजरातको द्वारकामा नयाँ शहर स्थापना गरेका थिए। जसको प्रारम्भिक नाम कुष्ठली थियो। विपरजोयको बीचमा श्रीकृष्णको द्वारका नगर पनि कुनै शैतानी सामुद्रिक चक्रवातको निशाना बनेर ठूलो विनाशपछि समुन्द्रमा डुब्यो कि भन्ने चर्चा छ।
केही वर्षअघि नेशनल इन्स्टिच्युट अफ ओशनोग्राफीले समुद्रमुनि प्राचीन द्वारकाका अवशेष फेला पारेको थियो। धेरै द्वारको शहर भएकोले यस शहरको नाम द्वारका भएको भनिन्छ। जसका कारण आज पनि यो शहरलाई द्वारका र देवभूमि द्वारका भनिन्छ। मिडिया रिपोर्टमा खुलासा भएको छ, समुद्र भित्र खोजी गर्दा पुणेको कलेजले तीन हजार वर्ष पुरानो भाँडाहरू फेला पारेको थियो। यसपछि भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षणले यहाँ अनुसन्धान गर्दा सिक्कासँगै ग्रेनाइटको संरचना भेटिएको पुष्टि भयो।
२६ जुलाई २०१८ मा, भाजपा नेता सुब्रमण्यम स्वामीले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई पत्र लेखेर पुणेको एक कलेजको पुरातत्व विभाग र त्यसपछि एएसआईलाई द्वारका शहरको अवशेषहरू फेला पार्न आग्रह गर्दै यस ऐतिहासिक शहरलाई पुनर्निर्माण गर्न आग्रह गरे। यसमा स्वामीले लेखेका छन्, डा. एसआर रावको नेतृत्वमा रहेको प्रदूषण अनुसन्धान टोलीले गुजरातको तटबाट २० किलोमिटर टाढा र ४० मिटर गहिराइमा धेरै कुरा फेला पारेको थियो। जसबाट यो द्वारका शहरका अवशेषहरू हुन् भन्ने थाहा भयो तर त्यसबेलाको युपीए सरकारले रकम नदिने र उत्साह पनि दिएको छैन। यस्तो अवस्थामा महाभारत युद्धको १७०० वर्षपछि सन् १४४३ मा द्वारका नगर डुब्यो भन्ने प्रमाणित भइरहँदा यो भारत विश्वको सबैभन्दा पुरानो सभ्यता भएको ठूलो प्रमाण हो। त्यसैले यो द्वारका नगर दुई पटक बनाउनुपर्छ।
मुथरामा भगवान कृष्ण गुजरात पुगेर ३६ वर्षसम्म यहाँ बस्नु भएको मानिन्छ। यहाँबाट निस्केपछि द्वारका नगर जलमग्न भयो र यदुवंशको ठूलो कुल नष्ट भयो। यो पनि भनिन्छ, महाभारत युद्ध पछि कौरवकी आमा गान्धारीले श्रीकृष्णलाई श्राप दिएकी थिइन्, जसरी कौरवहरू नष्ट भए, त्यसरी नै यदुवंशको पनि विनाशहोस्। श्रीकृष्णका छोरा साम्बलाई केही ऋषिहरूले श्राप दिएका थिए भन्ने अर्को मान्यता छ। जसका कारण द्वारका जलमग्न भएको थियो। अहिले विपरजोय महाआँधीको चर्चा भइरहेको बलेमा द्वारका, पोरबन्दर र कच्छतर्फ बढिरहेको छ, यसले गर्दा श्रीकृष्णको द्वारका पनि कुनै शोतानी चक्रवातको निशाना थियो कि थिएन भन्ने प्रश्न उठिरहेको छ। जुन सदाको लागि समुन्द्रमा समाहित भयो। जसको अवशेष अहिले धेरै संस्थाहरु पछि एएसआईले फेला पारेको छ।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी द्वारकाको विकासमा निकै केन्द्रित छन्। द्वारकाबाट ३० किलोमिटर टाढा जहाँ अहिले डुङ्गाबाटै जानुपर्छ। त्यहाँ ठाडो पुल निर्माण भइरहेको छ। यसलाई सिग्नेचर ब्रिज भनिन्छ। यो मुम्बईको सिलिंक जस्तो देखिन्छ। योसँगै सरकारले यहाँ विश्वकै अग्लो कृष्णको मूर्ति स्थापना गर्ने तयारी गरेको छ। द्वारकामा बसोबास गर्ने मानिसहरूको विश्वास छ, गुजरातमा अहिलेसम्म धेरै आँधी र भूकम्प गएको छ। द्वारकामा एउटा दाग पनि परेन। यस पटक पनि द्वारकाधीशले द्वारकाको रक्षा गर्नेछन्। त्यसैले द्वारकाधीश मन्दिरमा जनताले अर्को झण्डा फहराएका छन्।
About Author
