भारतको चन्द्रयान-२ मुन अर्बिटरले ठूलो संख्यामा रहस्यमय सौर्य ज्वालाहरू पत्ता लगाएको छ। यस नयाँ अनुसन्धानले सूर्यको वायुमण्डलबाट आउने रहस्यमय, ढिलो-चल्ने र अत्यन्त तातो विस्फोटहरूको सूची सिर्जना गरेको छ। यसले सुझाव दिन्छ, यी अनौठो बेहोस चमकहरूको पर्याप्त मात्रा, पहिलो पटक १९८० मा पत्ता लाग्यो, गहिरो अनुसन्धान आवश्यक छ। ढिलो बन्ने सौर्य फ्लेयरहरूको सबैभन्दा विस्तृत सूचीले देखाउँछ कि ती सबै छिटो हुँदैनन्। सौर्य ज्वालाहरू ऊर्जाको फटहरू हुन् जुन सूर्यको चुम्बकीय क्षेत्र रेखाहरू काट्दा वा तोडिन्छ र अँध्यारो दागहरू वरिपरि पुन: जडान हुन्छ। यी सनस्पट भनिन्छ। यदि यो विकिरण बलियो छ भने, यसले उपग्रहहरूलाई हानि पुर्‍याउनसक्छ। यसले पृथ्वीमा रहेको विद्युत र सञ्चार पूर्वाधारमा समेत असर पार्नसक्छ। सौर्य ज्वालाहरू, केही मिनेटदेखि केही घण्टासम्म चल्ने, तिनीहरूले उत्सर्जन गर्ने ऊर्जाको मात्रामा आधारित हुन्छन्। यद्यपि यो नयाँ अनुसन्धानले सौर्य ज्वालाहरूलाई उनीहरूको ऊर्जा वास्तवमा सिर्जना गरेको गतिको आधारमा वर्गीकृत गरेको छ। यसले देखाउँछ, धेरै सौर्य ज्वालाहरूले ह्वीप्लाश जत्तिकै चाँडो ऊर्जा छोड्दैनन् र अझ बिस्तारै फैलिन्छन्।

चन्द्रयान-२ को लुनार अर्बिटर प्रयोग गरेर, अनुसन्धानकर्ताहरूको टोलीले तीन वर्षमा १,४०० यस्ता ढिलो-बढ्दो आगो पत्ता लगाएको छ। यो सौर्य अध्ययनको पछिल्लो ४० वर्षको अवधिमा पत्ता लागेको लगभग १०० ढिलो फ्लेयरहरूको सूचीमा एक महत्त्वपूर्ण थप हो। प्रारम्भिक २००० देखि सौर्य भौतिकी समुदायमा सहमति थियो, अधिकांश सौर्य ज्वालाहरूको तीव्रता एक ढिलो क्षय पछि बढ्दै जान्छ, तर यस अनुसन्धानले देखाएको छ, सबै सौर्य ज्वालाहरूले त्यो ढाँचालाई पछ्याउँदैनन्। यो अनुसन्धान टोलीको नेतृत्व क्यालिफोर्निया विश्वविद्यालयका अरविन्द भारती भल्लुवान डिएगोले गरेका छन्। ‘ढिलो-बढ्दो फ्लेयरहरू, वा तातो थर्मल फ्लेयरहरू, पहिले बेवास्ता गरिएको थियोl किनभने कम्प्युटर एल्गोरिदमहरूले द्रुत-बढ्दो फ्लेयरहरूमा केन्द्रित अवलोकन डेटामा सौर्य फ्लेयरहरू पत्ता लगाउन प्रयोग गर्थे’, भल्लुवानले भने, ‘हामीले यो गरेनौं र थप सामान्य दृष्टिकोण लियौं। हामीले के देख्यौं, धेरै ढिलो-बढ्दो ज्वालाहरू कुनै महत्त्वपूर्ण उपसमूह होइनन्। वास्तवमा तिनीहरूले सबै ज्वालाहरूको एक चौथाई बनाउँछन्। त्यसैले हामीले तातो थर्मल ज्वालाहरू अध्ययन गर्न आवश्यक छ। अहिले तिनीहरूको बारेमा हाम्रो बुझाइ एकदम सीमित छl’