देश साथै विश्वको इतिहासमा १७ दिसम्बर धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यस दिन विशेषगरी विमानको इतिहासका लागि महत्त्वपूर्ण छ। अमेरिकाको पश्चिमी भर्जिनियास्थित हन्टिङ्टन शहरका एक बिशपले आफ्ना दुई छोराहरूलाई एउटा खेलौना ल्याइदिए। त्यो खेलौना फ्रान्सका एयरोनटिक्स वैज्ञानिक अल्फोन्स पेनाउडको आविष्कारमा आधारित एक मोडल थियो। त्यो कागज, रबर र बाँसबाट बनेको थियो। यही घटनाले ती दाजुभाईको कल्पनालाई उडान दियो। १७ दिसम्बर १९०३ मा यी दुई दाजुभाईको कल्पना यथार्थमा बदलियो र जमिनबाट १२० फिट माथि १२ सेकेन्डसम्म उडान भर्न सफल भयो। यी दाजुभाई थिए विल्बर र अर्विल राइट। उनीहरूले पहिलो पटक कुनै विमानलाई उडाएर इतिहास रचे। यो विमानको नाम उनीहरूको नामबाट ‘राइट फ्लायर’ राखिएको थियो। सम्पूर्ण मानव सभ्यताका लागि यो कुनै चमत्कारभन्दा कम थिएन।

आकाशमा उड्ने मानिसको सपना साकार भएको थियो। राइट दाजुभाईको यो सफलताको पछाडि असफलताका धेरै कथाहरू थिए। विमान बनाउने उनका थुप्रै प्रयास असफल भए, तर उनीहरूले कहिल्यै हार मानेनन्। दुवै दाजुभाईलाई मेशिनरी प्रविधिको राम्रो ज्ञान थियो। यसअघि उनीहरू प्रिन्टिङ प्रेस, मोटर पसल र अन्य स्थानमा काम गरिसकेका थिए। उनले साइकलका पुर्जाहरू जोडेर विमानको आविष्कार गरे। फ्रान्सको एउटा कम्पनीले यस प्रकारको विमान पहिले नै बनाइसकेको दाबी गरेको थियो, तर सन् १९०८ मा राइट दाजुभाईलाई यसको मान्यता दिइयो।

महत्त्वपूर्ण घटनाक्रम

१३९८: मंगोल सम्राट तैमूरले दिल्ली कब्जा गरे।

१७१५: बन्द बहादुर बैरागीले गुरदासपुरमा मुगलहरूलाई आत्मसमर्पण गरे।

१७७७: फ्रान्सले अमेरिकी स्वतन्त्रतालाई मान्यता दियो।

१७७९: मराठा सरकारले पुर्तगालीलाई १२,००० रुपियाँ राजस्व क्षतिपूर्ति दिन केही गाउँ सुम्पियो।

१८०३: इष्ट इण्डिया कम्पनीले ओडिशा कब्जा गर्‍यो।

१९०२: इटलीका प्रसिद्ध आविष्कारक मार्कोनीले पहिलो रेडियो स्टेशन स्थापना गरे।

१९०७: उगेन वाङचुक भुटानका पहिलो वंशानुगत राजा बने।

१९१४: टर्कीले यहूदीहरूलाई तेल अविवबाट निकाल्यो।

१९२५: सोभियत संघ र टर्कीले एकअर्कामा हमला नगर्ने सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे।

१९२७: अस्ट्रेलियाका महान क्रिकेटर सर डन ब्राडम्यानले प्रथम श्रेणी क्रिकेटमा पहिलो खेलमै ११८ रन बनाए।

१९२९: क्रान्तिकारी भगतसिंह र राजगुरुले अंग्रेज पुलिस अधिकारी साण्डर्सलाई गोली हाने।

१९३१: प्रोफेसर प्रशान्त चन्द्र महालनोबिसको सपनाअनुसार कोलकातामा भारतीय सांख्यिकी संस्थान स्थापना।

१९३३: भारतीय क्रिकेटर लाला अमरनाथले आफ्नो पहिलो टेस्ट खेलमा नै ११८ रन बनाए।

१९४०: महात्मा गान्धीले व्यक्तिगत सत्याग्रह आन्दोलन स्थगित गरे।

१९७१: भारत-पाकिस्तान युद्ध समाप्त।

१९९६: नेशनल फुटबल लिगको शुभारम्भ।

१९९८: अमेरिकी र ब्रिटिश बमवर्षक विमानहरूले ‘अपरेसन डेजर्ट फक्स’ अन्तर्गत इराकमा भारी बमबारी गरे।

२०००: भारत र पाकिस्तानका सेनाध्यक्ष मुख्यालयहरूमा हटलाइन पुनः शुरु।

२००२: टर्कीले कश्मीर मुद्दामा भारतको समर्थन गर्‍यो।

२००८: शीला दीक्षितले दिल्लीको मुख्यमन्त्रीको रूपमा शपथ खाइन्।

२०१४: अमेरिका र क्यूबाले ५५ वर्षपछि कुटनीतिक सम्बन्ध पुनः बहाल गरे।

जन्म

१५५६: बादशाह अकबरका दरबारका प्रसिद्ध कवि रहीम।

१८६९: क्रान्तिकारी लेखक, इतिहासकार र पत्रकार सखाराम गणेश देउसकर।

१९०३: प्रसिद्ध हिन्दी नाटककार लक्ष्मीनारायण मिश्र।

१९०५: भारतका पहिलो मुस्लिम मुख्य न्यायाधीश मोहम्मद हिदायतुल्लाह।

१९५५: कर्नाटकका पूर्व मुख्यमन्त्री जगदीश शेट्टार।

१९७२: भारतीय अभिनेता जोन अब्राहम।

निधन

१६४५: मुगल सम्राट जहाँगीरकी पत्नी नूरजहाँ।

१९२७: भारतका क्रान्तिकारी राजेन्द्रनाथ लाहिडी।

१९५९: भारतीय स्वतन्त्रता सेनानी र पत्रकार भोगराजू पट्टाभि सीतारामैय्या।

२०१९: भारतीय सिनेमा र रंगमञ्चका प्रसिद्ध अभिनेता श्रीराम लागू।

२०२०: दिल्ली घरानाका शास्त्रीय गायक इकबाल अहमद खान।

२०२०: भारतीय जनता पार्टीका नेता सत्यदेव सिंह।