प्रधानमन्त्री ओलीको फेरि विवादास्पद घोषणा

काठमाडौं: नेपालका पूर्वप्रधानमन्त्री तथा नेकपा (एमाले) का वरिष्ठ नेता केपी शर्मा ओलीले राम जन्मभूमिको बारेमा फेरि एक पटक ठूलो अभिव्यक्ति दिएका छन्। नेकपा (एमाले) को पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन विभागको काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रममा सोमबार उनले स्पष्ट शब्दमा भनेका छन्, “भगवान श्री राम नेपालमा जन्मिएका थिए र यो तथ्यको प्रचारसँग डराउनु पर्दैन।”
ओलीले यो उनको व्यक्तिगत विश्वास मात्र नभएर वाल्मीकि रामायणको आधारमा भनिएको ऐतिहासिक सत्य भएको पनि बताए। उनले भने कि चितवनको माडी क्षेत्रमा अवस्थित ठोरी त्यो ठाउँ हो जसलाई उनी रामजन्मभूमि मान्छन्। यसअघि पनि ओलीले यस विषयमा समय-समयमा यस्तै दाबी गर्दै आएका छन्, तर यसपटक उनले स्पष्ट रूपमा भनेका छन् कि “कसैलाई रिस उठ्ने डरले सत्य लुकाउनु हुँदैन।”
ओलीले भने “शिव यहाँका हुन्, विश्वामित्र यहाँका हुन्”
प्रधानमन्त्री ओलीले भारतीय महाकाव्य रामायणका घटनाहरूको उल्लेख गर्दै भनेका छन् कि “विश्वामित्र चतरा नेपालका हुन्। उनले कोशी नदी पार गरेर राम-लक्ष्मणलाई शिक्षा दिए। मैले यो लेखेको होइन, वाल्मीकिले लेखेका हुन्।” उनले प्रश्न उठाए कि जब भारतमा भगवान रामको नाममा सांस्कृतिक गौरव छ भने नेपाल किन पछि हट्नु पर्छ?
पर्यटनलाई संस्कृतिसँग जोड्ने वकालत गर्दै:
नेपाल पर्यटन बोर्डको आलोचना गर्दै ओलीले भने कि “हामीले विदेश गएर प्रचार गर्नु पर्दैन, हामीले हाम्रो जरा चिन्नुपर्छ र त्यसको माध्यमबाट प्रचार गर्नुपर्छ।” उनले अनलाइन माध्यमबाट सम्पूर्ण विश्वलाई रामको जन्मस्थल नेपालमा छ भनेर बताउन सकिने बताए।
विवाद किन उठ्छ?
प्रधानमन्त्री ओलीको यस्तो अभिव्यक्तिले पहिले पनि भारत-नेपाल सम्बन्धमा हलचल मच्चाएको छ। भारतमा अयोध्यालाई भगवान रामको जन्मस्थल मानिन्छ र त्यहाँ भव्य राम मन्दिर पनि निर्माण गरिएको छ। यस्तो अवस्थामा ओलीको दाबीलाई भारतको धार्मिक र ऐतिहासिक विश्वासमाथि चुनौतीको रूपमा हेरिएको छ। यद्यपि, ओली भन्छन् कि उनको उद्देश्य कसैको भावनामा चोट पुर्‍याउनु होइन, तर नेपालको सांस्कृतिक सम्पदाको सुदृढीकरण गर्नु हो।
ओलीको यो भनाइ धार्मिक वा सांस्कृतिक बहससँग मात्र सम्बन्धित छैन, तर नेपालको पहिचान, पर्यटन र राष्ट्रवादसँग पनि सम्बन्धित छ। रामलाई नेपालसँग जोड्नु एक रणनीतिक सांस्कृतिक दाबी हुन सक्छ, जसको माध्यमबाट नेपालले विश्व मञ्चमा आफ्नो ऐतिहासिक पहिचान प्रस्तुत गर्न सक्छ। ओलीले बारम्बार यस्ता बयान दिइरहन्छन्, जसले मिडियामा छलफल गरिरहन्छ।
प्रधानमन्त्री ओलीको यो भाषणले फेरि एक पटक राम जन्मभूमिको बारेमा बहसलाई बढावा दिएको छ। एकातिर यसलाई नेपालको सांस्कृतिक गौरवको रूपमा जोडिएको छ भने अर्कोतर्फ यसले भारत-नेपाल सम्बन्धलाई पनि असर गर्न सक्छ। तर ओली स्पष्ट छन्, “राम नेपालमा जन्मेका थिए, यो भन्न किन डराउने?”