गुवाहाटी: भारतको पर्यटन मानचित्रमा एउटा नयाँ केन्द्र उदाउँदैछ। डिजिटल ट्राभल प्लेटफर्म एगोडाको नयाँ रिपोर्टअनुसार, पूर्वोत्तर भारतको प्रमुख प्रवेशद्वार गुवाहाटीले सबैलाई चकित बनाउँदैछ। यो शहर भारतका शीर्ष २० अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकीय गन्तव्यहरूको सूचीमा पहिलो स्थानमा पुगेको छ, जहाँ पहिले यो शीर्ष ५० को सूचीमा समेत थिएन। कहिल्यै पनि एक ‘ट्रान्जिट प्वाइन्ट’ मात्र मानिने गुवाहाटीको यो परिवर्तन उल्लेखनीय छ। गुवाहाटीका होटलहरूमा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकहरूको बुकिङमा ठूलो वृद्धि भएको छ। असमका पर्यटन सचिव पद्मपाणि बोरा भन्छन्, “यो परिवर्तन अस्थायी प्रवासको कारण होइन। एगोडाको रिपोर्टले देखाउँछ कि मानिसहरू गुवाहाटीमा बस्न खोजिरहेका छन्। उनीहरू यहाँ घुम्न र समय बिताउन आएका छन्।”
बोरा थप्छन्, “पछिल्लो केही वर्षमा असम र पूरै पूर्वोत्तरमा पर्यटकहरूको संख्या निकै वृद्धि भएको छ। यसको प्रमुख कारण असममा सुधारिएको कानुन व्यवस्था हो। अहिले मानिसहरूले पूर्वोत्तर भ्रमण गर्न र यहाँ छुट्टी मनाउन विश्वास गर्न थालेका छन्।” शहरको आतिथ्य उद्योगले बढ्दो मागलाई सम्बोधन गर्न छिटो अघि बढिरहेको छ। बोरा भन्छन्, “हाम्रो शहरमा पहिले नै ताज विवान्ता, रेडिसन, मेफेयर जस्ता होटलहरू छन्। यी होटलहरूमा ७०-८०% अकुपेन्सी छ।” हयात र हिल्टन जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय चेनहरूले पनि यहाँ निर्माण सुरु गरिसकेका छन्। शहरका स्थानीयहरूका लागि यो परिवर्तन रोमाञ्चक छ। नयाँ परियोजनाहरू तीव्र गतिमा अघि बढिरहेका छन्। बोरा भन्छन्, “स्मार्ट सिटी परियोजनाअन्तर्गत रिभरफ्रन्ट, पार्क, फ्लाइओभरजस्ता संरचना निर्माण भइरहेका छन्।” गुवाहाटीलाई पूर्वोत्तरको सांस्कृतिक झलक प्रस्तुत गर्ने शहरको रूपमा विकास गर्ने योजनामा काम भइरहेको छ। गुवाहाटीको जीवनरेखा ब्रह्मपुत्र नदी अहिले मुख्य आकर्षणको केन्द्र बनेको छ। शहरले तीन महिनासम्म चल्ने ब्रह्मपुत्र कार्निभल शुरु गरेको छ, जसले नदीको बीचमा विलासी क्याम्पिङको अनुभव दिन्छ। बोरा भन्छन्, “यो कार्निभल निकै लोकप्रिय भइरहेको छ। २२ दिनमै १,२५,००० पर्यटक यहाँ आएका छन्।”
शहरले संरक्षण र विकासको बीच सन्तुलन बनाइरहेको छ। ब्रह्मपुत्र हेरिटेज सेन्टरजस्ता स्थानहरूले परम्परागत सम्पदालाई संरक्षण गर्दै आधुनिक सुविधा थपिरहेका छन्। गुवाहाटीको आकर्षणमा नदीका बीचमा रहेको उमानन्द मन्दिर, सुआलकुचीको रेशम बजार, पोबितोरा वन्यजीवन अभयारण्यजस्ता गन्तव्यहरू समेटिएका छन्। बोरा भन्छन्, “गुवाहाटीमा वन्यजीवन अनुभव, धार्मिक पर्यटन, रिभर क्रुजजस्ता सबै पक्षहरू छन्।” पर्यटनमा भएको यस उछालले शहरको अर्थतन्त्रमा व्यापक प्रभाव पारेको छ। स्थानीय व्यवसायीहरू होटल, रेस्टुरेन्ट र अन्य पर्यटनसम्बन्धी सेवाहरूमा संलग्न भएका छन्। तर, विकाससँगै चुनौतीहरू पनि आएका छन्। फोहोर व्यवस्थापन एक प्रमुख मुद्दा बनेको छ। बोरा भन्छन्, “हामी फोहोर व्यवस्थापनलाई प्रभावकारी बनाउन काम गरिरहेका छौं।” भविष्यतर्फ हेर्दा, गुवाहाटीले पूर्वोत्तर भारतको मुख्य शहरका रूपमा मात्र होइन, भारतको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा पनि आफ्नो पहिचान बनाउँदैछ। नयाँ पूर्वाधार परियोजनाहरूले गुवाहाटीलाई शहरी पर्यटनको चम्किलो केन्द्र बनाइरहेका छन्।