कोलकाता: न्यूजविकद्वारा ‘सर्वश्रेष्ठ अस्पताल’को रूपमा सम्मानित तथा र देशका प्रमुख मल्टी-स्पेसियलिटी अस्पतालहरूमध्ये एक गुरुग्रामको मेदान्ता अस्पतालले सीएआरटी टी-सेल थेरापीको माध्यमबाट एक ५६ वर्षीय पुरुषको सफल उपचार गरेको छ। ती पुरुषलाई दुर्लभ र तीव्र रूपमा फैलने लिम्फ नोड क्यान्सर (स्टेज ४) थियो, जसलाई नन-जीसीबी डीएलबीसीएल (non-GCB DLBCL) (नन-हड्किन्स लिम्फोमा) भनिन्छ। यसबारेमा अस्पतालले एक प्रेस विज्ञप्ति जारी गरेर बताएको छl उपचारका क्रममा थुप्रै जटिलताहरू देखा परेका थिए, जस्तै पेरिकार्डियल ट्युबरकुलोसिस र लिभर टक्सिसिटीको वृद्धि, जसले गर्दा उपचार ढिला हुन पुगेको थियो र कठिन बन्दै गएको थियो। त्यसैले आधुनिक दृष्टिकोण अपनाउँदै अनुकूल थेरापी गर्ने निर्णय गरिएको थियो। मेदान्ताको बोन म्यारो ट्रान्सप्लान्ट (बीएमटी) विभाग, क्यान्सर इन्स्टिच्युट पुगेका सुन्दर लाल गोवालाले यसअघि अन्य अस्पतालमा थुप्रै प्रकारका थेरापी लिएका थिए।

रोगीमा खानामा गाह्रो हुने र बान्ता हुने लक्षण देखिएपछि उनले २०२२ मा डाक्टरलाई भेटेका थिए, जसबाट पेटमा गाठो देखापरेको पत्ता लागेको थियो। नन-हड्किन्स लिम्फोमाको निदानपछि विभिन्न ठाउँमा उपचार गरे पनि सफल भएन। आर-सीएचओपी (आर-सीएचओपी), जीडीपी (जीडीपी), र आईआर२ (आईआर२) जस्ता केमोथेरापी र ब्रेन्टुक्सिम्याब जस्ता इम्युनोथेरापी एजेन्टहरू प्रयोग गरे पनि क्यान्सर बढ्दै गयो। २०२४ मा उनले मेदान्ता गुरुग्राममा बीएमटी विभागको सम्पर्क गरे, जहाँ डा नितिन सूद (सीनियर डाइरेक्टर, मेडिकल अन्कोलोजी तथा बीएमटी), डा मनीषा जैन, डा भारत र डा.तेजस्विनी वैद नेतृत्वको टोलीले सीएआरटी टी-सेल थेरापीबाट उपचार गर्ने निर्णय गरे।

सीएआरटी टी-सेल थेरापी एक अत्याधुनिक इम्युनोथेरापी हो, जसमा रोगीका आफ्नै टी-सेललाई परिमार्जन गरेर क्यान्सर सेलमाथि प्रभावकारी हमला गर्नसक्ने बनाइन्छ। इन्फ्युजन अघि, पेरिकार्डियल ट्युबरकुलोसिसको निदान गरिएको थियो, जसले लिभरमा असर पारेको थियो। मेदान्ताका हृदय, लिभर, र संक्रमण रोग विशेषज्ञहरूको मल्टिडिसिप्लिनरी टोलीले लिभर टक्सिसिटी नियन्त्रण गर्न एन्टी-ट्युबरकुलोसिस थेरापीलाई समायोजन गर्दै सीएआरटी टी-सेल थेरापीका लागि तयारी गरियो। ६ हप्ताको तयारीपछि इन्फ्युजन दिइयो। साइड इफेक्ट्स, जस्तै साइटोकाइन रिलिज सिन्ड्रोम (सीआरएस) र न्यूरोटक्सिसिटीको सम्भावना हुँदाहुँदै पनि यो प्रक्रिया सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको प्रेस विज्ञप्तिमा बताएको छ। एक महिनापछि, पीईटी स्क्यानमा क्यान्सरको कुनै अंश बाँकी नरहेको पत्ता लाग्यो। विगतमा विभिन्न उपचार असफल भएपछि पनि गोवालाले रोगबाट पूर्ण मुक्ति पाएका छन्।

यस केसले सीएआरटी टी-सेल थेरापीको अनुकूलनशीलता र जटिल अवस्थाहरूलाई व्यवस्थापन गर्न मेदान्ताको सक्षम टोलीको भूमिकालाई प्रदर्शन गरेको छ। डा नितिन सूदले भने,  “नन-जीसीबी डीएलबीसीएलको उपचार सफल हुने दर लगभग ६०-७० प्रतिशत छ। ३०-४० प्रतिशत केसहरूमा थप थेरापीहरू आवश्यक पर्छन्। श्री गोवालाको केस अत्यन्त दुर्लभ थियो, जहाँ पाँचवटै उपचार पद्धतिले काम गरेन।” भारतमा हरेक वर्ष करिब ४० हजार नयाँ नन-हड्किन्स लिम्फोमा केसहरू दर्ता हुन्छन्। एडभान्स्ड थेरापीको कम उपलब्धता र ढिलो निदानले उपचार चुनौतीपूर्ण बनेको छ। मेदान्ताका चेयरम्यान तथा म्यानेजिङ डाइरेक्टर डा नरेश त्रेहानले भने, “सीएआरटी टी-सेल थेरापीजस्ता अत्याधुनिक उपचार भारतमा अपरिहार्य छन्।” मेदान्ताले अत्याधुनिक प्रविधि र व्यक्तिगत केयरका साथ, विश्वस्तरीय स्वास्थ्य सेवा उपलब्ध गराउने प्रतिबद्धता जनाएको प्रेस विज्ञप्तिमा बताएको  छ। सीएआरटी टी-सेल थेरापीले भारतमा रिफ्र्याक्टरी लिम्फोमाका लागि आशाको नयाँ किरण प्रस्तुत गरेको छ। यसले व्यक्तिगत उपचार र मल्टिडिसिप्लिनरी टोलीको महत्त्वलाई पुनः प्रमाणित गरेको पनि प्रेस विज्ञप्तिमा बताएको छ।