लण्डन: लामो समयदेखि वैज्ञानिकहरूले अन्तरिक्षमा पानीको खोजी गरिरहेका छन् किनभने पानी अर्को ग्रहमा जीवनको आधार बन्नसक्छ। यसैबीच, वैज्ञानिकहरूले नयाँ प्रमाण फेला पारेका छन् जसले संकेत गर्दछ कि मङ्गल ग्रहमा पानी हुनसक्छ। मङ्गल ग्रहमा जीवनको उपस्थितिसँग सम्बन्धित खोजको लामो यात्रामा यसलाई ठूलो उपलब्धि मानिएको छ। क्याम्ब्रिज युनिभर्सिटीको नेतृत्वमा गरिएको अध्ययनले अफ-रडार डाटा प्रयोग गरेको थियो। अध्ययनहरूले देखाउँछन् कि मङ्गल ग्रहको दक्षिण ध्रुवीय बरफ टोपी मुनि तरल पानी हुन सक्छ। यो खोज यसकारण पनि महत्वपूर्ण छ किनकि चन्द्रमापछि अब वैज्ञानिकहरुको नजर मङ्गल ग्रहमा छ। अध्ययनका दोस्रो लेखक युनिभर्सिटी अफ शेफिल्डका डा फ्रान्सिस बुचरले भने, ‘यस अध्ययनले मङ्गल ग्रहमा तरल पानीको उपस्थितिको अहिलेसम्मकै सबैभन्दा राम्रो सङ्केत दिन्छl’ पृथ्वीमा सबग्लेशियल तालहरू (ग्लेशियर वा बरफको पाना मुनि रहेको ताल) खोज्दा हामीले हेरेका दुईवटा प्रमुख प्रमाणहरू अहिले मङ्गल ग्रहमा फेला परेका छन्l’ उनले आफ्नो बयानमा भने कि तरल पानी जीवनको लागि महत्त्वपूर्ण तत्व हो, यद्यपि यसको मतलब मङ्गल ग्रहमा जीवन छ भन्ने होइन।

फ्रान्सिस बुचरले अत्यन्त न्यून तापक्रममा पनि यदि दक्षिणी ध्रुव मुनिको पानी तरल अवस्थामा छ भने त्यो नुनिलो पानी हुनसक्ने भएकाले कुनै पनि सूक्ष्म जीवलाई यसमा बाँच्न गाह्रो हुने बताए। यद्यपि यसले आशा जगाउँछ कि विगतमा जलवायु तुलनात्मक रूपमा कम कठोर हुँदा अधिक बस्न योग्य वातावरण थियो। अन्वेषकहरूको अन्तर्राष्ट्रिय टोलीमा नान्टेस विश्वविद्यालय र युनिभर्सिटी कलेज डब्लिनका वैज्ञानिकहरू पनि थिए। तिनीहरूले बरफ टोपीको माथिल्लो सतहको जाँच गर्न स्पेसक्राफ्टको लेजर-अल्टिमिटर मापन प्रयोग गरे। तिनीहरूले पत्ता लगाए कि यी ढाँचाहरूले कम्प्यूटर मोडेलहरूका भविष्यवाणीहरूसँग मेल खान्छ जसले बरफको टोपी मुनिको पानीले सतहलाई कसरी असर गर्न सक्छ भनेर वर्णन गर्दछ। पृथ्वीजस्तै मङ्गल ग्रहको दुवै ध्रुवमा बाक्लो हिउँको तहहरू छन्। तिनीहरूको मात्रा ग्रीनल्याण्ड बरफ पाना संग तुलनात्मक छ। यद्यपि, पृथ्वीको बरफको पानाको विपरीत, रातो ग्रहको बरफ टोपीहरू पूर्ण रूपमा जमेको मानिन्छ। मङ्गल ग्रहमा औसत तापक्रम -६२ डिग्री सेल्सियस हुन्छ, तर ध्रुवहरूमा जाडोमा यो -१४० डिग्री सेल्सियससम्म झर्छ।