कोलकाता: चिया विश्वमा सबैभन्दा धेरै खपत हुने पेय पदार्थ हो र यसले लाखौं साना किसानहरूलाई रोजगारी प्रदान गर्दछ। विशेष गरी साना चिया उत्पादकहरूले धेरै आर्थिक, जलवायु र अन्य कठिनाइहरूको सामना गर्छन्। भारत, श्रीलङ्का, बङ्गलादेश, चीन, इन्डोनेसिया र नेपाललगायत अन्य देशका १५० भन्दा बढी सहभागीहरूसहितको सम्मेलन यी चुनौतीहरूबारे छलफल र समाधान गर्न कोलकातामा भएको थियो। दिवसको उद्घाटन सत्रमा प्रमुख अतिथिका रूपमा सोलिडारिड एशियाका प्रबन्ध निर्देशक डा. शतद्रु चट्टोपाध्याय, भारतीय चिया संघ (आईटीए) र ट्रिनिटी कार्यक्रम समितिकी अध्यक्ष सुश्री नयनतारा पलाचौधरी, आईटीएका उपाध्यक्ष अतुल अस्थाना, हेमन्त प्रमुख अतिथि थिए। दिनभरको सम्मेलन बांगुर, अतिरिक्त उपाध्यक्ष, आईटीए, अरिजित राहा, महासचिव, आईटीए, हेनरी हेनार्डी, साझेदारी निर्देशक, इन्डोनेसियाली चिया मार्केटिङ एसोसिएशन, सेनाका अलवातेगामा, अध्यक्ष, प्लान्टर्स एसोसिएसन अफ सिलोन (श्रीलंका), शाह आलम, अध्यक्ष, बङ्गलादेश टी एसोसिएसन, नेपाल चिया उत्पादक संघका अध्यक्ष सुरेश मित्तल, भारतीय साना चिया उत्पादक संघ (सिस्टा)का अध्यक्ष विजय गोपाल चक्रवर्तीलगायतले जानकारी दिए। सम्मेलनमा अखिल असम साना चिया उत्पादक संघ र सबै बोडोल्याण्ड साना चिया उत्पादक संघ, जलपाईगढी जिल्ला साना चिया उत्पादक संघ र दक्षिण भारतको सानो चिया उत्पादक संघका साथै असम, पश्चिम बंगाल र दक्षिणका धेरै अन्य साना चिया उत्पादकहरूको प्रतिनिधिहरू उपस्थित थिए। भारत पनि सहभागी भएको थियो ।
अन्तरक्रियात्मक सत्रहरू मार्फत सहभागीहरूले चिया उद्योगमा साना किसानहरूको भूमिका र उनीहरूको स्वास्थ्य र कल्याणलाई प्रवर्द्धन गर्ने र उनीहरूको व्यवसायलाई वातावरणीय रूपमा दिगो बनाउने तरिकाहरूबारे छलफल गरे। सोलिडारिड एशियाका प्रबन्ध निर्देशक डा. शतद्रु चट्टोपाध्यायले भने, ‘भारत र अन्य देशका १० लाखभन्दा बढी साना चिया उत्पादकहरू आफ्नो अस्तित्वको लागि चिया उद्योगमा निर्भर छन्। चिया व्यवसाय ग्रामीण जीवनयापनका साथै उत्पादक देशहरूको अर्थतन्त्रका लागि महत्वपूर्ण छ। चिया व्यवसायमा दीर्घकालीन स्वास्थ्य, सुस्वास्थ्य र वातावरणीय दिगोपनलाई प्रवद्र्धन गर्नु उच्च प्राथमिकतामा पर्नुपर्छ, तर चियाको मूल्य लगातार कम भएकाले साना चिया किसानलाई पिरोल्ने कारणले यो क्षेत्र संकटमा परेको छ। तसर्थ, किसानहरूलाई आफ्नो व्यवसायलाई उद्देश्य-संचालित ब्रान्डमा रूपान्तरण गर्न सशक्त बनाउन सोलिडारिड ट्रिनिटीको एक भागको रूपमा सोलिट्रेस पेश गर्ने योजनामा छ, एउटा मेक-इन-इण्डिया दिगोपन पहल जसमा साना-साना चिया किसानहरू संलग्न छन् र त्यहाँ क्युआर कोड छ। प्रविधि जसले उपभोक्ताहरूलाई चिया उत्पादकहरूसँग अन्तर्क्रिया गर्न अनुमति दिनेछ साथै सुरक्षा र गुणस्तर मापदण्डहरू अपनाएको छ। ९२,००० भन्दा बढी साना चिया उत्पादकहरू पहिले नै ट्रिनिटिया कार्यक्रमको सदस्य बनिसकेका छन् र २०२२ को अन्त्य सम्ममा १,००,००० साना चिया उत्पादकहरूलाई