सधैं सम्झनामा रहनेछ मंगल २४ दिसम्बर २०२४। यस दिनले इतिहासमा नयाँ पृष्ठ थपेको छ। अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाको ‘पार्कर सोलर प्रोब’ अन्तरिक्ष यान ‘क्रिसमस इभ’ अर्थात २४  दिसम्बरको साँझ ५.२३ बजे मानव निर्मित सबैभन्दा छिटो वस्तु बनेको छ। त्यतिबेला यो ६ लाख ९२ हजार किलोमिटर प्रतिघण्टाको गतिमा उडिरहेको थियो। पार्कर सोलर प्रोबले हरेक सेकेण्डमा १९२ किलोमिटरको दुरी तय गरेको तथ्यबाट यो गति अनुमान गर्न सकिन्छ। यति छिटो उडान गर्दा सूर्यको कोरोनाबाट ६.१ मिलियन किलोमिटर मात्र टाढा रह्यो। कुनै पनि अन्तरिक्ष यान सूर्यको यति नजिक गएको छैन। अर्थात नासाको पार्कर सोलर प्रोबको यो २२औँ उडान ऐतिहासिक हो। सन् २०१८ मा प्रक्षेपण गरिएको यो अन्तरिक्ष यानले हामीलाई सूर्यको बारेमा बहुमूल्य जानकारी प्रदान गरेको छ।

नासाको पार्कर सोलर प्रोबको २२औं फ्लाईबाइ: यसको २२औँ क्लोज फ्लाईबाइमा पार्कर सोलर प्रोब सूर्यको सतहबाट करिब १९२ किलोमिटर प्रति सेकेन्डको गतिमा ६.१ मिलियन किलोमिटर (३.८ मिलियन माइल) मात्र टाढा आयो। नासाले अन्तरिक्ष यानबाट सन्देश प्राप्त गर्यो कि सबै प्रणालीहरू सञ्चालनमा छन् र पार्कर २४ दिसम्बरमा ६:५३ ईएसटीमा डाइभको लागि सही स्थानमा थियो। यो अन्तरिक्षयानको अन्तिम क्लोज-इन उडानहरू मध्ये पहिलो हुनेछ, जसलाई पेरिहेलियन भनिन्छ। पार्करले २०२५ मा आफ्नो मिशन पूरा गर्नु अघि प्रत्येक पटक समान निकटता र गति हासिल गर्नेछ।

कुनै लाइभ स्ट्रिमिङ/सञ्चार छैन: जब पार्कर सोलर प्रोब सूर्यको सबैभन्दा नजिक थियो, यसले पृथ्वीमा नासाका वैज्ञानिकहरूलाई कुनै संकेत पठाउन सकेन। यो किनभने त्यो समयमा रेडियो हस्तक्षेप चरममा हुनेछ र सिग्नल दुरीको कारण विकृत हुनसक्छ। यस अवधिमा पार्कर सोलर प्रोबले अटोपाइलट मोडमा हुँदा उडान सञ्चालन गर्नेछ। फ्लाई-बाय लाइभ हुनेछैन, तर नासाले समय समयमा मिसनसँग सम्बन्धित अपडेटहरू साझा गर्नेछ। आफ्नो उडान पूरा गरेपछि, अन्तरिक्ष यानले यसको मिशन नियन्त्रकहरूलाई संकेत पठाउनेछ।

फ्लाई-बाय समयमा यसले के गर्छ: पार्कर सोलर प्रोब सूर्यको अध्ययन गर्न अहिलेसम्मकै उत्कृष्ट मिशन साबित भएको छ। यसको उद्देश्य सूर्यको भित्री कार्यहरू अन्वेषण गर्नु र वैज्ञानिकहरूले सूर्यको व्यवहार बुझ्न प्रयोग गर्न सक्ने महत्त्वपूर्ण डेटा सङ्कलन गर्नु हो। पार्कर सोलर प्रोब मिशनको प्रमुख लक्ष्य सूर्यको चुम्बकीय क्षेत्र र सौर्य वायुको उत्पत्तिको अनुसन्धान गर्नु हो जसले अन्तरिक्ष मौसमलाई आकार दिन्छ। २४ दिसम्बरमा यो अन्तरिक्ष यान कोरोनाको नजिकबाट जान्छ र चुम्बकीय क्षेत्र र चार्ज कणहरूको मापन गर्नेछ।

सूर्यको कोरोना किन महत्त्वपूर्ण छ: सूर्यको सतह र यसको बाहिरी वायुमण्डलको तापक्रममा ठूलो भिन्नता छ। सतह अर्थात फोटोस्फियरको औसत तापक्रम ५,५०० डिग्री सेल्सियस हुन्छ। जबकि कोरोनाको तापक्रम अर्थात् सूर्यको वायुमण्डलको बाहिरी तह ५ लाखदेखि १० लाख डिग्री सेल्सियससम्म पुग्छ। यो कुराले वैज्ञानिकहरूलाई सधैं चकित पारेको छ। यस कारणले, पार्कर सोलर प्रोब पठाइएको थियो, जसले हामीलाई बताउन सक्छ कि कोरोना किन सूर्यको सतह भन्दा धेरै तातो छ।

सबैभन्दा छिटो, बलियो: नासाको पार्कर सोलर प्रोबले उडान भर्दा ४.३ मिलियन माइल प्रति घण्टा (६९२,००० किलोमिटर प्रति घण्टा) को गतिमा यात्रा गर्नेछ। यो सबैभन्दा छिटो मानव निर्मित वस्तु हो। यो अन्तरिक्ष यान सूर्यको धेरै नजिक जाने भएकाले यसलाई पनि उत्तिकै बलियो बनाइएको छ। यसको उपकरणहरू अविश्वसनीय गर्मी सामना गर्न निर्माण गरिएको छ। सूर्यको सबैभन्दा नजिक पुग्दा पार्कर सोलर प्रोबले करिब ९८० डिग्री सेल्सियसको तापक्रमको सामना गर्नेछ। यसलाई जोगाउनको लागि, अन्तरिक्ष यानमा ४.५ इन्च (११ सेन्टिमिटर) बाक्लो र ८ फिट (२.४ मिटर) मोटो भएको, १,३७७ डिग्री सेल्सियससम्मको तापक्रम कायम राख्न सक्ने उन्नत कार्बन-कम्पोजिट फोम तातो ढालले सुसज्जित छ। गर्मी ढालले सूर्यको सामना गर्दछ।