हिन्दू धर्ममा, कसैको मृत्यु भएपछि शवलाई परम्परागत विधिपूर्वक जलाएर अन्तिम संस्कार गरिन्छ। त्यसपछि अस्थिहरूलाई पवित्र गंगा नदीमा विसर्जन गरिन्छ। धेरैजसो मानिस अस्थि विसर्जनका लागि हरिद्वारको हर की पौड़ी पुग्छन्। त्यसैगरी, प्रयागराजमा पनि अस्थि विसर्जन गरिन्छ। यससँग जोडिएका विभिन्न पौराणिक कथाहरू छन्। मान्यताअनुसार, गंगा माता श्रीकृष्णको आशीर्वाद प्राप्त नदी हुन्। यस्तो विश्वास गरिन्छ कि जबसम्म मृत आत्माको अस्थिहरू गंगा नदीमा तैरिरहेका वा बसिरहेका हुन्छन्, तबसम्म आत्मालाई श्रीकृष्णको गोलोक धाममा रहने अवसर प्राप्त हुन्छ। यस्तै, अर्को कथाअनुसार, राजा भागीरथले गंगा मातालाई स्वर्गबाट पृथ्वीमा ल्याएका थिए। यस्तो अवस्थामा, मृत व्यक्तिको अस्थिहरू गंगामा विसर्जन हुँदा आत्मालाई स्वर्गलोकमा रहने मौका मिल्छ।

पौराणिक कथाअनुसार, कपिल मुनिको श्रापका कारण राजा सगरका ६० हजार पुत्रहरूको मृत्यु भयो। त्यसपछि, राजा सगरका वंशज भागीरथले कठोर तपस्या गरी गंगा मातालाई पृथ्वी लोकमा बोलाए र सगरका पुत्रहरूलाई मुक्ति दिलाए। अर्को कथाअनुसार, हस्तिनापुरका राजा शान्तनुलाई गंगा मातासँग प्रेम भयो। राजा शान्तनुले गंगा मातासँग विवाहको इच्छा गरे। तर, गंगा माताले शर्त राखिन् कि उनलाई जे गरे पनि रोक्ने छैन। शान्तनुले यो शर्त स्वीकार गरे। विवाहपछि जब पहिलो पुत्र जन्मियो, गंगा माताले उनलाई गंगामा विसर्जन गरिदिइन्। यस्तै, सात पुत्रहरू गंगामा विसर्जन गरिए। तर आठौं पुत्रको पालोमा राजा शान्तनुले गंगा मातालाई रोकिदिए। त्यसपछि गंगा माताले भनिन्, “मेरी सन्तानलाई वशिष्ठ ऋषिको श्राप छ, उनीहरूले पृथ्वीमा जन्म लिई दुःख भोग्नुपर्छ। म गंगामा प्रवाहित गरी तिनीहरूलाई मुक्ति दिइरहेकी थिएँ। तर अब आठौं सन्तानलाई पृथ्वी लोकमै दुःख भोग्नुपर्छ।” ती आठौं सन्तान भीष्म पितामह थिए। त्यसैले, जस्तै गंगा माताले आफ्ना पुत्रहरूको मुक्ति गराउन नदीमा प्रवाहित गरिन्, त्यस्तै मृत व्यक्तिको अस्थिहरूलाई पनि मुक्ति दिलाउन गंगा नदीमा विसर्जन गरिन्छ। गंगा नदी बाहेक, नर्मदा, गोदावरी, कृष्णा र ब्रह्मपुत्रजस्ता अन्य पवित्र नदीहरूमा पनि अस्थि विसर्जन गर्न सकिन्छ। अस्थिहरूलाई गंगाजल र दुधले धोई अस्थिकलश वा पहेँलो वस्त्रमा राखेर विसर्जन गरिन्छ।