कोलकाता: परोपकार र स्वास्थ्य सेवाको क्षेत्रमा प्रख्यात नाम डा. सीताराम जिन्दललाई प्रतिष्ठित पद्मभूषण सम्मानित गरिएको छ। यो समाचारले भारतभर खुशीको लहर छाएको छ। विशेषगरी प्राकृतिक चिकित्साको क्षेत्रमा गरेको अभूतपूर्व परोपकारी कार्यका लागि उनलाई यो सम्मान प्रदान गरिएको हो। औषधिमुक्त औषधिमा डा. जिन्दलको योगदान र जिन्दल नेचरक्योर इन्स्टिच्युट (जेएनआई) को स्थापनाले उनलाई यो प्रतिष्ठित सम्मान दिएको हो। सन् १९३२ मा हरियाणाको नलवा गाउँमा जन्मेका डा. जिन्दलले पेटको क्षयरोगसँग संघर्ष गर्दा विश्वविद्यालयको समयदेखि नै प्राकृतिक चिकित्साको काम शुरु गरेको एक प्रेस विज्ञप्तिमा बताएको छ। उनको समस्याको कुनै उपचार नभएको जस्तो लाग्थ्यो, त्यसैले उनले एउटा सानो प्राकृतिक चिकित्सा क्लिनिकमा शरण लिए। उनले उपवास, एनीमा र अन्य अपरम्परागत विधिहरू मार्फत राहत महसुस गर्न थाले। यो परिवर्तनकारी अनुभवले प्राकृतिक चिकित्सा र योगमा उनको गहिरो विश्वासको नेतृत्व गर्यो।

एक व्यापक प्राकृतिक चिकित्सा र योग अस्पताल खोल्ने विचारबाट प्रेरित भएर डा. जिन्दलले सन् १९७७-७९ मा बेंगलुरुको बाहिरी भागमा ठूलो जग्गा किनेका थिए। यहाँबाट जेएनआईको आधारशिला राखिएको थियो, जुन रिसर्च विंगको साथ पूरा भएको थियो। यसले जिन्दल एल्युमिनियम लिमिटेड (जेएएल)बाट पर्याप्त आर्थिक सहयोग प्राप्त गरेको विज्ञप्तिमा बताइएको छ। यसले प्राकृतिक चिकित्सालाई नयाँ उचाइमा पुर्‍याउने डा. जिन्दलको प्रतिबद्धता झल्काउँछ। विज्ञप्तिक अनुसार, डा. जिन्दलको अथक प्रयासले औषधिमुक्त रिकभरीको क्षेत्रमा गहिरो प्रभाव पारेको छ। उनले जेएनआईलाई दम, मधुमेह, उच्च रक्तचाप, गठिया र क्यान्सरका धेरै प्रकारका विभिन्न रोगहरूको उपचारमा विशेषज्ञता हासिल गर्ने विश्व-स्तरीय सुविधाको रूपमा स्थान दिइरहेका छन्। ५५० शैयाको यो संस्थान आफ्नो स्वास्थ्य समस्याको औषधिमुक्त विकल्प खोज्नेहरूका लागि आशाको किरण बनेको छ।

डा. जिन्दलको परोपकारी प्रयासहरू प्राकृतिक चिकित्साभन्दा धेरै पर फैलिएका छन्, जसमा उनको जन्मभूमि नलवामा आठ वटा परोपकारी एकाइहरू निर्माण गरिएको छ। यसबाट छेउछाउका क्षेत्रका धेरै मानिस लाभान्वित भएका छन्। गरिब विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति मार्फत सहयोग गर्नु र स्वास्थ्य सेवा र शिक्षाको क्षेत्रमा सेवा गर्ने गैरसरकारी संस्थाहरूलाई आर्थिक सहयोग गर्नुले उनको सामाजिक कार्यप्रतिको समर्पण झल्कन्छ। उनको दूरदर्शी नेतृत्व र धेरै योगदानको लागि डा. जिन्दललाई अटल बिहारी वाजपेयी, चन्द्रशेखर, आईकेद्वारा सम्मानित गरिएको छ। गुजराल, एचडी देवगौडा, उपप्रधानमन्त्री देवी लाल र कर्नाटकका पूर्व उपमुख्यमन्त्री रामकृष्ण हेगडे जस्ता प्रधानमन्त्रीहरू लगायत प्रमुख व्यक्तित्वहरूबाट प्रशंसा आएको छ। समाजको सुधारका लागि डा. जिन्दलको अथक प्रयास स्वास्थ्य सेवाभन्दा बाहिर छ। उनी कर्पोरेट सामाजिक उत्तरदायित्व (सीएसआर)को बलियो समर्थक रहेको प्रेस विज्ञप्तिमा बताएको छ। उनले आफ्नो नाफाको केही हिस्सा गरिबी निवारणमा खर्च गर्न उद्योगीलाई आग्रह गर्दै आएका छन्। सीएसआरको अनिवार्य प्रतिशत बढाउनको लागि सरकारसँगको उनको वर्तमान संघर्षले सामाजिक कल्याणको लागि उनको अटल संकल्प झल्काउँछ। डा. सीताराम जिन्दलको जीवन र काम व्यापार सफलता र मानवताको लागि अनुग्रही सेवाको सुमधुर मिश्रण हो। प्राकृतिक चिकित्सा र परोपकारप्रतिको उनको समर्पणले स्वास्थ्य सेवा र सामाजिक उत्थानको क्षेत्रमा अद्भुत छाप छोडेको छ। यही कारणले उनलाई पद्मभूषण प्राप्त गर्न योग्य बनाउँछ।