नयाँ दिल्ली: भारतलगायत विश्वले विगतमा कोरोना भाइरसले मचाएको विनाश देखेको छ। कोरोना भाइरस सन् २०१९ मात्रै आएको थियो, तर त्यहाँ यस्तो घातक रोग छ जसले शताब्दीयौंदेखि मानिसलाई आफ्नो शिकार बनाउँदै आएको छ। यहाँ चर्चा छ क्यान्सरको बारेमाl धेरैलाई थाहा पनि हुँदैन र क्यान्सर हुन्छ। यो घातक रोगको खतरा तीब्र गतिमा बढिरहेको छ। नेशनल सेन्टर फर डिजिज इन्फर्मेटिक्स एन्ड रिसर्च (एनसीडीआईआर) र इण्डियन काउन्सिल अफ मेडिकल रिसर्च (आईसीएमआर)द्वारा गरिएको एउटा डरलाग्दो अध्ययन सार्वजनिक भएको छ। यसका अनुसार भारतमा हरेक नौ जनामध्ये एकजनालाई क्यान्सरको जोखिम हुन्छ। यो अध्ययन देशमा रिपोर्ट गरिएको क्यान्सरका केसहरूको संख्याको विश्लेषणमा आधारित छ, साथै जनसंख्यामा क्यान्सरको जोखिममा रहेका व्यक्तिहरूको तथ्याङ्कमा आधारित छ।
इण्डियन जर्नल अफ मेडिकल रिसर्च (आईजेएमआर)मा प्रकाशित यस अध्ययनका अनुसार प्रत्येक ६७ पुरुष मध्ये एक जनालाई फोक्सोको क्यान्सरको जोखिम हुन्छ। एकै समयमा २९ महिला मध्ये एकजना स्तन क्यान्सरको जोखिममा छन्। क्यान्सरको जोखिम ७४ वर्ष पुगेका मानिसमा देखिएको छ। अध्ययनका अनुसार सन् २०२२ मा भारतमा १४.६ लाख मानिस क्यान्सरबाट प्रभावित भएको अनुमान गरिएको छ। अध्ययनले पुरुषमा फोक्सोको क्यान्सर र महिलामा स्तन क्यान्सरको जोखिम बढी हुने देखाएको छ। यसबाहेक १४ वर्षसम्मका बालबालिकामा लिम्फाइड ल्युकेमिया क्यान्सरको जोखिम देखिएको थियो। बालबालिकामा क्यान्सरको जोखिम केटाहरूमा २९.२ प्रतिशत र केटीहरूमा २४.२ प्रतिशत थियो। अध्ययनले सन् २०२० को तुलनामा सन् २०२५ मा क्यान्सरका घटनामा १२.८ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरेको छ।
बढ्दो जनसंख्या र यसको गतिशीलतामा आएको परिवर्तनका कारण क्यान्सरका घटनामा तीव्र वृद्धि भएको अनुसन्धानकर्ताहरू बताउँछन्। भारतमा ६० वर्षभन्दा माथिका ज्येष्ठ नागरिकको संख्या बढ्ने उनको विश्वास छ। विशेष गरी तिनीहरूको अनुपात सन् २०११ मा ८.६% बाट सन् २०२२ मा ९.७ प्रतिशतमा वृद्धि हुने अपेक्षा गरिएको छ। यो जोखिम कारकहरू केस पत्ता लगाउनमा सुधारहरू, स्क्रीनिंग कार्यक्रमहरूको प्रारम्भ र क्यान्सर पत्ता लगाउन र उपचारको लागि प्रविधिहरूमा निर्भर गर्दछ।
केन्द्रीय स्वास्थ्य मन्त्री मनसुख मण्डावियाले मङ्गलबार राज्यसभालाई भने कि देशमा २०२० र २०२२ को बीचमा क्यान्सरका घटना र मृत्युदरमा वृद्धि भएको अनुमान छ। स्वास्थ्य र परिवार कल्याण विभागले राष्ट्रिय स्वास्थ्य मिशन (एनएचएम) को भागको रूपमा क्यान्सर, मधुमेह, हृदय रोग र स्ट्रोक (एनपीसीडीसीएस) को रोकथाम र नियन्त्रणको लागि राष्ट्रिय कार्यक्रमअन्तर्गत राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूलाई प्राविधिक र वित्तीय सहायता प्रदान गर्दछ। एक प्रश्नको जवाफमा मण्डवियाले भने, ‘राज्यहरूबाट प्राप्त प्रस्तावहरू स्रोतको सीमितताको अधीनमा छन्। क्यान्सर एनपीसीडीसीएसको अभिन्न अंग भएको बताउँदै मन्त्रीले यो कार्यक्रमले पूर्वाधार सुदृढीकरण, जनशक्ति विकास, स्वास्थ्य प्रवर्द्धन र क्यान्सर रोकथाम, प्रारम्भिक निदान, व्यवस्थापन र उचित स्तरको उपचारका लागि जनचेतना जगाउने उद्देश्य रहेको छl’ एनपीसीडीसीएसअन्तर्गत ७०७ जिल्ला एनसीडी क्लिनिकहरू २६९ जिल्ला डेकेयर केन्द्रहरू र ५,५४१ सामुदायिक स्वास्थ्य केन्द्र एनसीडी क्लिनिकहरू स्थापना भएका छन्। मन्त्रीले हरियाणाको झज्जरमा राष्ट्रिय क्यान्सर संस्थानको स्थापना र चित्तरञ्जन राष्ट्रिय क्यान्सर संस्थान, कोलकाताको दोस्रो क्याम्पस पनि यस दिशामा एक कदम भएको बताए।
About Author
