चीनले धोका दिएपछि अब भारतले नेपालको महत्वाकांक्षी बिजुली परियोजना पश्चिम सेतीलाई गर्न गइरहेको छl नेपाल लगानी बोर्ड र भारतको सरकारी स्वामित्वको कम्पनी एनएचपीसी लिमिटेडबीच पश्चिम सेती र सेती नदी–२ जलविद्युत परियोजनाका लागि बिहीबार सहमति पत्रमा हस्ताक्षर हुने भएको छ। यसपछि एनएचपीसीले यस आयोजनाका लागि आवश्यक अध्ययन गरी उत्खनन आदिको काम शुरु गर्नेछ। त्यसपछि निर्माण कार्य शुरु हुनेछ। यसअघि सन् २०१८ मा चीन यस परियोजनाबाट पछि हटेको थियो।
नेपाल लगानी बोर्डका प्रवक्ता अमृत लम्सालले काठ्मान्डु पोष्ट पत्रिकालाई एनएचपीसीको टोली १८ अगस्तमा काठमाडौं आउँदै गरेको र यहाँ एमओयूमा हस्ताक्षर हुने जानकारी दिए। यसअघि नेपालका प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले सुदूरपश्चिम प्रदेशमा ७५० मेगावाटको पश्चिम सेती स्टोरेज जलविद्युत आयोजना र ४५० मेगावाटको सेती नदी–६ जलविद्युत आयोजना अध्ययन गर्न एनएचपीसीको प्रस्ताव स्वीकृत गरेका थिए।
चीनले पहिले सन् २०१२ मा निर्माण गर्न चाहेको थियो र सन् २०१८ सम्म आयोजनासँग जोडिएको थियो तर पछि त्यसबाट पछि हट्यो। चीनले फिर्ता लिएपछि अब भारतले प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको १६ मईमा नेपालको लुम्बिनी भ्रमणपछि यो आयोजना पूरा गर्न लागेको हो। सम्पूर्ण आयोजनाको लागत २ अर्ब ४० करोड अमेरिकी डलर लाग्ने बताइएको छ। नेपालमा जलविद्युतको क्षेत्रमा भारतले संचालन गरेको यो तेस्रो योजना हो। पश्चिम सेती परियोजनालाई चीनअघि अस्ट्रेलिया निर्माण गर्ने जिम्मा दिइएको थियो तर त्यो टुट्यो। यसअघि पनि नेपाल र चीनबीच परियोजनालाई लिएर धेरै विषयमा विवाद भएको थियो। यसमा बिजुली बनेपछि यसको खरिददर प्रमुख थियो। चिनियाँ कम्पनीले नेपालले तोकेको बिजुलीको दर अपुग रहेको भन्दै काठमाडौंले पनि दर परिवर्तन नगरेको बताएको थियो। चीनले मनमानी मूल्यमा बिजुली बेच्न चाहेको तर नेपाल त्यसको दबाबमा नपरेको बताइएको छ।
About Author
