गान्तोक: एकातिर मुख्यमन्त्री प्रेम सिंह तामाङ को नेतृत्वमा सरकार बनेसगै सिक्किममा अपराध बढेको आरोप सिक्किम डेमोक्रेटिक फ्रन्ट (एसडीएफ) र भाजपा सिक्किमले लगाएको भए पनि यसको ठीक बिपरित राष्ट्रिय अपराध अभिलेख ब्यूरो (एनसीआरबी) को आधिकारिक तथ्याङ्कले बर्ष २०१९ यता सिक्किममा अपराध लगातार घटेको तथा देशकै सबैभन्दा कम रहेको देखाएको छ।
हालै जारी गरेको तथ्यांकअनुसार सिक्किमको प्रतिबर्ष अपराध दरमा ठुलो सख्यामा कटोति हुदै देशकै सबैभन्दा कम रहेको उल्लेख छ। यसै क्रममा प्रति एक लाख जनसंख्यामा बार्षिक अपराध दर यस प्रकार छन :साल २०१६ मा १५७.२, साल २०१७ मा १४९.२, साल २०१ मा १३१.९, तथा सिक्किम डेमोक्रेटिक फ्रन्डको शासनको अन्तिम बर्ष साल २०१९ मा १२३.५ रहेको तथ्यांकमा छ भने गोले सरकारले शासन सम्हाल्ने बित्तिकै पहिलो सालमै २०२० मा १००.४ मा पुगेको थियो भने यसको अर्को साल अथवा साल २०२१ मा ८१.१, तथा २०२२ सम्म आइपुग्दा ८०.३मा आईपुगेको तथ्यांक थियो। जुन २०१९ को तुलनामा ३५% ले कम हो। साल २०१६ मा १५७.२ को अपराध दर रेकर्ड कायम गर्ने सिक्किमले २०१९ देखि, मुख्यमन्त्री गोलेको प्रशासन अन्तर्गत, २०२२ सम्ममा अपराध दर तीव्र रूपमा घटेर ८०.३ मा पुग्यो – जुन २०१९ को आधारभूत तथ्याङ्कबाट ~३५% गिरावट हो।
यस तथ्यांकले २०१९ अघि एसडीएफको शासन कालको अन्तिम वर्षहरूमा अपराध दर घटेको तुलनामा २०१९ पछि २०२० मा १००.४ र २०२१ मा ८१.१ मा उल्लेखनीय गिरावटले गोलेको नेतृत्वमा ठोस प्रगति भएको देखाउँछ। यस्तै २०२२ मा राष्ट्रिय स्तरको उतारचढाव हुदाँ हुदै पनि अपराध ८०.३ मा थोरै बढेर, सिक्किमले भारतमा सबैभन्दा कम अपराध दरहरू मध्ये एक कायम राख्ने राज्य हो।
यस्तै हत्या दरहरुमा गरेको तथ्यांकअनुसार प्रति एक लाख जनसंख्यामा हत्या दरमा पनि उल्लेखनीय सुधार भएको छ। जसमा साल २०१७मा १.८, २०१८ मा १.८, २०१९मा २.६, २०२० मा १.६ अनि २०२१ मा २.१ रहेको तथ्यांकमा उल्लेख छ। साल २०१९ मा अस्थायी वृद्धि हुँदा पनि, हत्या दर पछि घट्यो, जसले वर्तमान प्रशासन अन्तर्गत सुशासन र पुलिस दृष्टिकोणमा सुधारलाई अझ जोड दियो।
स्मरण रहोस् यस तथ्याकले बर्ष २०१६ देखि २०१९ सम्म २०१९ अघिको स्थिर गिरावटले प्रशासनहरूमा निरन्तर प्रयासहरू देखाउँछ। २०१९ पछिको निरन्तरता र गतिले गोले सरकारको नेतृत्वले कानून र व्यवस्थालाई अझ बलियो बनाएको दाबीलाई पुष्टि गर्दछ । यस्तै हत्या, बलात्कार र अपहरण लगायतका हिंसात्मक अपराधहरू राष्ट्रिय औसतभन्दा धेरै तल छन्।
२०२२ को एनसीआरबिको तथ्याङ्क अनुसार, सिक्किमले केवल ९ वटा हत्या दर्ता गरेको थियो, जुन भारतमा सबैभन्दा कम हो, साथै जम्मा ५४९ वटा आइपीसी अपराधहरू र ५५.५% को आरोपपत्र दर बलियो फौजदारी न्याय प्रतिक्रियाको सूचक हो।
यी सबै तथ्यांकहरुले विपक्षी दलहरूले सिक्किम क्रान्तिकारी मोर्चाको शासनको समयमा अपराध बढेको छ भन्ने आरोपहरु पुर्णत: गलत प्रमाणीकरण भएको छ । यसैबीच सरकारका एक प्रतिनिधिले २०१९ देखि अपराध दर तीव्र रूपमा घटेको मात्र होइन तर अहिले सिक्किमको इतिहासमा सबैभन्दा कम रेकर्ड गरिएको छ। यसैले तथ्यहरूको गलत प्रस्तुतिमा भर पर्नुको बदला, विपक्षीले यो परिवर्तनलाई पहिचान गरेर र नीतिगत मामिलाहरूमा आलोचना केन्द्रित गरेर सार्वजनिक बहस गर्नुपर्ने बताएका छन।यसका साथमा यो सबै तथ्यांकले सिक्किमको २०१६ मा १५७.२ बाट २०२२ मा ~८० सम्म आइपुग्नु प्रभावकारी शासनमा एक उदाहरण प्रस्तुत गरेको बताउदै यसले सिक्किममा समुदाय-केन्द्रित व्यवस्था, सक्रिय कल्याणकारी उपायहरू, पारदर्शी प्रशासन, निर्णायक राजनीतिक नेतृत्वले सामूहिक रूपमा सुरक्षित समुदायहरूलाई प्रदान गर्न सक्छ भन्ने सबैलाई देखाएको बताए। यसको साथमा सिक्किमले २०२५ तिर आफ्नो अर्को अध्यायको सुरुवात गर्दै गर्दा, सार्वजनिक बहस सत्य र वस्तुनिष्ठ प्रमाणमा केन्द्रित रहनुपर्नेमा विपक्षहरु कुनै तथ्यांकरहित आरोपको बदलामा सरकारले गरेको सामुहिक प्रयासमा भागिदारी बने राम्रो हुने उनको सुझाव छ।