संसारमा यस्ता धेरै परम्परा छन्, जसलाई लिएर चर्चा, विवाद र आलोचना हुने गरेको छ। कतै बिहेअघि केटा वा केटीको रुखसँग, कतै दाजुसँग त कतै मामासँगको विवाहको चर्चा हुन्छ। कतै सामान्य जीवनमा महिला वा पुरुषका लागि बनाइएका धेरै परम्परा पनि संसारमा प्रचलित छन्। भारतको एउटा गाउँमा पनि महिला र पुरुषका लागि अनौठो परम्परा छ। हिमाचल प्रदेशको मणिकर्ण उपत्यकाको पिनी गाउँमा शताब्दीयौं पुरानो परम्परालाई पछ्याउँदै महिलाहरूले अझै पनि लुगा लगाउँदैनन्। साथै, यो गाउँमा पुरुषहरूको लागि पनि कडा परम्परा छ, जसलाई पालना गर्नु अनिवार्य छ। परम्पराअनुसार वर्षमा ५ दिन यस्ता हुन्छन् जब महिलाले कुनै लुगा लगाउँदैनन्। योसँगै पुरुषले यी ५ दिनमा मदिरा र माग खान पाउँदैनन्।
पिनी गाउँमा यो परम्पराको निकै रोचक इतिहास छ। तर, अहिले धेरैजसो महिलाहरु यी विशेष ५ दिनमा घरबाट बाहिर निस्कदैनन्। तर, कतिपय महिलाले आज पनि आफ्नो स्वेच्छाले यो परम्परालाई पालना गर्छन्। हरेक वर्ष साउन महिनामा पिनी गाउँका महिलाले ५ दिनसम्म लुगा लगाउँदैनन्। भनिन्छ यो प्रथालाई पालन नगर्ने महिलाले केही दिनमै नराम्रो खबर सुन्न पाइन्छ। यस अवधिमा गाउँमा पति-पत्नी एक अर्कासँग बातचित पनि गर्दैनन्। यस अवधिमा पति–पत्नी एकअर्काबाट पूर्णतया टाढा रहन्छन्। यो परम्परालाई पुरुषले पालना गर्नु निकै महत्वपूर्ण मानिन्छ। तर, उनीहरुका लागि नियम अलि फरक बनाइएको छ। साउनको पाँच दिनमा पुरुषले रक्सी र मासु नखाने चलन छ। भनिन्छ, यदि मानिसले परम्परालाई ठीकसँग पालना गरेन भने देवताहरू क्रोधित भएर उसलाई हानि पुर्याउँछन्। यी दुई परम्परालाई पछ्याउने पछाडि एउटा रोचक कथा पनि छ, जुन जान्न महत्त्वपूर्ण छ।
भनिन्छ पिनी गाउँमा धेरै पहिले राक्षसको आतंक थियो। यसपछि ‘लहुआ घोण्ड’ नामको देवता पिनी गाउँमा आए। देवताले दानवलाई मारेर पिनी गाउँलाई राक्षसहरूको आतंकबाट बचाए। भनिन्छ, यी सबै राक्षसहरूले गाउँका विवाहित महिलाहरूलाई सुन्दर र सुन्दर लुगा लगाएर लैजान्थे। देवताहरूले राक्षसहरूलाई मारेर यसबाट नारीहरूलाई बचाए। त्यसयता देवता र दानवबीच ५ दिनसम्म महिलाको लुगा नलगाउने चलन चल्दै आएको छ।









