पूर्वप्रधानमन्त्री डा मनमोहन सिंहको निधनले अहिले घरि देश शोकाकुल बनेको छ। एक प्रख्यात अर्थशास्त्री, आरबीआईका पूर्वगभर्नर, आधुनिक भारतीय अर्थतन्त्रका शिल्पी जसले पछि गएर सरकारको नेतृत्व गरे। उनी देशका पहिलो सिख प्रधानमन्त्री थिए। बिहीबार (२६ दिसम्बर) ९२ वर्षको उमेरमा दिल्लीस्थित एम्समा उनको निधन भयो। शनिबार उनलाई राजकीय सम्मानका साथ अन्तिम श्रद्धाञ्जली दिइनेछ। सरकारले सात दिनको राष्ट्रिय शोकको घोषणा गरेको छ। डा मनमोहन सिंह सधैं नीलो पगडीमा देखिन्थे। यसबारे उनले एकपटक आफैं खुलासा गरेका थिए। डा मनमोहन सिंहले भनेका थिए कि उनको पगडीको निलो रङ क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयप्रति सम्मानको प्रतीक हो। उनलाई २००६ मा क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयले ‘डाक्टरेट अफ ल’ उपाधिबाट सम्मानित गरेको थियो। सोही क्रममा उनले यो रहस्य खोलेका थिए। मनमोहन सिंहले १९५४ मा पञ्जाब विश्वविद्यालयबाट अर्थशास्त्रमा फर्स्ट-क्लास मास्टर्स गरे र विश्वविद्यालयमा पहिलो स्थान प्राप्त गरे। त्यसपछि उनले १९५७ मा क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयबाट अर्थशास्त्रमा फर्स्ट-क्लास अनर्सको डिग्री हासिल गरे। डिग्री हासिल गरेको करिब ५० वर्षपछि, अक्टोबर २००६ मा, क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालयले उनलाई ‘डारेट अफ ल’ उपाधिबाट सम्मानित गर्‍यो। समारोहको क्रममा जब उनलाई उपाधि दिइँदै थियो, ड्युक अफ एडिनबर्ग प्रिन्स फिलिपले उनको नीलो पगडीतर्फ संकेत गर्दै भने, ‘हेर्नुहोस्, उनको पगडीको रङ।’ यो टिप्पणीपछि तालीको गडगडाहटको बीचमा डा सिंहले बताए कि हल्का नीलो रङ उनको मनपर्ने रङ हो, र यसले उनलाई क्याम्ब्रिजका दिनहरूको याद दिलाउँछ। उनले भने, ‘नीलो मेरो मनपर्ने रङ हो र प्रायः मेरो टाउकोमा देखिन्छ।’ उनले खुलासा गरे कि क्याम्ब्रिजमा उनका साथीहरूले उनलाई माया गरेर ‘ब्लू टर्बन’ भनेर बोलाउँथे। डा मनमोहन सिंह २००४ देखि २०१४ सम्म लगातार १० वर्ष प्रधानमन्त्री रहे। उनलाई नीतिगत विशेषज्ञता र आर्थिक सुधारहरूका लागि चिनिन्छ। १९९१ मा अर्थमन्त्रीको रूपमा उनले भारतको अर्थतन्त्रलाई उदारीकरणतर्फ अघि बढाए, जसले देशमा अभूतपूर्व आर्थिक विकास ल्यायो। प्रधानमन्त्रीको रूपमा, उनको कार्यकालमा भारतले उच्च विकास दर हासिल गर्‍यो र लाखौँ मानिस गरिबीको रेखामाथि उठे।