नयाँ दिल्ली: भारतीय नौसेना २०२४ दिसम्बर ९ मा रूसको कलिनिनग्रादमा आफ्नो नवीनतम बहु-भूमिका स्टील्थ गाइडेड मिसाइल फ्रिगेट, आईएनएस तुशीलको जलावतरणका लागि तयार छ। यस समारोहको अध्यक्षता माननीय रक्षा मन्त्री राजनाथ सिंहले प्रमुख अतिथिको रूपमा गर्नेछन्, र यस अवसरमा उच्च श्रेणीका धेरैजसो रूसी र भारतीय रक्षा अधिकारीहरू पनि उपस्थित हुनेछन्। आईएनएस तुशील परियोजना ११३५.६ अन्तर्गतको एक उन्नत क्रिवाक ३ श्रेणीको फ्रिगेट हो। यस परियोजनाका छ फ्रिगेट पहिले नै सेवा दिइरहेका छन्। तीमध्ये तीन तलवार श्रेणीका जहाज सेन्ट पिटर्सबर्गको बाल्टिस्की शिपयार्डमा निर्माण गरिएका थिए भने तीन अनुवर्ती टेग श्रेणीका जहाज कलिनिनग्रादको यंतर शिपयार्डमा निर्माण गरिएका थिए। यो श्रृंखलाको सातौं जहाज आईएनएस तुशील, दुई उन्नत अनुवर्ती जहाजहरूमध्ये पहिलो हो, जसका लागि सन् २०१६ को अक्टोबरमा जेएससी रोसोबोरोनएक्सपोर्ट, भारतीय नौसेना र भारत सरकारबीच सम्झौता भएको थियो।

यो जहाजको निर्माणको निगरानी मास्कोस्थित भारतीय दूतावासअन्तर्गत कलिनिनग्रादमा तैनाथ युद्धपोत निगरानी टोलीका विशेषज्ञहरूद्वारा गरिएको थियो। यो युद्धपोत सयौं शिपयार्ड कामदारहरू र धेरै रूसी र भारतीय ओरिजिनल इक्विपमेन्ट म्यानुफ्याक्चरर (ओईएम) को निरन्तर मेहनतको परिणाम हो। निर्माण र तयारीपछि, यो जहाजले जनवरीदेखि विभिन्न गहन परीक्षणहरू, जस्तै– कारखाना समुद्री परीक्षण, स्टेट कमिटी परीक्षण, र अन्तमा भारतीय विशेषज्ञहरूको टोलीद्वारा डेलिभरी स्वीकृति परीक्षणहरू पार गरेको थियो। यी परीक्षणहरूमा जहाजमा रहेका सबै रूसी उपकरण र हतियारहरूको परीक्षण पनि गरिएको थियो। परीक्षणहरूका क्रममा जहाजले ३० नटभन्दा बढीको गति रेकर्ड गरेको छ। यी सफल परीक्षणहरूपछि, यो जहाज युद्धका लागि तयार अवस्थामा भारत आउनेछ। आईएनएस तुशील नामको अर्थ “रक्षक कवच” हो, र यसको शिखरले “अभेद्य कवच”को प्रतिनिधित्व गर्दछ। यसको आदर्श वाक्य “निर्भय, अभेद्य र बलशील” (निडर, अदम्य, दृढ)ले यो जहाज देशका समुद्री सीमाहरूको रक्षा र सुरक्षाका लागि भारतीय नौसेनाको अटुट प्रतिबद्धताको प्रतीक हो। १२५ मिटर लामो र ३९०० टन तौल भएको यो घातक युद्धपोत रूसी र भारतीय अत्याधुनिक प्रविधिहरूको मिश्रण हो। यसको नयाँ डिजाइनले यसलाई रडारबाट बच्ने क्षमता र राम्रो स्थिरता प्रदान गर्दछ। भारतीय नौसैनिक विशेषज्ञहरू र सेभनॉय डिजाइन ब्यूरोको सहकार्यमा यो जहाजको स्वदेशी सामग्रीलाई २६ प्रतिशतसम्म बढाइएको छ। साथै, भारतमा निर्मित प्रणालीहरूको संख्या दोब्बरभन्दा बढी बढेर ३३ पुगेको छ।

यस युद्धपोत निर्माणमा सहभागी प्रमुख भारतीय ओईएम कम्पनीहरूमा ब्रह्मोस एयरोस्पेस प्राइभेट लिमिटेड, भारत इलेक्ट्रोनिक्स लिमिटेड, केलट्रोन, टाटा एडभान्स्ड सिस्टम्स, एल्कम मरीन, जोन्सन कन्ट्रोल्स इन्डिया, र अन्य कम्पनीहरू सामेल थिए। सेवामा प्रवेश गरेपछि, आईएनएस तुशील पश्चिमी नौसेना कमान अन्तर्गत भारतीय नौसेनाको “स्वॉर्ड आर्म”, अर्थात् पश्चिमी फ्लीटमा समावेश हुनेछ। यो जहाज भारतीय नौसेनाको बढ्दो क्षमताको मात्र प्रतीक हुनेछैन, तर भारत-रूस साझेदारीको पनि एउटा महत्वपूर्ण प्रतीक हुनेछ। -पीआईबी