कोलकता: हाम्रो देशले विभिन्न संक्रामक रोगहरू, दीर्घकालीन रोगहरू वा जीवनशैली रोगहरूको सामना गरेको छ। मानिसहरू यी रोगहरूबारे धेरै सचेत छन्। तर यी बाहेक भारतमा ठूलो संख्यामा मानिस रक्तअल्पता, थालासेमिया, सिकल सेल एनिमिया, हेमोफिलिया वा विभिन्न प्रकारका ब्लड क्यान्सरबाट पीडित छन्।
भर्खरै गरिएको एक अध्ययनले पत्ता लगायो कि भारतमा लगभग ५० प्रतिशत मानिसहरू एनिमियाबाट पीडित छन्, या त आनुवंशिकता, विभिन्न रोगहरू वा कुपोषणको कारणले। हाम्रो देशमा आनुवंशिक रेड ब्लड सेल रोग वा ‘हेमोग्लोबिनोप्याथी’ को उपस्थिति पनि धेरै छ। थालेसेमियाजस्ता सिकलसेल रोग पनि देशका विभिन्न भागमा खतराको रूपमा देखा परिरहेको छ।
पाँच प्रतिशतभन्दा बढी भारतीयमा थेलेसेमियाका बिरामी छन्। तर सिकल सेल रोग पनि भविष्यको खतरा बन्दै गएको छ। देशका केही भागमा र केही वर्गमा ६० प्रतिशत मानिसमा यो रोग देखिएको छ। यी रोगहरूबारे मानिसहरूलाई सचेत गराउन केन्द्र र राज्य सरकारको स्तरमा विभिन्न कदमहरू चालिए पनि अहिलेसम्म कुनै नतिजा फेला परेको छैन।
यस सन्दर्भमा भारतीय हेमाटोलोजी एण्ड ब्लड ट्रान्सफ्युजन (आईयस्एचबीटी) (HAEMATOCON- २०२२) को ६३औं वार्षिक सम्मेलन पूर्वी हेमाटोलोजी समूहको सहयोगमा सुरु हुन लागेको छ। यस सम्मेलनको मुख्य उद्देश्य विभिन्न रक्त रोग र रगतको संरचनात्मक त्रुटिहरूको विभिन्न उन्नत उपचार, अनुसन्धान र चिकित्सा प्रगतिको बारेमा छलफल गर्नु हो। चारदिने सम्मेलनमा स्वदेश तथा विदेशका प्रख्यात विज्ञ चिकित्सक, अनुसन्धानकर्ता र वैज्ञानिकबीच यस विषयमा ज्ञान आदानप्रदान हुनेछ। यो देशको रगत सम्बन्धित चिकित्सा प्रणालीलाई पनि समृद्ध बनाइनेछ। सम्मेलनको मुख्य उद्देश्य रक्तअल्पता र सिकलसेल एनिमिया सम्बन्धी जनस्वास्थ्य सुधार गर्नु हो। यसका साथसाथै थेलेसेमिया र अन्य रक्तरोग र ल्युकेमिया, माइलोमा वा लिम्फोमा जस्ता विभिन्न रक्त क्यान्सरको उपचारमा पनि धेरै नयाँ पक्ष खुल्ने आशा गरिएको छ।
सम्मेलनमा देशका विभिन्न राज्यका करिब १५ सय चिकित्सकको सहभागिता रहनेछ । तीमध्ये एएसएच, ईएचए, सिकल ग्लोबल नेटवर्क, आईसीएमआर, दिल्ली, मोटा वा एनएचए जस्ता संस्थाका डाक्टरहरू साथै केन्द्र र विभिन्न राज्य सरकारका प्रतिनिधिहरू छन्। सीएमई तथा कार्यशाला सञ्चालन गर्ने सम्मेलनमा हेमाटोलोजीका २२ जना प्राध्यापक–वैज्ञानिकले देशका तीन सय पचास विशेषज्ञ चिकित्सकले मन्तव्य दिने छन्।
ईस्टर्न हेमाटोलोजी ग्रुप, इन्डियन सोसाइटी अफ हेमाटोलोजी एन्ड ब्लड ट्रान्सफ्युजन को पूर्वी शाखाले कोलकातामा ६३औं हेमाटोकोन-२२ आयोजना गरेको थियो। देशको ६३ वर्ष पुरानो हेमाटोलोजिस्टहरूको एकमात्र क्षेत्रीय संगठनको उद्देश्य पूर्वी भारतको दुर्गम भागहरूमा समेत प्रत्येक नागरिकसम्म रगत सम्बन्धी रोगहरूको उपचार पुर्यारउनु हो। आईयस्एचबीटी ले पूर्वी भारतमा सामान्य चिकित्सकहरूका बीच हेमाटोलोजीमा शिक्षण, अनुसन्धान आदिमा नियमित रूपमा जोड दिन्छ। त्यहाँ डाक्टरहरू साथै केन्द्र र विभिन्न राज्य सरकारका प्रतिनिधिहरू छन्। यी आईयस्एचबीटी ‘इन्डियन कलेज अफ हेमाटोलोजी’ को शैक्षिक शाखा द्वारा राखिएको छ। हेमाटोलोजीका विषयमा सरकारी तहमा छलफल गर्न हालै उच्चस्तरीय प्रतिनिधिमण्डल पनि गठन भएको छ।
कटक एससीबी मेडिकल कलेजका हेमाटोलोजी प्रमुख तथा आयोजक अध्यक्ष प्रो रविन्द्र कुमार जेना, कोलकता एनआरएस मेडिकल कलेज हेमाटोलोजीका प्रमुख तथा आयोजक सचिव डा तुफान कान्ति दलुई, आईएसएचबीटीका सम्पादक डा. मैत्रेयी भट्टाचार्य र हेमाटोकोन–२०२२ को सहअध्यक्ष डा. शान्तनु बोसले सम्मेलनलाई सम्बोधन गरे।