कोलकाता: हाल भारतमा इन्फ्लुएन्जाका घटनामा तीव्र वृद्धि भइरहेको छ। एकीकृत स्वास्थ्य सूचना प्लेटफर्मका अनुसार, यस वर्षको जनवरीदेखि मार्चसम्म, भारतले गम्भीर श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोग वा इन्फ्लुएन्जा जस्तो रोगको उल्लेखनीय सङ्ख्यामा देखेको छ। यस रोगबाट पीडितको सङ्ख्या एक लाख नजिक पुगेको छ। गत वर्ष पनि फ्लूका मामलाहरू तीव्र गतिमा बढेका थिए, २०२१ देखि भारतमा त्यस्ता मामलाहरूमा करिब १६ गुणाले वृद्धि भएको छ। पश्चिम बङ्गालमा सन् २०२१ को तुलनामा २०२२ मा इन्फ्लुएन्जाका मामलाहरू ५ गुणा बढेका छन्। सन् २०२३ मा पश्चिम बङ्गालमा इन्फ्लुएन्जाको प्रकोप धेरै बढ्यो। कोलकाता एक्लै परीक्षण गरिएको नमूनाहरूको ६ देखि ७ प्रतिशत सकारात्मक दर देखिरहेको छ।
मौसमी इन्फ्लुएन्जाले गम्भीर जनस्वास्थ्य चिन्ताहरू खडा गरेको हुनाले, भारतमा फ्लूको बोझसँग लड्न केही निवारक कदमहरू चाल्न आवश्यक छ। ग्लोबल हेल्थकेयर नेता एबटले इन्फ्लुएन्जा रोकथामको बारेमा सचेतना जगाउन कोलकातामा एक गोलमेजको आयोजना गरे। यसमा मानिसहरूलाई कसरी आफूलाई, आफ्नो परिवारलाई र आफ्नो समुदायलाई संक्रमणबाट जोगाउन सकिन्छ भनेर सिकाइएको थियो। यस गोलमेजमा, कोलकाता मेडिकल रिसर्च इन्स्टिच्युटका पल्मोनोलोजी विभागका निर्देशक र प्रमुख डा. राजा धरले भने, ‘यस मौसममा कोलकातामा फ्लूका मामलाहरू तीव्र गतिमा बढिरहेका छन्। प्रत्येक हप्ता हामीले जनवरीदेखि मार्च २०२३ सम्म २ देखि ३ जना इन्फ्लुएन्जाका मामलाहरू देखिरहेका थियौं। इन्फ्लुएन्जाबाट पीडित धेरै बिरामीहरू अस्पतालमा आउँदैछन्। यस सिजनमा धेरैजसो संक्रमण एच३एन२ सबटाइपको कारणले भएको थियो। मानिसहरूले आफ्नो सुरक्षा र राम्रो स्वास्थ्यको लागि मात्र होइन, तर सम्पूर्ण समुदायको सुरक्षाको लागि निवारक कदमहरू चाल्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ। इन्फ्लुएन्जा रोगलाई खोप लगाएर रोक्न सकिन्छ। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका भर्खरैका सिफारिसहरू अनुसार यस समयमा फैलिने भाइरसको प्रकारबाट जोगाउन प्रत्येक वर्ष फ्लुको खोप लगाउनु अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ। यो मानिसहरूको स्वास्थ्य सुधार गर्न एक धेरै सुरक्षित र प्रभावकारी तरिका हो, जुन धेरै भन्दा धेरै मानिसहरूले अपनाउनुपर्छ।
मौसमी इन्फ्लुएन्जा वा फ्लू विभिन्न प्रकारका इन्फ्लुएन्जा भाइरसको कारणले हुने तीव्र श्वासप्रश्वास संक्रमण हो। टाइप ए (जसमा एच१एन१, एच३एन२, र धेरै उपप्रकारहरू समावेश छन्) यस फ्लू मौसममा टाइप बी भन्दा धेरै मामलाहरू निम्त्याउँदैछ। जब मानिसहरू फ्लूबाट प्रभावित हुन्छन्, तिनीहरूले हल्कादेखि गम्भीरसम्मका लक्षणहरू देखाउँछन्। जसमा ज्वरो आउने, सुख्खा खोकी लाग्ने, घाँटी सुख्खा हुने, सास फेर्न गाह्रो हुने, थकान लाग्ने, शरीर दुख्ने, नाक बग्ने जस्ता समस्या पर्दछन्। यो संक्रमण संक्रमित व्यक्तिले बोल्दा, खोक्दा, हाछ्युँ गर्दा हावामा सर्नसक्छ। यो संक्रमण धेरै सजिलै फैलिने भएकाले विद्यालय वा कार्यालय जस्ता भीडभाड हुने ठाउँमा बस्ने मानिसलाई फ्लूको जोखिम हुन्छ।
