रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले आफ्नो ७०औं जन्मदिन मनाइरहेका छन्। अहिले विश्वभर उनको चर्चा भइरहेको छ। हरेक देशले पुटिनको बारेमा कुरा गरिरहेका छन्, कतै आलोचना वा समर्थनको रूपमा। उनले युक्रेनमा आक्रमण गरे र सात महिनाभन्दा बढी समय बितिसक्दा पनि सबै प्रतिबन्ध, पश्चिमी दबाब र धम्कीका बाबजुद पनि उनले युद्धलाई अगाडि बढाइरहेका छन्। युक्रेन युद्धको बीचमा आफ्नो ७०औं जन्मदिन मनाउने पुटिनको बारेमा द सनमा प्रकाशित रिपोर्टले यो रुसी राष्ट्रपतिको अन्तिम जन्मदिन हुनसक्ने र उनले आफ्नो ७१औं जन्मदिन मनाउन नसक्ने दाबी गरेको छ। पुटिनले युक्रेनमा आफ्ना हजारौं सैनिक गुमाएका छन् र उनको सेनाले पनि धेरै मोर्चामा हार बेहोरेको छ। पुटिन सन् २०१२ देखि लगातार रुसको राष्ट्रपति बनेका छन्। उनी पहिलो पटक यो सिंहासनमा ७ मई २००० मा बसेका थिए।

एक समय यस्तो पनि थियो जब पुटिन डाउनिङ स्ट्रिट बाहिर टोनी ब्लेयर र जर्ज डब्ल्यू बुशसँग देखिएका थिए। बुस देखियो। तर अहिले उनी अमेरिका र इंग्ल्याण्ड जस्ता देशसँग तनावको सामना गरिरहेका छन् र पश्चिमबाट पूर्ण रूपमा अलग भइसकेका छन्। अहिले पश्चिमी नेताहरू र पुटिनबीचको धेरैजसो सञ्चार धम्कीको रूपमा छ जसलाई सारा संसारले सुन्छ। पुटिनको स्वास्थ्य र क्रेमलिनमा भएको विद्रोहको बारेमा अफवाहहरू प्रायः तातो हुन्छन्। तर केही विज्ञहरूले यसमा सत्यता पनि देख्छन्। युनिभर्सिटी अफ बकिंघमका प्रोफेसर एन्थोनी ग्लिसले द सनलाई बताए कि पुटिनलाई सत्ताबाट बाहिर निकालिनेछ र सम्भवतः आफ्नो ७१औं जन्मदिन मनाउन बाँच्ने छैनन्। यी चीजहरू धेरै छिटो हुनसक्छ। पुटिनलाई सत्ताबाट हटाएपछि उनको हत्या हुनसक्ने डर छ। सन् २०११ मा लिबियाका तानाशाह कर्णल मुअम्मर गद्दाफीलाई के भयो। भर्खरै, पुटिनले युक्रेन युद्धमा ३००,००० आरक्षित रूसी सेनाको आंशिक तैनाथीको आदेश दिए, जसको विरुद्धमा देशभर व्यापक प्रदर्शनहरू भइरहेका छन् र ठूलो संख्यामा मानिसहरू रूसबाट भागिरहेका छन्। प्रोफेसर ग्लिसले रुसी अभिजात वर्गको हातबाट पुटिनलाई हटाउन पश्चिमी देशहरूलाई सहयोग गर्न प्रोत्साहित गरे। ‘उनीहरूलाई घूस दिनुहोस् ताकि तिनीहरूले फेरि तेल र ग्यास किन्न सकून्’, उनले भने। उनीहरूलाई सुनको रोलेक्स र लक्जरी याट प्रस्ताव गर्नुहोस्, तर पहिले उनीहरूले पुटिनलाई मार्नुपर्छ। उनले भने कि पुटिन अझै पनि उही व्यक्ति हुन् जो केजीबी एजेन्ट थिए।

किंग्स कलेज लण्डनका वरिष्ठ प्राध्यापक डाक्टर रड थोरन्टनले युक्रेनको हारपछि सत्ताबाट हटाइएमा पुटिनलाई रहस्यमय रूपमा ‘हृदयघात’ हुने सम्भावना रहेको बताए। उनले रुसीहरूले अब लड्ने इच्छा गुमाउँदै गएको र युद्ध अब ‘गेम ओभर’ तर्फ अघि बढेको बताए। त्यसैले अबको केही हप्ता वा महिनामा पुटिनको ठाउँमा कसैले ल्याउन सक्ने सम्भावना छ। विगतमा रिपोर्टहरूले दावी गरेका छन् कि पुटिनको विकल्प खोजी क्रेमलिन भित्र शुरु भएको छ। गत हप्ता पुटिनले औपचारिक रूपमा युक्रेनका चार क्षेत्रलाई रुससँग गाभेका थिए। रुसका अनुसार डोनेट्स्क, लुहान्स्क, जापोरिझ्झ्या र खेरसन अब यसको क्षेत्र हो। ७० वर्षीय पुटिनको छवि माचो म्यान राजनीतिज्ञको रूपमा रहेको छ। उनको फिटनेसको संसार विश्वस्त छ। यो उमेरमा पनि घोडा चढ्ने, शिकार गर्ने वा हिउँको पानीमा नुहाउने गरेको देखिन्छ। युक्रेनमा भएको आक्रमणले रुसी राष्ट्रवादीहरूका बीचमा पुटिनको छविलाई पनि बलियो बनाएको छ। रुसमा उनलाई न त कसैसँग डर लाग्छ न झुक्ने राजनीतिज्ञको रूपमा हेरिन्छ।