नागपुर: जनवरी २२, २०२४ मा अयोध्यामा राम मन्दिरको उद्घाटन सँगै एक ऐतिहासिक अवसरको साक्षी बन्यो, जसले लाखौं भक्तहरूको दशकों लामो यात्राको समापन गर्यो। यस ऐतिहासिक क्षणले केवल एक लामो समयदेखि प्रतीक्षित सपना पुरा मात्र गरेन, बरु भारतको समृद्ध सांस्कृतिक धरोहरको पुनर्निर्माणको सुरुआत पनि गरेको छ। विश्व २०२५ मा राम मन्दिरको पहिलो वर्षगाँठ मनाइरहेको बेला, चन्द्रशेखर बावनकुलेको पहलमा स्थापित नागपुरको कोराडी मन्दिर परिसरमा रहेको रामायण सांस्कृतिक केन्द्र, सांस्कृतिक संरक्षण र शिक्षाको एक प्रकाशस्तम्भको रूपमा उभिएका छन्, जसले भगवान रामका मूल्य र आदर्शहरूको सम्मान गर्नका लागि तयारी गरिरहेको छ।

यस शुभ अवसरमा कोराडी मन्दिरमा एक विशेष भजन सन्ध्या आयोजना गरियो। यस कार्यक्रममा स्थानीय भजन मण्डलीहरूले भगवान श्रीरामको महिमागान गर्दै भक्तिमय वातावरण सिर्जना गरे। भजन सन्ध्यामा सयौं श्रद्धालुहरूले भाग लिएका थिए। कार्यक्रममा विशेष रूपमा मन्दिरका विश्वस्त मण्डलको उपस्थिति रहेको थियो, जसले भक्तजनहरूलाई राम मन्दिरको ऐतिहासिक र आध्यात्मिक महत्वको बारेमा जानकारी गराए। दर्शनार्थीहरूको लागि कोराडी मन्दिर परिसरमा स्थित रामायण सांस्कृतिक केन्द्रले इमर्सिभ प्रदर्शनहरू, अन्तरक्रियात्मक प्रतिष्ठानहरू र शैक्षिक कार्यशालाहरू मार्फत रामायणका कालातीत शिक्षाहरूलाई जीवन्त बनाइरहेको छ। यो केन्द्र क्षेत्रीय विकास र भारतका नयाँ पर्यटन स्थलहरूको अभिन्न अंग पनि बनेको छ, जसले विश्वभरबाट पर्यटक र विद्वानहरूलाई आकर्षित गरिरहेको छ।

देशभरका पर्यटकहरू रामायण सांस्कृतिक केन्द्रको अनुभव गर्न र आधुनिक प्रदर्शनहरू र कार्यशालाहरू मार्फत रामायणका शिक्षाहरूको अध्ययन गर्न यहाँ आउँदैछन्। चन्द्रशेखर बावनकुलेको पहलमा स्थापित यो केन्द्रले रामायणलाई नयाँ पुस्ताका लागि जीवन्त बनाउनका साथ-साथ सबै क्षेत्रबाट आएका आगन्तुकहरूलाई, विशेषगरी युवा पुस्तालाई, रामायणमा निहित शिक्षाहरू र मूल्यहरूको अन्वेषण गर्न प्रोत्साहित गर्दैछ।

अत्याधुनिक प्रविधिको प्रयोग गर्दै पारंपरिक कथा प्रस्तुतिको संयोजनले, केन्द्रले आगन्तुकहरूलाई, विशेषगरी युवाहरूसँग, आधुनिक र सार्थक तरिकामा प्राचीन ग्रन्थसँग जडान बनाउनका लागि एक अनौठो स्थान प्रदान गर्दछ। रामायण सांस्कृतिक केन्द्र सांस्कृतिक र आध्यात्मिक महत्वको एक असाधारण स्थान हो, जसको ध्यान कला र कथा प्रस्तुतिको माध्यमबाट रामायणलाई प्रदर्शित गर्नेमा केन्द्रित छ। यस केन्द्रमा “रामायण दर्शनम हल” रहेको छ, जसमा १२९ भन्दा बढी विस्तृत तेल चित्रहरूको प्रदर्शन गरिएको छ, जसले आगन्तुकहरूलाई महाकाव्यलाई जीवन्त बनाइराख्छ।
सांस्कृतिक शिक्षा र सशक्तिकरणमा ध्यान केन्द्रित गर्दै, रामायण सांस्कृतिक केन्द्र राम मन्दिरको धरोहरलाई सुरक्षित राख्न महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्दैछ, जसले सुनिश्चित गर्दछ, आउँदो पुस्ताहरू रामायणका शाश्वत शिक्षाहरूबाट प्रेरित हुँदै रहन्छन्। आगामी वर्षमा, रामायण सांस्कृतिक केन्द्र निरन्तर समृद्ध हुँदै जानेछ, जसले आफ्नो धरोहरलाई संरक्षण गर्दै, एकता प्रवर्द्धन गर्दै र भावी पुस्ताहरूलाई प्रेरित गर्नका लागि भारतको प्रतिबद्धता प्रतीक बन्नेछ। नागपुर नजिकको कोराडी मन्दिर परिसरमा स्थित रामायण सांस्कृतिक केन्द्रको उद्घाटन २०२३ मा भारतकी माननीय राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूले गरेकी थिइन्, जसको उद्देश्य केवल भारतको समृद्ध सांस्कृतिक धरोहरलाई जीवन्त बनाउने मात्र होइन, यस क्षेत्रको पर्यटन र अन्य विकासात्मक क्रियाकलापहरूलाई प्रवर्द्धन गर्नु पनि हो। रामायण सांस्कृतिक केन्द्र भारतीय विद्याभवनका उपाध्यक्ष र ट्रस्टी बनवारीलालजी पुरोहितको खोज हो।