समेट्ने लक्ष्य छ। यस्तो आविष्कारले बिस्तारै साना चिया उत्पादक र मजदुर युनियनहरूलाई स्वतन्त्र, लोकतान्त्रिक संगठनहरू बनाउन, खरिदकर्ता/नियोक्ताहरूसँग वार्ताको अवस्था सुधार्न, आर्थिक स्थिरता हासिल गर्न, संयुक्त लगानी गर्न र उनीहरूको सामूहिक प्रभाव बढाउन मद्दत गर्दछ। सम्मेलनमा सोलिडारिडले किसानहरूका लागि विशेष रूपमा डिजाइन गरिएका सोलिप्रोब, तत्काल माटो विश्लेषक, सोलिमेट, एक हाइपर-लोकल मौसम स्टेशन, सोलिडारिड एक अन्तरक्रियात्मक च्याटबोट र बल्लोट्रोनिक्स एक तत्काल चिया पात पाठक जस्ता अन्य नवीनतम उत्पादनहरू पनि प्रस्तुत गर्यो। सोलिडारिड एसिया थप किसानहरूसँग जोडिन र उनीहरूलाई किफायती किसान-मैत्री नवीन समाधानहरू प्रदान गर्न चाहन्छ। यस उद्देश्यलाई प्राप्त गर्न यसमा इन्जिनियरहरूको समर्पित टोली छ, जसले उत्कृष्ट परिणामहरूको लागि रोबोटिक्स, आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स र मेसिन लर्निङसँग मेकानिकल, टेलिकम्युनिकेशन, इलेक्ट्रिकल र इलेक्ट्रोनिक्स प्रणालीहरू एकीकृत गर्दछ।
साना चिया उत्पादकहरूले सामना गर्ने चुनौतीहरूमा जोड दिँदै आईटीएकी अध्यक्ष सुश्री नयनतारा पलाचौधरीले भनिन्, ‘सामाजिक विकास, अर्थतन्त्र र वातावरणमा हानिकारक कारकहरूले समग्र रूपमा चिया उद्योगमा प्रतिकूल असर परिरहेको छ। यी कारकहरूमा जलवायु परिवर्तनको बढ्दो प्रभाव, मूल्य स्थिरता, उच्च इनपुट लागत, जसले उत्पादन लागतमा असर गर्छ साथै माग र आपूर्ति बीचको बेमेलको परिणामस्वरूप अतिरिक्त आपूर्ति समावेश गर्दछ। यसका साथै उचित मूल्य पाउन समस्या हुँदा उद्योगले चर्को कारोबार खर्च बेहोर्नुपरेको छ। यी सबै बाधाहरूको बाबजुद पनि उद्योग संयुक्त राष्ट्र संघको दिगो विकास लक्ष्यहरू अगाडि बढाउन प्रतिबद्ध छ। यसैबीच आईटीए-सोलिडारिड साझेदारीले जसरी काम गरिरहेको छ र एसटीजीको जीविकोपार्जनमा समग्र सुधार मार्फत चिया उद्योगको समग्र विकास ल्याएको छ, त्यो प्रशंसनीय छl’
सम्मेलनमा विजय गोपाल चक्रवर्तीले भने, ‘म आईटीए र सोलिडारिडलाई भारतमा पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय साना चिया उत्पादक सम्मेलन आयोजना गर्न र सबै चिया उत्पादक देशका साना चिया उत्पादकहरूलाई आफ्ना अनुभव र सफलताका कथाहरू साझा गर्ने अवसर प्रदान गरेकोमा धन्यवाद दिन्छुl’ दिनभरको लामो कार्यक्रममा प्राविधिक सत्रहरू पनि देखियो जसमा मूल्य र आपूर्ति श्रृंखलाका विभिन्न पक्षहरूमा उद्योगका नेताहरू र विशेषज्ञहरूद्वारा प्रस्तुतीकरणहरू र कुराकानीहरू साथै तिनीहरूका फाइदाहरू प्रदर्शन गर्ने नवीन डिजिटल उपकरणहरू समावेश थिए। समारोहको समापन अवार्ड समारोहमा भएको थियो जसमा विशिष्ट चिया उत्पादनमा उल्लेखनीय उपलब्धि हासिल गरेका १५ जना साना किसानलाई सम्मान गरिएको थियो, त्यसपछि सांस्कृतिक कार्यक्रम पनि गरिएको थियो। उद्घाटन सत्रपछि साना किसानले उत्पादन गरेको चिया प्रदर्शनी समेत आयोजना गरी माननीय मन्त्रीले उद्घाटन गरेका थिए।
About Author
