चन्द्रमादेखि मङ्गल ग्रहसम्म पुग्ने चिनियाँ वैज्ञानिकहरूले रहस्यमय ढंगले पृथ्वीभित्र १० किलोमिटर गहिरो खाडल खन्न थालेका छन्। यो सम्पूर्ण परियोजनाअन्तर्गत तेलले भरिएको सिनजियाङ प्रान्तमा मङ्गलबारदेखि उत्खनन शुरु गरिएको हो। उत्खननका क्रममा चिनियाँ विज्ञहरूले चट्टानको १० तह छेड्नेछन्। चिनियाँ वैज्ञानिक सन जिनसेङ भन्छन्, ‘यो परियोजना दुई पातलो स्टिल केबलहरूमा ठूलो ट्रक चलाउन जत्तिकै गाह्रो छ। यो मानव निर्मित विश्वको सबैभन्दा गहिरो प्वाल रुसको कोला प्रायद्वीपमा छl’
यो प्रक्षेपण चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङको आह्वानपछि शुरु गरिएको हो, जसमा उनले पृथ्वीको गहिराइमा लुकेका खनिजहरू पत्ता लगाउन र प्राकृतिक प्रकोपको जोखिम मूल्याङ्कन गर्न भनेका थिए। यो सम्पूर्ण प्वाल पृथ्वीको माथिल्लो तहमा १० हजार मिटर वा ३२ हजार ८०८ फिट गहिरो हुने बताइएको छ। चीनले किन यति गहिरो ड्रिलिङ गरिरहेको छ भन्ने मनसायबारे कसैले पनि पक्का छैन। चिनियाँ टोलीले यो प्वालबाट क्रेटासियस कालको चट्टानसम्म पुग्ने आशा गरेको छ।
क्रेटासियस तहलाई क्रेटासियस प्रणाली भनिन्छ जुन १४५ मिलियन वर्ष पुरानो हो। ब्लुटबर्गको प्रतिवेदनका अनुसार चीनले यस परियोजनामार्फत खनिजहरू पहिचान गर्न मात्रै नभई भूकम्प र ज्वालामुखी विष्फोट जस्ता वातावरणीय खतराहरूको पनि मूल्याङ्कन गर्नसक्नेछ। यो प्वाल १० किलोमिटर गहिरो हुनसक्छ, तर यो संसारको सबैभन्दा गहिरो होइन। पश्चिमी रूसको कोला प्रायद्वीपमा विश्वको सबैभन्दा गहिरो बोरहोल ड्रिल गरिएको छ। यसको कोलालाई सुपरदीप बोरहोल भनिन्छ। यो प्वाल समुद्रको सतहबाट ११,०३४ मिटर गहिरो छ।
कोला चालक दलले जे फेला पारे त्यो उनीहरूले सोचेभन्दा धेरै भिजेको थियो। यो बोरहोल सम्म, वैज्ञानिकहरूले विश्वास गर्थे कि पानी चट्टान भन्दा तल जान सक्दैन। पृथ्वीमा यति गहिरो खन्ने काम सधैं सजिलो छैन। सन् १९६० को दशकमा अमेरिकी टोलीले समुन्द्र सतहबाट ६०० फिट तल उत्खनन गरेको थियो तर पछि यो आयोजना अव्यवस्था र आर्थिक संकटका कारण रद्द गर्नुपरेको थियो। यस कारणले, चाइनिज एकेडेमी अफ इन्जिनियरिङका वैज्ञानिक सन जिनसेङले यसलाई स्टिलको तारमा ट्रक चलाउनेसँग तुलना गरे।
पृथ्वीको माथिल्लो तह ३० किलोमिटर बाक्लो रहेको मानिन्छ। तर, पहाडी क्षेत्रमा १०० किलोमिटरसम्म बाक्लो हुनसक्छ। चिनियाँ प्राविधिक विज्ञ वाङ चुन्सेङले १० हजार मिटरको गहिराइमा बोरहोल खन्न निकै साहसी प्रयास भएको बताए जसमार्फत पृथ्वीको अज्ञात क्षेत्र पत्ता लगाउन सकिन्छ। ड्रिलिंग यस्तो समयमा भएको छ जब चीनले आफ्नो पहिलो नागरिकलाई अन्तरिक्ष स्टेशनमा पठाएको छ र प्राकृतिक ग्याँस भण्डारहरू ट्याप गर्न १२ हजार टनको अपतटीय ड्रिलिंग रिग तैनाथ गरेको छ। पछिल्लो उत्खननमा चीनले तारिम बेसिनमा जमिनभित्र पाइप हाल्ने प्रयास गर्नेछ।
About Author
