कोचबिहार: “नदीर पारे बास, चिंता बारो मास” अर्थात यदि किनार बस्नु हो भने बाह्र महिनासम्म चिन्तामा बाँच्नुपर्छ, यो उखान फोलीमारी ग्राम पञ्चायतको पूर्व-फोलीमारी गाउँका बासिन्दाहरूको लागि सत्य हुँदैछ। तुफानगञ्ज-२ ब्लकका। उनीहरूले यो भनाइ कति सत्य छ भन्ने कुरा हरेक क्षण अनुभव गरिरहेका छन्: “नदीर पारे बास, चिंता बारो मास।” यो पूर्वा-फोलिमारी गाउँ नदीको किनारमा अवस्थित छ। संकोश नदीले सम्पूर्ण पूर्वा-फोलिमारी गाउँलाई ग्राम पञ्चायत, ब्लक र जिल्ला समेत बनायो। यसरी, यो गाउँ विकासबाट अछुतो रहेको छ।

गाउँलेहरूले कटान रोक्न लामो समयदेखि आन्दोलन चलाउँदै आए पनि, यस गाउँमा बाँध निर्माण गरिएको छैन। यसको विरोधमा स्थानीय बासिन्दाहरूले आज बाँधको माग गर्दै विरोध प्रदर्शनमा सामेल भए। नदी कटान यस क्षेत्रमा लामो समयदेखिको समस्या हो। पहिले धेरै कृषि जमिन र घरहरू नदीमा डुबेका थिए। धेरै किसान परिवारहरू बाँच्ने खतरामा छन्।  पूर्वी गाउँ फोलिमारीमा धेरैजसो कृषियोग्य जमिन र घरहरू निले पनि, नदीको भोक अझै मेटिएको छैन। नदी बिस्तारै बस्ती नजिक आउँदै गर्दा गाउँका बाँकी बस्तीहरू पनि लोप हुने अवस्थामा पुगेका छन्। तर, नदी कटानको समस्याको बारेमा स्थानीय ग्राम पञ्चायत कार्यालय, बीडीओ कार्यालय र सिँचाइ विभागमा समेत गुनासो गरे पनि कुनै समाधान ननिस्किएको गाउँलेहरूको गुनासो छ। उनले यो पनि भने, ‘हामीले आफ्नो परिवारलाई पालनपोषण गर्न कृषिमा निर्भर रहनुपर्छ। कटानको परिणामस्वरूप, बालीनालीसहितको खेतीयोग्य जमिन पहिले नै नदीको किनारमा हराउने अवस्थामा पुगेको छ। अब चिन्ता यो छ कि परिवारले वर्षभरि के खाने। प्रशासनले पहिले पनि धेरै पटक हेरेको छ, तर केही गरिएको छैन।‘