रुस- के अमेरिका रुसको तुलनामा एक्लो भइरहेको छ ? ओपेक प्लसका २४ देशले तेल उत्पादन कटौती गर्ने हालै गरेको निर्णयबाट पनि यही प्रश्न उठ्छ । तेल उत्पादन नघटाउन अमेरिकाले गरेको सबै अपीललाई बेवास्ता गर्दै साउदी अरेबिया नेतृत्वको ओपेक राष्ट्रहरूले रुसको अडानलाई समर्थन गरेका छन् । यी देशहरूले तेल उत्पादन प्रतिदिन २० लाख ब्यारेलले घटाउने निर्णय गरेका छन् । यति मात्र होइन, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले साउदी अरेबियासँगको सम्बन्ध पुनरावलोकन गर्न चेतावनी दिएका छन् । तर साउदी अरेबियाले पछि नहट्ने संकेत दिएको छ ।
यसका साथै पाकिस्तान जस्ता देशले पनि साउदी अरेबियालाई यस मुद्दामा समर्थन गरिरहेका छन्। यसरी रुसको लबी बलियो हुँदै गएको देखिन्छ र अमेरिका पावर गेममा ब्याकफुटमा छ । बुधबार अमेरिकी प्रेस सेक्रेटरीले जो बाइडेनले साउदी अरेबियासँगको सम्बन्धको समीक्षा गर्न लागेको बताएका छन् । यति मात्र नभई उनले ओपेक र त्यसका सहयोगी राष्ट्रहरूको तर्फबाट तेल उत्पादन कटौती गर्ने निर्णय लिनु गल्ती हुने र यो दूरगामी निर्णय नभएको बताए । यसबाट रुसीलाई मात्र फाइदा हुने उनले बताए ।
अमेरिकाले भन्यो– यो निर्णयले रुसलाई प्रत्यक्ष सहयोग गर्ने छ। यो महिना ओपेकमा संलग्न १३ देश र रुसको नेतृत्वमा ११ देशले संयुक्त रुपमा विश्वभर कच्चा तेलको मूल्य घटाउने निर्णय गरेका छन् । कुल २४ देशले प्रतिदिन २० लाख ब्यारेलले उत्पादन घटाउने निर्णय गरेका छन् । यो कोरोना अवधि पछिको सबैभन्दा ठूलो तेल उत्पादन कटौती हुनेछ। अमेरिकी प्रेस सेक्रेटरी क्यारिन जीनले भने, “ओपेक प्लस देशहरूले गत हप्ता लिएको निर्णयले रुसीहरूलाई मद्दत गर्नेछ र अमेरिकी जनताको हितलाई असर गर्नेछ।” त्यसको प्रभाव विश्वमा पर्नेछ ।
साउदी–अमेरिका सम्बन्ध बिग्रियो, २४ देश एकजुट
उनले अमेरिका बाहेक कमजोर अर्थतन्त्रलाई असर गर्ने निर्णय भएको बताए । यो गल्ती हो। तेल र ग्यासको मूल्यमा लगातार गिरावट आएको भन्दै OPEC+ देशहरूले अक्टोबर ५ मा यो निर्णय लिएका हुन् । यो निर्णयले लामो समयदेखि एकअर्कालाई मित्र मान्ने अमेरिका र साउदी अरेबियाबीचको सम्बन्धमा पनि तनाव उत्पन्न भएको छ । उल्लेखनीय कुरा के छ भने ओपेक प्लस सन् २०१६ मा गठन भएको थियो। यसमा ओपेकका १३ देश र रुसको नेतृत्वमा बाहिरका ११ देश छन् ।
तेल बजार बुझ्नेहरूले ओपेक + देशहरूको निर्णयले दूरगामी प्रभाव पार्ने बताएका छन्। वास्तवमा, विश्वभर प्रति दिन १०० मिलियन ब्यारेल तेल खपत हुन्छ। यस्तो अवस्थामा यसको उत्पादन दैनिक २० लाखले घट्यो भने यसको असर देखिनेछ । यसका साथै यस निर्णयबाट रुसलाई प्रत्यक्ष फाइदा हुने अमेरिकाको चिन्ता छ । यसको अर्थतन्त्र तेल र ग्यासको आपूर्तिबाट प्राप्त राजस्वमा आधारित छ। अमेरिका र पश्चिमा देशको सबै प्रतिबन्धका बाबजुद पनि उनी तेल बेच्न सक्षम छन् र यो निर्णयसँगै उनले राम्रो मूल्य पनि पाउन सक्नेछन् ।
About Author
