कोलकाताबाट दिल्ली एक्लै यात्रा गरिरहेकी उक्त महिलालाई उडान शुरु भएको १५ मिनटपछि नै अस्वस्थ महसुस हुन थाल्यो। शुरुवातमा सामान्य देखिएको समस्या छिट्टै सास फेर्न गाह्रो हुने, छाती दुख्ने र घुटन महसुस हुने अवस्थामा बदलियो। उनको स्वास्थ्य छिट्टै बिग्रँदै गयो- धेरै पसिना आउन थाल्यो, बेचैनी बढ्यो र उनी अब बोल्नसमेत सक्दिनथिन्। उनको रक्तचाप केही क्षणमै २४०/१२० एमएमएचजीको घातक स्तरमा पुग्यो, जसले गर्दा सास फेर्न असम्भव जस्तै देखिन्थ्यो। जब क्याबिन क्रूले आत्तिएका यात्रुहरूको मद्दतको प्रयास गरिरहेको थियो, त्यही बेला वास्तविक जीवनकी नायिका डा स्मिता मोइत्राले स्थिति सम्हाल्नुभयो। बिरामीको सावधानीपूर्वक परीक्षण गरेपछि, उनले उनलाई उच्च रक्तचापजन्य हृदय असफलताको निदान गरिन्, जुन एक गम्भीर अवस्था हो। समयमा उपचार नगरेमा यो हृदयाघात वा सास फेर्न असमर्थताको कारण बन्न सक्छ। विमानभित्र न्यूनतम आपतकालीन उपकरणका साथ उनले तुरुन्तै उपायहरू गरिन्:
कोलकाता: कल्पना गर्नुहोस् कि तपाईं जमिनदेखि हजारौं फिट माथि, यात्रुहरूले भरिएको विमानभित्र हुनुहुन्छ र उडानको क्रममा एकाएक स्वास्थ्य आपतकालीन अवस्था आउँछ। विमानभित्र एक महिला यात्रुलाई सास फेर्न गाह्रो भइरहेको थियो, उनको छाला पहेँलो र तनावग्रस्त देखिएको थियो। अन्य यात्रुहरू चिन्तित थिए, तर के गर्ने भन्ने थाहा थिएन। यही बेला, डा स्मिता मोइत्रा, कन्सल्टेन्ट र प्रमुख, आपतकालीन विभाग, मणिपाल अस्पताल, ब्रडवेले परिस्थितिलाई सम्हालिन्। यो घटना ६ दिसम्बरमा कोलकाताबाट दिल्ली जाने फ्लाइटमा भएको थियो, जब बीकानेर निवासी ४५ वर्षीय महिलालाई लामो समयदेखि उच्च रक्तचापको समस्या भएका कारण गम्भीर हाइपरटेन्सिभ हर्ट फेलियरको सामना गर्नु पर्यो। विमान आकाशमा भएकाले हरेक सेकेन्ड महत्त्वपूर्ण थियो। यसबारेमा अस्पतालले एक प्रेस विज्ञप्ति जारी गरेर बताएको छl
- • बिरामीको शरीरमा रहेको अतिरिक्त तरल पदार्थ हटाउनका लागि लैसिक्सको इन्जेक्सन।
- • छातीको दुखाइ कम गर्न सबलिङ्गुअल नाइट्रोग्लिसेरिन।
- • हृदयको तनाव व्यवस्थापन गर्न इकोस्प्रिन।
- • बिरामीलाई सास फेर्न मद्दत गर्न अक्सिजन उपलब्ध गराइयो।
जसरी बिरामीको स्वास्थ्य स्थिर हुँदै गयो, चालक दलले पाइलटलाई जानकारी दिए र विमानलाई राँचीतर्फ मोडियो, जहाँ एक आपतकालीन मेडिकल टोली बिरामीको प्रतीक्षामा थियो। समयमै गरिएको निदान र हस्तक्षेप बिना, परिणाम विनाशकारी हुन सक्थ्यो। मणिपाल अस्पताल, ब्रडवेका आपतकालीन विभागकी कन्सल्टेन्ट तथा प्रमुख डा स्मिता मोइत्राले भनिन्, “यो अत्यन्त तनावपूर्ण स्थिति थियो, जहाँ हरेक सेकेन्ड महत्त्वपूर्ण थियो। यस्ता अवस्थामा शान्त रहनु र छिटो, प्रभावकारी निर्णय लिनु महत्त्वपूर्ण हुन्छ। कार्डियक अरेस्ट वा सास फेर्न असमर्थता जस्ता जोखिमहरू वास्तविक थिए। तर, म आभारी छु कि मैले मेरो प्रशिक्षण र अनुभवको उपयोग गरेर तुरुन्तै काम गर्न सकेँ र विमान सुरक्षित रूपमा अवतरण गर्नु अगाडि नै बिरामीलाई स्थिर बनाउनु सकें। आफ्नो प्रयासले कसैको जीवन बचाएको थाहा पाउनु एक डाक्टरको रूपमा सबैभन्दा सन्तोषजनक कुरा हो।” डा मोइत्राको प्रयासका कारण विमान अवतरण गर्दा बिरामीको स्वास्थ्य स्थिर भइसकेको थियो। उनलाई थप उपचारका लागि व्हीलचेयरमा स्थानीय अस्पताल लगियो। पछि थाहा भयो कि बिरामी पूर्ण रूपमा निको भइन् र आफ्नो सामान्य जीवन पुनः शुरु गरिन्।
About Author
