नयाँ दिल्ली: भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संगठन (इसरो) ले अन्तरिक्ष कार्यक्रमको दिशामा ठूलो कदम चाल्न गइरहेको छ, जस अन्तर्गत इसरोले स्पेस डकिंग प्रयोग (एसपीएडीईएक्स) शुरु गर्नेछ। इसरोले घोषणा गरेको छ कि दुई उपग्रहहरू, एसडीएमएक्स-१ र एसडीएमएक्स-१,पीएसएलभी-सी६० रकेटद्वारा ३० दिसम्बर राति ९:५८ मा श्रीहरिकोटाको प्रक्षेपण प्याडबाट प्रक्षेपण गरिनेछ। यी दुई उपग्रह एसडीएमएक्स-१ र एसडीएमएक्स-२ ४७६ किलोमिटरको उचाइमा रहेको कक्षमा स्थापना गरिनेछ। इसरोका वैज्ञानिकहरूले दुवै उपग्रहलाई अन्तरिक्षमा एकसाथ जोड्ने तयारी गरेका छन्, यो रकेटमा दुईवटा कम्पार्टमेन्ट जोड्नु जस्तै हो। यसअघि भारत, चीन, रुस र अमेरिकाले स्पेस डकिङ प्रयोग गरेर प्राविधिक क्षेत्रमा महारत हासिल गरिसकेका छन्। इसरोको स्पेस डकिङ प्रयोगको सफलता पछि, भारत यो प्रयोगको सफलतामा आफ्नो नाम दर्ता गर्ने चौथो देश हुनेछ। यो मिशन सफल भएपछि यसले भारतको अन्तरिक्ष अभियानलाई नयाँ उचाइमा पुर्याउनेछ। यस मिशनको सफलता भारतको आफ्नै स्पेस स्टेशन ‘भारतीय अन्तरिक्ष स्टेशन’ को निर्माण र सञ्चालनको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। इसरोको यी दुई उपग्रहहरू प्रक्षेपण गर्नुको उद्देश्य अन्तरिक्षमा डकिङ र अनडकिङ प्रविधिको प्रदर्शन गर्नु हो। पहिले डकिङ र अनडकिङको अर्थ बुझौं, डकिङ भनेको अन्तरिक्षमा दुईवटा उपग्रहलाई जोड्नु र अनडकिङ भनेको अन्तरिक्षमा रहेका दुईवटा उपग्रहलाई अलग गर्नु हो। स्पेस डकिङ टेक्नोलोजीको सहयोगमा, चन्द्रयान-गगनयान मिशनले ठूलो मद्दत गर्नेछ, किनकि भारतले चन्द्रयानबाट माटोको नमूनाहरू फिर्ता ल्याउन अन्तरिक्षमा पनि त्यस्तै गर्नु पर्नेछ। यस मिशनअन्तर्गत, दुई मध्ये एउटा उपग्रहले चन्द्रमाको सतहबाट माटोको नमूना लिनेछ र अन्तरिक्षतर्फ जानेछ र अन्तरिक्षमा पहिले नै रहेको रकेटसँग जोडिनेछ। त्यसपछि दुवै उपग्रह पृथ्वीमा फर्किनेछन्। केन्द्रीय मन्त्री जितेन्द्र सिंहले भने कि यो मिशनले भारतलाई अन्तरिक्षमा डकिङ प्रविधि सफलतापूर्वक प्रयोग गर्ने देशहरूको सूचीमा समावेश गर्नेछ। यो मिसन भारतको भावी अन्तरिक्ष अभियानहरूका लागि महत्त्वपूर्ण छ, जसमा चन्द्रमाबाट माटो र चट्टानहरू पृथ्वीमा ल्याउने, भारतीय अन्तरिक्ष स्टेशन (बीआईएस) निर्माण गर्ने र चन्द्रमामा अन्तरिक्ष यात्रीहरू पठाउने समावेश छ।