चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी (सीसीपी) को अधिवेशन आइतबारदेखि शुरु भएको छ। आइतबार बेइजिङको ग्रेट हल अफ द पिपुलमा देशभरका करिब दुई हजार तीन सय पार्टी सदस्य भेला भएका थिए। महाधिवेशन अक्टोबर २२ सम्म चल्नेछ। यहाँ पार्टी सदस्यहरूले देशको नयाँ राष्ट्रपति चयन गर्नेछन्। आउँदो पाँच वर्षमा देशको सत्ता कसको हातमा रहने भन्ने निर्णय सीसीपीका सदस्यहरूले गर्नेछन्। सन् १९२१ मा पार्टी बनेपछिको यो २०औं अधिवेशन हो। यो महाधिवेशन अहिलेसम्मकै विशेष मानिन्छ। यो किनभने सी जिनपिङ एक पटक फेरि नयाँ राष्ट्रपति निर्वाचित हुनसक्छन्।
चीनमा एउटै पार्टीको शासन छ। पार्टीको महासचिव देशको सर्वोच्च नेता हो। हालसम्म एक व्यक्ति १० वर्षको लागि मात्र राष्ट्रपति हुनसक्छन्। ६९ वर्षीय सी जिनपिङले आफ्नो कार्यकालको १० वर्ष पूरा गरिसकेका छन्, तर उनी तेस्रो पटक राष्ट्रपति बन्न सक्नेछन्। सी जिनपिङको यो कदमले उनका पूर्ववर्ती राष्ट्रपति हु जिन्ताओ र जियाङ जेमिनले स्थापित गरेको मान्यतालाई तोड्नेछ। दुई नेताले पाँच वर्षको दुई कार्यकाल पूरा गरेपछि पद छाडेका हुन्।
युएस सेन्टर फर स्ट्राटेजिक एण्ड इन्टरनेशनल स्टडीजका चाइना पावर प्रोजेक्टका फेलो ब्रायन हार्टले भने, ‘२०औं पार्टी कंग्रेसमा हामी सी जिनपिङले पार्टी, देश र सेनामाथि आफ्नो पकड अझ बलियो बनाउने अपेक्षा गर्न सक्छौँl’ उनले थप भने, ‘उनले पछिल्ला दुई कार्यकालमा आफ्ना सहकर्मीहरूलाई महत्त्वपूर्ण पद दिएका छन्, जसले बन्द ढोका पछाडि हुने कर्मचारीहरूको भर्ती प्रक्रियामा उनको प्रभाव देखाउँदछ। यसको दुई पूर्ववर्तीहरूको विपरीत, यसको कुनै प्रतिस्पर्धा छैनl’ कम्युनिष्ट पार्टी काङ्ग्रेस करिब २ हजार ३ सय सदस्य रहेको छ। यसमा हरेक राज्य र क्षेत्रका कामदारहरू सामेल छन्। यी प्रतिनिधिहरूले चार सय सदस्यीय केन्द्रीय समितिका सदस्यहरू नियुक्त गर्नेछन्। केन्द्रीय समितिका २०० सदस्यले २५ सदस्यीय पोलिटब्युरो र सातजना सम्भ्रान्त सदस्य रहेको पीएससी छनोट गर्छन्। पर्यवेक्षकहरूले पीएससीमा नियुक्तिमा नजिकको नजर राख्छन्। यी सबै पदमा नियुक्तिको लागि निश्चित उमेर तोकिएको छ। ६७ वर्ष वा सोभन्दा कम उमेरका जो कोहीलाई पनि बढुवा गर्न सकिन्छ, जबकि ६८ वर्षभन्दा माथिको व्यक्तिले एक्लै अवकाश लिने अपेक्षा गरिन्छ। सन् २००७, २०१२ र २०१७ को कांग्रेसमा पार्टीले ६८ वर्ष वा सोभन्दा बढी उमेरका कसैलाई पनि पोलिटब्युरोमा नियुक्त गरेको थिएन।
पार्टीका दोस्रो वरिष्ठ सदस्य चीनका प्रधानमन्त्री हुन्। यसको कार्यकाल १० वर्षको छ। हाल दोस्रो कमाण्डमा ली खछ्याङ छन्, जो अब पद त्याग गर्दैछन्। उनको स्थानमा आउने दावेदारहरूमध्ये हङ झेङ पनि छन्, जो देशका वर्तमान चार उप-प्रधानमन्त्रीहरूमा पहिलो हुन्। यससँगै पोलिटब्युरोका कान्छा सदस्य हु चुनहुवा पनि दौडमा छन्। सीका बाल्यकालका साथी लिउ हे र पूर्व उपप्रमुख वाङ याङ पनि दौडमा छन्। एलिट पोलिटब्युरोमा अहिलेसम्म कुनै पनि महिला निर्वाचित भएका छैनन्। हालमा २५ सदस्यीय पोलिटब्युरोमा एक मात्र महिला सुन चुनलान हुन्, जो ७२ वर्षकी भइन् र अवकाश लिने अपेक्षा गरिएको छ।
About Author
