नयाँ दिल्ली: नोटबन्दीको समयमा दुई हजार रुपियाँको नोट आएको थियो। त्यो समय यस्तो थियो, जब एटीएमको लाइनमा हुन्थ्यो, धेरैजसो रु० दुई हजारको नोट मात्रै देखिन्थ्योl त्यो समय यस्तो थियो, एटीएम होस् वा बजार, जताततै दुई हजारको गुलाबी रंगका नोट मात्रै देखिन्थ्यो। समय परिवर्तन हुँदै गयो, आरोप प्रत्यारोपको युग शुरु भयो र बिस्तारै यी गुलाबी नोट बजारबाट घट्दै गयो। बजारमा पहिलेजस्तो दुई हजारको नोट देखिँदैनन्। वास्तवमा, भारतीय रिजर्व ब्यांकले पनि आफ्नो वार्षिक प्रतिवेदनमा यी नोटको चलनमा कमी आएको स्पष्ट गरेको थियो। पाँच सय र एक हजारको नोटको सट्टा यो नयाँ नोट कालोबजारीको राजा बन्न थालेको आरोप लागेको थियो।
त्यो समय पनि थियो, जतिखेर पनि दुई हजार रुपियाँको यो गुलाबी नोट देखिन्थ्यो। अहिले पनि एटीएम वा बजारमा यो नोट नदेखिने समयमा यो नोटलाई लिएर संसदसम्म प्रश्न-उत्तरको दौड शुरु भएको थियो। यी नोटहरू बिस्तारै हराउन थालेपछि संसदमा प्रश्न उठ्न थाले, यी नोटहरू कता गइरहेका छन्, भारतीय रिजर्भ ब्यांकले छाप्न रोकेको छ कि छैन? ब्यांकले एटीएममा पुराना नोट हालेको छैन?
यी प्रश्नको जवाफ अर्थमन्त्री निर्मला सीतारमण आफैले संसदमा दिइन्। निर्मला सीतारमणले संसदमा भनिन्, ‘हामीले ब्यांकहरूलाई एटीएममा दुई हजारका नोट राख्ने वा नराख्ने निर्देशन दिएका छौं, त्यो उनीहरुको इच्छा हो। बजारमा पहिलेजस्तो दुई हजार दरका नोट देखिँदैनन्। भारतीय रिजर्व ब्यांकले पनि आफ्नो वार्षिक प्रतिवेदनमा यी नोटको चलनमा कमी आएको स्पष्ट गरेको थियो। आरबीआईको वार्षिक प्रतिवेदन अनुसार २०१९-२० देखि २००० रुपियाँको नोट छाप्ने काम रोकिएको छ। अर्थात् अहिले बजारमा देखिएका नोट पुराना नोट हुन्। नयाँ नोट नआएपछि बजारमा यो नोटको चलन घटेको छ। जसका कारण यी नोट बजारमा विरलै भेटिन्छन्।
About Author
