मृत्युपछि मस्तिष्क छिट्टै बिग्रन्छ भन्ने परम्परागत मान्यताको विपरीत वैज्ञानिकहरूले एउटा उल्लेखनीय खोज गरेका छन्। तिनीहरूले पुरातात्विक रेकर्डमा अचम्मको अवस्थामा संरक्षित ४,४०० भन्दा बढी मानव मस्तिष्कहरू पहिचान गरेका छन्, जसमध्ये केही १२ हजार वर्ष जति पुराना छन्। यो खोजले पोस्टमार्टम पछि मस्तिष्कको द्रुत विघटन सम्बन्धी व्यापक रूपमा रहेको विश्वासलाई चुनौती दिन्छ। अक्सफोर्ड युनिभर्सिटीका अलेक्जेन्ड्रा मोर्टन-हेवार्डको नेतृत्वमा गरिएको अनुसन्धानले पुरातात्विक रेकर्डको विश्वव्यापी सर्वेक्षण मार्फत यी मस्तिष्कहरू पत्ता लगाए।
इजिप्टको मरुभूमिदेखि युरोपेली पीट बोगसम्मको वातावरणमा संरक्षित मस्तिष्कहरू अवस्थित अत्यन्तै दुर्लभ खोज भएको मानिन्छ। यस अनुसन्धानको निष्कर्ष प्रतिष्ठित जर्नल प्रोसिडिङ्स अफ द रोयल सोसाइटी बी: बायोलॉजिकल साइन्सेजमा प्रकाशित भएको छ। अध्ययनले मस्तिष्क सड्ने पहिलो अंग मध्ये एक हो भन्ने धारणालाई खण्डन गर्छ। विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि यी प्राचीन नमूनाहरूमा मानव विकासको इतिहास र विगतका रोगहरूको बारेमा विवरणहरू प्रकट गर्ने अपार क्षमता छ। ‘यहाँ संकलित संग्रहले वर्तमान भन्दा लगभग १२ हजार वर्ष पहिलेको पुरातन मस्तिष्कको व्यापक, व्यवस्थित अनुसन्धानको दिशामा पहिलो चरणको प्रतिनिधित्व गर्दछ र शरीरमा सबैभन्दा चयापचय सक्रिय अंगको रूपमा तिनीहरूबाट प्राप्त आणविक र रूपात्मक जानकारीलाई अधिकतम बनाउन आवश्यक छ’, लेखकहरूले आफ्नो पेपरमा लेख्छन्।