नयाँ दिल्ली: केन्द्रीय विद्युत तथा आवास तथा शहरी कार्य मन्त्री मनोहर लालले आज लेहमा एनटीपीसीको ग्रीन हाइड्रोजन बसहरूको बेडालाई हरियो झण्डा देखाउँदै औपचारिक रुपमा सञ्चालनमा ल्याए। यो कार्यक्रम विद्युत मन्त्रालय, लेह प्रशासन, र एनटीपीसीका वरिष्ठ अधिकारीहरूको उपस्थितिमा सम्पन्न भएको थियो। शुभारम्भपछि, मन्त्रीले हाइड्रोजन बस चढेर हाइड्रोजन फिलिंग स्टेशनदेखि लेह विमानस्थलसम्म १२ किलोमिटरको यात्रा गरे। मन्त्रीले एनटीपीसीलाई हाइड्रोजन प्रौद्योगिकीलाई गतिशीलता, पीएनजी मिश्रण, हरित मेथानोल लगायतका क्षेत्रमा लागू गर्नका साथै नवीकरणीय ऊर्जा प्रवर्द्धन गरेर देशको ऊर्जा सुरक्षामा र डीकार्बोनाइजेशन प्रयासमा पुर्‍याएको योगदानका लागि बधाई दिए।

लेहको हरित हाइड्रोजन गतिशीलता परियोजनामा १.७ मेगावाटको सोलार प्लान्ट, ८० किलोग्राम/दिन क्षमताको हरित हाइड्रोजन फिलिंग स्टेशन, र पाँचवटा हाइड्रोजन इन्ट्रा-सिटी बसहरू समावेश छन्। हरेक बस २५ किलोग्राम हाइड्रोजन भरेर ३०० किलोमिटर यात्रा गर्न सक्षम छ।

यो परियोजना विश्वकै सबैभन्दा उच्च स्थानमा (३६५० मिटर एमएसएल) सञ्चालन हुने हरित हाइड्रोजन गतिशीलता परियोजना हो, जसलाई न्यून तापक्रम र कम हावा घनत्वमा समेत सञ्चालन गर्न डिजाइन गरिएको छ। यो स्टेशनले वार्षिक ३५० मेट्रिक टन कार्बन उत्सर्जन घटाउनेछ र वातावरणमा २३० मेट्रिक टन शुद्ध अक्सिजन थप्नेछ, जुन झन्डै १३,००० रुख रोपेको बराबर हो।

लद्दाखमा हरित हाइड्रोजन गतिशीलता समाधानको सम्भावना निकै बलियो छ। यहाँको कम तापक्रम र उच्च सौर विकिरणले सौर ऊर्जा र हरित हाइड्रोजन उत्पादनका लागि यो स्थानलाई आदर्श बनाएको छ। यस स्थानमा हरित इन्धन उत्पादन र उपयोगले जीवाश्म इन्धनको रसद आवश्यकता कम गर्दै ऊर्जा आत्मनिर्भरता प्रोत्साहन गर्नेछ। एनटीपीसीले देशभर विभिन्न हरित हाइड्रोजन प्रौद्योगिकीको प्रयोगसँगै अन्य हाइड्रोजन गतिशीलता परियोजनाहरू शुरु गर्दैछ। यसै क्रममा आन्ध्र प्रदेशमा हाइड्रोजन हब स्थापना गर्ने योजना पनि अघि बढाइएको छ, जसले नवीकरणीय ऊर्जा क्षमतामा उल्लेखनीय वृद्धि गर्नेछ। -पीआईबी