मोदी सरकारको स्वीकृतिपछि नेपाल विद्युत प्राधिकरणले पहिलो पटक बिहारमा विद्युत् आपूर्ति गरिरहेको छ। प्राधिकरणका प्रवक्ता चन्दन घोषका अनुसार नेपाल विद्युत प्राधिकरणले बिहीबार पहिलो चरणमा कटैया–कुशवाहा प्रसारण लाइनबाट ४० मेगावाट विद्युत् आपूर्ति शुरु गरेको छ। चन्दन घोषका अनुसार नेपालले बिहारमा १२५ मेगावाट विद्युत् आपूर्ति गर्न स्वीकृति पाएको छ र क्रमशः यसको परिमाण बढाउँदै लैजाने छ। नेपाल र भारतबीच भएको सम्झौताअनुसार प्राधिकरणले पावर ट्रेडिङ कर्पोरेशन अफ इण्डियामार्फत बिहारमा विद्युत् आपूर्ति गर्दै आएको छ। नेपालले भारतलाई दैनिक ६२० मेगावाट विद्युत् आपूर्ति गर्दै आएको छ। सन् २०२३ मा नेपालले भारतलाई बिजुली बेचेर १७ अर्ब ६ करोड रुपियाँ कमाएको थियो। त्यतिबेला नेपालले भारतलाई १६ अर्ब ९३ करोड रुपैयाँको विद्युत् आपूर्ति गरेको थियो।
भारतले गत अगस्तमा नेपाललाई २५१ मेगावाट थप बिजुली निर्यात गर्न स्वीकृति दिएको थियो। मध्यकालीन बिक्री सम्झौता अन्तर्गत नेपालबाट बिहारमा विद्युत् आपूर्ति हुने यो पहिलो पटक हो। नेपालस्थित भारतीय दूतावासले आफ्नो आधिकारिक विज्ञप्तिमा सीमापार व्यापारका लागि भारतको तोकिएको प्राधिकरणले नेपालका १२ वटा जलविद्युत आयोजनाबाट थप २५१ मेगावाट विद्युत् निर्यात गर्न स्वीकृत गरेको जनाएको छ। यससँगै नेपालले २८ आयोजनाबाट ९४१ मेगावाट जलविद्युत आयात गर्नेछ। यसअघि नेपालबाट १६ आयोजनाबाट ६९० मेगावाट विद्युत निर्यात हुँदै आएको थियो। सन् २०२१ को अक्टोबरमा पहिलो पटक भारतले नेपालबाट ३९ मेगावाट बिजुली आयात गर्न स्वीकृत गरेको थियो। अर्थात् तीन वर्षभन्दा कम अवधिमा यो संख्या २४ गुणाले बढेको छ। नेपाल र भारतबीच भएको सम्झौता दीर्घकालीन हुनेछ, जसमा आगामी १० वर्षमा नेपालबाट भारतमा १० हजार मेगावाट विद्युत् आपूर्ति गर्ने परिकल्पना गरिएको छ। यो सम्झौताको पहिलो वर्ष हो र यस अन्तर्गत झण्डै एक हजार मेगावाट विद्युत् आयात भइसकेको छ। त्यसैगरी बंगलादेशलाई ४० मेगावाट विद्युत् आपूर्ति गरिने छ। जुलाई २८ मा हस्ताक्षर हुने थियो तर बंगलादेशको परिस्थितिका कारण रोकिनुपरेको थियो।
About Author
