नयाँ दिल्ली: आजको डिजिटल लेनदेन युगमा सबै कुरा धेरै सजिलो भएको छ। मानिसहरु नगद बिना कहीं पनि यात्रा गर्न सक्छन्। नगदको आवश्यकता परे पनि त्यसका लागि जताततै एटीएम मशिन जडान गरिएको छ। मानिसहरू केवल आफ्नो कार्ड प्लग इन गरेर, पिन र मूल्य प्रविष्ट गरि पैसा निकाल्न सकिन्छ। एटीएमबाट पैसा निकाल्ने यो प्रक्रिया एकदमै सजिलो छ। जुनसुकै ब्यांकको एटीएमबाट जो कोहीले पैसा झिक्न सक्नेछन्। यसलाई जोगाउन एउटा पिन छ। पिन एक मात्र सुरक्षा उपकरण हो जसले पैसा सुरक्षित गर्दछ। सामान्यतया यो पिन ४ अंकको हुन्छ, तर के कसैले कहिल्यै सोचेका छन् कि यो पिन किन ४ अङ्कको मात्र हो?

के कसैले कहिल्यै सोचेका छन् कि एटीएम मशिन निर्माताले कोडिङ सिस्टम इन्स्टल गर्दा पिनमा ४ अंक मात्र किन राखेको थियो? विज्ञहरू भन्छन् कि पहिले यो पिन ४ अंकको नभई ६ अंकको राखिएको थियो। तर जब यो प्रयोगमा ल्याइयो, यो महसुस भयो कि मानिसहरूले ४ अंकको पिन मात्र याद गर्न सक्षम छन्। ६ अंकको पिनमा मानिसलाई असहज हुन थालेको छ र त्यसका कारण एटीएमको प्रयोग घट्न थालेको छ।

तर, यो प्रयोगपछि एटीएमको पिन ४ अंकमा झारिएको थियो। तर पनि सत्य यो हो कि ६ अंकको पिन ४ अंकको एटीएम पिन भन्दा बढी सुरक्षित हुन्छ। यो ध्यान दिन लायक छ कि ४-अंकको पिन ०००० देखि ९९९९ सम्मको हुन्छ। यसबाट १० हजार विभिन्न पिन नम्बर राख्न सकिन्छ जसमा २० प्रतिशत पिन ह्याक गर्नसक्छ। तर, यो पनि गाह्रो काम हो। तर ४ अंकको पिन ६ अंकको पिन भन्दा अलि कम सुरक्षित हुन्छ। तर, आज पनि धेरै देशहरूले ६ अंकको एटीएम पिन मात्र प्रयोग गर्छन्। उल्लेखनीय छ, यो मशिन एक स्कटिश वैज्ञानिकद्वारा पत्ता लगाइएको थियो, जसको नाम जोन एड्रियन शेफर्ड ब्यारोन थियो। यहाँ चाखलाग्दो कुरा यो छ कि यो स्कटिश वैज्ञानिक शेफर्ड ब्यारोनको जन्म भारतको शिलोङ शहरमा भएको थियो। उनले सन् १९६९ मा एटीएम मशिन बनाएका थिए।