झापा: नेपाल :पुर्वीरुकुम, बागलुङ र म्याग्दी जिल्लामा फैलिएको ढोरपाटन सिकार आरक्षमा आन्तरिक पर्यटक आगमन दोब्बरले बढेको छ। विदेशी सिकारीका अलावा पछिल्ला केही वर्षयता देशका विभिन्न ठाउँबाट आन्तरिक पर्यटकहरू ढोरपाटन घुम्न आउने क्रम बढेको हो।
यहाँ ३२ प्रजातिका स्तनधारी वन्यजन्तु र १३७ प्रजातिका पन्क्षीहरू छन्। आरक्षलाई सुनदह, सेङ, दोगाडी, बार्से, फागुने, सुर्तिवाङ, घुस्तुङ ब्लगमा विभाजन गरी सिकार खेल्न दिने व्यवस्था मिलाइएको छ।
यस वर्षको जुलाई -अगस्तमा ५ सय ८१ जना नेपाली पर्यटकहरूले ढोरपाटन भ्रमण गरेका आरक्षका संरक्षण अधिकृत मण्डिप पङ्गेनीले बताएका छन्। “आर्थिक वर्ष २०२३/२०२४ को तुलनामा आर्थिक वर्ष २०२२/२०२३ मा पर्यटक आगमन दोब्बरले बढेको छ,” उनले भने , “२०२२/२०२३ मा पर्यटक प्रवेश शुल्कबाट रु. ९ लाख ८३ हजार २ सय राजस्व सङ्कलन भएकोमा २०२३/२०२४ मा रु. १९ लाख ३३ हजार ७ सय पुगेको छ।”
आर्थिक वर्ष २०२२/२०२३ मा ७ हजार ६ सय ४५ जना पर्यटक भित्रिएको ढोरपाटनमा २०२३/२०२४ मा १५ हजार ५ सय ७३ जनाले भ्रमण गरेका छन्। सार्क राष्ट्रका ४, अन्य देशका १ सय २ र १५ हजार ४ सय ६७ जना नेपाली ढोरपाटन आएका थिए। आर्थिक वर्ष २०२१/२०२२ मा ९ हजार ९ सय १९, २०२०/२०२१ मा ६ हजार ७ सय ३ र २०१९/२०२० मा ३ सय २० जनाले ढोरपाटन घुमेका थिए।
ढोरपाटन उपत्यकाको प्रवेशबिन्दु देउरालीमा आरक्ष र नेपाली सेनाको पोष्टमा पर्यटकहरूको विवरण राख्ने र शुल्क लिने गरिन्छ। ढोरपाटन घुम्न नेपालीले प्रतिव्यक्ति रु. एक सय, सार्क राष्ट्रकाले प्रतिव्यक्ति रु. एक हजार पाँच सय र अन्य देशकाले रु. तीन हजारका दरले शुल्क तिर्नुपर्छ।
सडक यातायात, होटल तथा घरवास सुविधा, सञ्चार माध्यम र सामाजिक सञ्जालका कारण बुकी फुलेको हेर्न, फोटो, भिडियो खिचेर सामाजिक सञ्जालमा राख्न र प्रकृतिमा रमाउन दैनिकजसो पर्यटक आउने गरेका ढोरपाटन सामुदायिक होमस्टेका सञ्चालक रामबहादुर घर्तिमगरले बताए। ढोरपाटनमा रहेका २१ वटा होटल र होमस्टेमा दैनिक तीन सय जना बास बस्न सक्ने क्षमता छ।
सुन्दर पाटन, आकर्षक गाउँ, मनै लोभ्याउने हिमाल, पृथक् रहनसहन, परम्परागत रूपमा बनेका घर–गोठहरू र घोडचढी ढोरपाटनको सिकार बाहेकको आकर्षण र विशेषता हो। आर्थिक वर्ष २०२३/२०२४ मा १९ वटा नाउर र ११ वटा झारल सिकारबाट रु। चार करोड २६ लाख ८८ हजार ७०० राजस्व सङ्कलन भएको छ।
आर्थिक वर्ष २०२२/२०२३ मा १९ नाउर र ११ झारल, २०२१/२०२२ मा १७ नाउर र ८ झारल, २०२०/२०२१ मा १० नाउर र ६ झारलको सिकार भएको थियो। स्पेन, अमेरिका, रसिया, अमेरिका, जर्मनी, फ्रान्स, बेलारुसलगायत देशका सिकारीहरू सिकार खेल्न आउने गरेका सिकार कम्पनी ग्लोबल सफारी काठमांडूका सिकार गाइड मानबहादुर पुनले बताए। वसन्त र शरद याममा सिकारी आउँछन्।
वि.सं. २०१०/२०११ देखि हालसम्म ३९४ नाउर, झारल र रतुवाको सिकार भएको छ। सन् २०२२ मा नाउरको गणना गर्दा ७९ वटा झुन्डमा एक हजार दुई सय ९० नाउर भेटिएका थिए। एक हजार तीन सय २५ वर्गकिलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको ढोरपाटन सिकार आरक्षको ६० प्रतिशत पूर्वी रुकुम, २६ प्रतिशत बागलुङ र १४ प्रतिशत भूगोल म्याग्दीमा पर्छ।