मोबाइल फोन अर्थात सेल फोनका आविष्कारक मार्टिन कुपर चिन्तामा परेका छन्l उनी भन्छन्, ‘जब म मानिसहरूलाई मोबाइल प्रयोग गरेको देख्छु, मलाई चिन्ता हुन्छ। त्यसपछि म सोच्छु, के सेलफोन यो दिनको लागि आविष्कार गरिएको थियो? मानिसहरूले यसलाई जथाभावी प्रयोग गर्छन् भनेर कहिल्यै सोचेका थिएनौं।’ यो सेलफोनका पिता मानिने मार्टिन कुपरले यसरी चिन्ता प्रकट गरेका छन्l आज ३ अप्रेलमा उनको आविष्कारको ५० वर्ष पूरा भएको छ।

उनी आफैंले दिनको ५ प्रतिशत समय मात्र मोबाइलमा दिने गरेको कुपरले बताए। उनले भने, ‘हामीलाई राम्ररी थाहा थियो, एक दिन सबैसँग मोबाइल हुनेछ। त्यो अवस्था झन्डै आइसकेको छ। नयाँ प्रविधिले अक्सर चुनौतीहरू प्रस्तुत गर्दछ। टीभी आउँदा पनि मानिसहरूमा ठूलो सम्मोहन थियो। तर टीभी हेर्न केही फाइदाहरू पनि छन् भन्ने विश्वास दिलाउन हामी सफल भयौं। मोबाइलमा पनि यस्तै अवस्था आउनेछl’ यस अवसरमा ९४ वर्षीय कुपरले भने, ‘समस्या यो छ, मानिसहरूले यसको अत्यधिक प्रयोग गरिरहेका छन्, जुन स्वास्थ्यका लागि खतरनाक छ। उनीहरु व्याकुल भएका छन्। हामीमध्ये धेरैको दिनको धेरैजसो समय मोबाइल हेरेरै बित्छ, यस्तो देख्दा दुःख लाग्छ।’

कुपर भन्छन्, ‘जब मैले सडक पार गरेका बेला कोहीलाई सेल फोनमा कुरा गरिरहेको देख्छु, म छक्क पर्छु। यस्ता मानिसमा चेतना हुँदैन, अर्कै संसारमा हुन्छन्। कतिपयलाई गाडीले पनि ठक्कर दिन्छ, सायद त्यसपछि थाहा हुन्छ। यो घातक छ। मलाई लाग्दैन, मैले मेरो नातिनातिनाहरू जस्तै सेलफोन कसरी प्रयोग गर्ने भनेर पत्ता लगाउनेछु। म आफै एप्पल घडी लगाउँछु। यस बाहेक म हाई-एन्ड आईफोन प्रयोग गर्छु। इमेल, फोटो, युट्युब र मेरो श्रवण सहायता बीच सजिलै फ्लिक गर्छु। सँधै नवीनतम मोडेल अपडेट गर्न र यसको परीक्षण गर्न तयार हुन्छु। तर धेरै एपहरूको साथ, कहिलेकाहीँ स्थिति अप्ठ्यारो हुन्छ। आज सेलफोन मानिसहरूको एक्सटेन्सन भएको छ र यसले धेरै गर्नसक्छ। यद्यपि यस क्षणमा हामी एकदम सुरुमा छौं र हामीले मोबाइल फोनले के गर्न सक्छ भनेर बुझ्न थालेका छौंl’

कूपरले भविष्यमा सेलफोनले शिक्षा र स्वास्थ्य सेवामा क्रान्ति ल्याउने अपेक्षा गर्न सकिने बताए। उनले भने, ‘जसरी मेरो घडीले मेरो मुटुको धड्कन र मेरो फोनलाई सुन्ने यन्त्रको रूपमा निगरानी गर्छ, त्यसरी नै एक दिन फोनहरू शरीरमा भएका सेन्सरहरूसँग जोडिनेछन् जसबाट कुनै पनि सम्भावित रोग पहिले नै पत्ता लगाउन सकिन्छl’ यद्यपि यो बिन्दु पनि तार र सर्किटको भारी ब्लकबाट धेरै टाढा आएको छ। साथै, यसले क्रान्तिकारी परिवर्तन ल्याउने अपेक्षा गरिएको छ। अहिलेको लागि, हामी सेलफोनलाई खाली नजरले हेरिरहेका छौं, तर यो प्रवृत्ति लामो समय सम्म रहनेछैन। हरेक पुस्ता अघिल्लो पुस्ताको तुलनामा स्मार्ट हुँदै गएको छ। यसरी उनीहरूले सेलफोन प्रभावकारी रूपमा कसरी प्रयोग गर्ने भनेर सिक्नेछन्।