त्यहाँ मानिसहरूले इन्फ्लुएन्जाको फैलावट रोक्नको लागिलिन सक्ने थुप्रै कदमहरू छन्। यसमा बारम्बार हात धुने वा हात सफा गर्न अल्कोहलमा आधारित ह्यान्ड सेनिटाइजरको प्रयोग समावेश छ। मानिसहरूले खोक्दा वा हाछ्युँ गर्दा नाक र मुख छोप्नु पर्छ। कसैले पनि नाक, आँखा वा मुख छुनु हुँदैन। फ्लूको लक्षण भएका व्यक्तिहरू तिनीहरूबाट टाढा रहनुपर्छ। संक्रमित व्यक्तिहरूलाई संक्रमण फैलिनबाट रोक्नको लागि अलग्गै बस्नुपर्छ। थप रूपमा, फ्लू एक खोपबाट रोक्न सकिने रोग हो, त्यसैले इन्फ्लुएन्जा खोप दीर्घकालीन प्रतिरक्षाको रक्षा र कायम राख्ने सबैभन्दा प्रभावकारी तरिका हो।
एबट इण्डियाको मेडिकल अफेयर्सका निर्देशक डा. जेज्जोय वाई. करणकुमारले भने, ‘धेरै मानिसलाई फ्लू भनेको सामान्य रुघाखोकी र खोकीजस्तै लाग्छ। फ्लूको गम्भीरता र खोपको बारेमा गलत धारणाको कम जागरूकताको कारण, यसलाई अक्सर बेवास्ता गरिन्छ। एबटमा, हामी मानिसहरूलाई स्वस्थ जीवन जिउन मद्दत गर्छौं। हामीले मदर अगेन्स्ट इन्फ्लुएन्जा नामक एक पहल गरेका छौं, र हामी स्वास्थ्य सेवा पेशेवरहरू र संस्थाहरूसँग फ्लू रोकथामको बारेमा जनचेतना फैलाउन काम गर्छौं, ताकि मानिसहरूलाई फ्लू-जस्ता सबै संक्रमणहरूबाट जोगाउन सकिन्छ र स्वस्थ जीवन बिताउन सकिन्छ। एबटको २०३० दिगोपन लक्ष्यहरूमा समर्पित, हामी स्तरमा एकीकृत समाधानहरू उपलब्ध गराएर गैर-संक्रामक रोगहरू रोक्न मानिसहरूको प्रयासहरूलाई दृढतापूर्वक समर्थन गर्छौं। मानिसहरूलाई शिक्षित गर्न यी समाधानहरू र कार्यक्रमहरूको साथ, हामी यी संक्रामक रोगहरूलाई कम गर्न मद्दत गर्छौंl’
इन्फ्लुएन्जाले सबै उमेरका मानिसहरूलाई असर गर्नसक्छ, जसमा ५ वर्षभन्दा कम उमेरका बालबालिका, ६५ वर्षभन्दा माथिका वयस्कहरू, गर्भवती महिलाहरू र सह-बिरामी भएका व्यक्तिहरू (जस्तै दम, मधुमेह, मृगौला, मुटु र मृगौला रोग) पनि समावेश हुन्छन्। जसको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता निकै कमजोर हुन्छ। यी मानिसहरू समस्याको सबैभन्दा जोखिममा छन्। यसबाहेक, फ्लू रोग प्रत्येक व्यक्तिको लागि बोझ हो। फलस्वरूप, उनीहरूलाई धेरै पटक डाक्टरहरू भेट्नुपर्छ, उनीहरूको कार्य क्षमता र उत्पादकता पनि कम हुन्छ, र उनीहरूको गतिविधिहरू गम्भीर रूपमा सीमित हुन्छन्। तसर्थ, फिट र स्वस्थ रहन सबै रोकथाम उपायहरू अपनाएर इन्फ्लुएन्जाको फैलावट रोक्न सबैको लागि यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ।
अब जब धेरै भन्दा धेरै मानिसहरूले फ्लू खोप पाएका छन्, यसको सुरक्षा र रोग रोक्नको लागि प्रभावकारीता प्रमाणित भएको छ। यो खोपले तहमा रहेका व्यक्तिहरूलाई सुरक्षा प्रदान गर्छ, जसले गर्दा सबैले स्वस्थ र सुस्वास्थ्यको नेतृत्व गर्न सक्छन्। इन्फ्लुएन्जा भ्याक्सिनले स्वस्थ मानिसमा ७० देखि ९० प्रतिशत इन्फ्लुएन्जा सम्बन्धी रोगलाई रोक्नसक्छ। फ्लू खोपले समाजमा संक्रमणको आर्थिक भार कम गर्छ। यसले बारम्बार अस्पताल भर्नालाई कम गर्छ र कामबाट अनुपस्थिति कम गर्छ। यसले स्वस्थ बुढ्यौलीमा मद्दत गर्छ, कामदारहरूलाई स्वस्थ राख्छ र उनीहरूको समग्र आयु बढाउँछ। यसबाहेक स्वास्थ्य प्रणाली र स्वास्थ्यको हेरचाह गर्ने चिकित्सकमाथिको भार पनि कम हुन्छ।
About Author
