कोलकाता: मेडिका ग्रुप अफ हस्पिटल, पूर्वी भारतको निजी स्वास्थ्य सेवा नेटवर्क, कार्डियोलोजी विभागमा एक उपलब्धिको घोषणा प्रेस विज्ञप्ति जारी गरेर गरेको छl विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘जसमा डेक्सट्रोपोजिसन वा एक्वायर्ड डेक्सट्रोकार्डिया (एक अवस्था जसमा मुटु, जुन सामान्यतया बायाँ छेउमा हुन्छ। छातीको, वा शल्यक्रिया जस्ता बाह्य कारकहरूका कारण दायाँतिर सारियो) विश्वको पहिलो कन्डक्शन सिस्टम पेसिङ (सीएसपी)बाट पीडित पुरुष बिरामीमा प्रदर्शन गरियो।‘ यो प्रक्रिया २७ मई २०२४ को मेडिका सुपरस्पेशलिटी अस्पताल, कोलकातामा कार्डिएक क्याथ ल्याबका निर्देशक तथा वरिष्ठ सलाहकार इन्टरनेसनल कार्डियोलोजिस्ट तथा इलेक्ट्रोफिजियोलोजिस्ट डा. दिलीप कुमारले आफ्नो टीमका साथ गरेको विज्ञप्तिमा बताइएको छl जसमा डा. अशेष हल्दार, सल्लाहकार, कार्डियोलोजिस्ट तथा इलेक्ट्रोफिजियोलोजिस्ट, मेडिका सुपरस्पेशलिटी अस्पताल, डा. आनन्द कुमार पाण्डे, एसोसिएट कन्सल्टेन्ट, कार्डियोलोजी, मेडिका सुपरस्पेशलिटी अस्पताल अनि डा.. शुभ्रो शेखर चक्रवर्ती, एसोसिएट कन्सल्टेन्ट, कार्डियोलोजी, मेडिका सुपरस्पेशलिटी अस्पताल पश्चिम बंगाल सरकारको स्वास्थ्य साथी योजनाअन्तर्गत सामेल थियो। (प्रो.) डा. राबिन चक्रवर्ती, वरिष्ठ सल्लाहकार, इन्टरनेसनल कार्डियोलोजिस्ट तथा इलेक्ट्रोफिजियोलोजिस्ट, वरिष्ठ उपाध्यक्ष-कार्डियोलोजी सेवाहरूका प्रमुख, मेडिका इन्स्टिच्युट अफ कार्डिएक साइन्स (एमआईसीएस) अन्य डाक्टरहरूका साथ पत्रकार सम्मेलनमा उपस्थित थिए।
‘पश्चिम बंगालको उत्तर २४ परगनाको बसिरहाट निवासी ६६ वर्षीय रेजाउल करीम बाल्यकालमा क्षयरोगबाट पीडित थिए, जसले उनको दाहिने फोक्सोमा गहिरो क्षति पुर्यायो। फोक्सोको पेरेन्काइमाले फाइब्रोसिस निम्त्याउँछ, जसले मुटुलाई देब्रेतर्फबाट दाहिनेतिर तान्यो। फलस्वरूप, बिरामीको मुटु बाल्यकालदेखि नै दाहिने तर्फ रहेको छ। यो अवस्था एकदम दुर्लभ छ। डेक्सट्रोकार्डियाको विपरीत, जुन एक जन्मजात विसंगति हो (जन्मदेखि), यो रोगीले डेक्सट्रोकार्डियाको एक प्राप्त रूप देखाएको छ, तर र उलले आफ्नो अवस्थालाई वर्षौंदेखि राम्रोसँग व्यवस्थित गरेका छन् र खेलकुदमा रुचि राख्ने सक्रिय व्यक्ति बनेका छन्।
डा. दिलीप कुमारले चुनौतिहरू र आविष्कारहरूको बारेमा भने, ‘पेसमेकर उपकरणहरू परम्परागत रूपमा देब्रे-पक्षीय हृदयहरूको लागि डिजाइन गरिएको हो, जसले दायाँ-पक्षीय प्रक्रियाहरूलाई अत्यन्तै चुनौतीपूर्ण बनाउँछ, जुन हृदयको प्राकृतिक प्रवाह प्रणालीलाई कम गर्ने नयाँ प्रविधि होl पेसमेकर-प्रेरित कार्डियक डिसफंक्शनको जोखिम, जसले १५-२० प्रतिशत रोगीहरूलाई पारम्परिक पेसमेकरहरू असर गर्छ, यस अवस्थामा, लीडको स्थानलाई ठीकसँग बुझ्न, हामीले फ्लोरोस्कोपिक छविहरू र इलेक्ट्रोफिजियोलोजिकल संकेतहरू प्रयोग गरेर गहन इमेजिङ गरेका छौं।‘
रजाउल करीमले आभार व्यक्त गर्दै भने, ‘सानैदेखि सास फेर्न गाह्रो हुन्थ्यो। म प्राय बेहोस भइरहन्थें। अहिले मलाई सास फेर्न गाह्रो हुने वा बेहोस हुने जस्ता समस्या छैन। म डा. दिलीपकुमार र मेडिकाप्रति पूर्ण आभारी छु। मलाई निको हुन र सामान्य जीवन बिताउन मद्दत गर्ने टोलीप्रति म सधैं आभारी रहनेछु।‘ मेडिका ग्रुप अफ हस्पिटलका प्रबन्ध निर्देशक आर. उदयन लाहिरीले भने, ‘जब उपचारको आविष्कार र आधुनिक प्रविधिको कुरा आउँछ, मेडिका सधैं अगाडि हुन्छ। सास फेर्न वा बेहोस हुने चिन्ता नगरिकन रेजाउल स्वतन्त्र र खुसीसाथ घुम्न सक्छन् भन्ने देख्न पाउनु साँच्चै राम्रो छ। डा. दिलीप कुमार र उनको टोलीले यो दुर्लभ प्रक्रिया प्रदर्शन गर्ने अनुकरणीय काम गरेको छ र एक पटक फेरि प्रमाणित गर्दछ कि पूर्वी भारतमा क्लिनिकल प्रतिभा छ जसले उचित मूल्यमा विश्व-स्तरीय काम गर्नसक्छ।‘ मेडिका ग्रुप अफ हस्पिटलका संयुक्त प्रबन्ध निर्देशक अयानाभ देगबुप्ताले भने, ‘डा. दिलीप कुमार र उनको टोलीले विश्वको यस भागमा यो उपलब्धि हासिल गर्न सक्नु हाम्रो लागि गर्वको कुरा हो। आज कोलकाता यस दुर्लभ र जटिल केसको लागि एकपटक फेरि खडा भएको छ, जुन चुनौतीहरूले घेरिएको थियो। धेरै प्रशंसित स्वास्थ्य साथी योजनाले रेजाउलको उपचारमा मद्दत गरेको छ र हामी पश्चिम बंगाल सरकारलाई यस्तो उपचार जनताको ठूलो वर्गलाई किफायती मूल्यमा उपलब्ध गराउनु भएकोमा धन्यवाद दिन्छौं।‘