वाशिंगटन: चन्द्रमाको परिक्रमा गरिरहेको नासाको अन्तरिक्ष यानले जापानी अन्तरिक्ष एजेन्सी (जेएएक्सए) को चन्द्रमाको अनुसन्धानका लागि स्मार्ट ल्यान्डर वा एसएलआईएम भेटेको छ। गत हप्ता यो चन्द्रमामा अवतरण भएको थियो, तर यसको अवतरण पूर्णतया सफल हुन सकेन। ल्यान्डरको धेरै नजिकको तस्वीर पहिले नै एसएलआईएमको सानो रोभर, एलईभी-२ ले खिचेको थियो। ल्यान्डर उल्टो खसेको देखियो। अब नासाको स्याटेलाइट तस्वीरले अवतरणको क्रममा इन्जिनको नोजल खसेको खुलासा गरेको छ। एसएलआईएमले २० जनवरीमा चन्द्रमामा अवतरण गरेको थियो। तर उल्टो भयो। फलस्वरूप ल्यान्डरको सोलार सेल सूर्यको दिशामा थिएन। जसका कारण विद्युत् उत्पादन हुनसकेको छैन। जेएएक्सएले हाल सूर्यको कोण परिवर्तन भएपछि यो रिचार्ज शुरु हुने अपेक्षा गर्दछ। अन्तरिक्ष यान रिजर्व ब्याट्रीमा करिब साढे दुई घण्टा चलेको थियो। छविहरू एसएलआईएमको क्यामेरा र दुई रोभरहरू मध्ये एकबाट प्राप्त गरिएको थियो। एसएलआईएम चन्द्रमामा अवतरण हुनु अघि रोभर छोडेको थियो।
जापानको एलईभी-२ चन्द्रमामा पठाइएको सबैभन्दा अनौठो रोभर हो। यो एउटा बल जस्तै हो, जुन भुइँमा खस्ने बित्तिकै खुल्छ। यसलाई जापानी खेलौना कम्पनी टकारा टोमीले बनाएको हो। यो रोभरले जापानको ल्यान्डरको फोटो सार्वजनिक गरेको छ। यसमा एसएलआईएमलाई चन्द्रमाको सतहमा आफ्नो नाक गाडिएको देख्न सकिन्छ। एसएलआईएमको व्यवस्थापन गर्ने जेएएक्सएको इन्स्टिच्युट फर स्पेस एण्ड एस्ट्रोनोटिकल साइन्स (आईएसएएस) ले जनवरी २५ मा पत्रकार सम्मेलनमा एसएलआईएमको दुई इन्जिन मध्ये एउटा ५० मिटरको उचाइमा फेल भएको बताएको थियो। समाचारअनुसार इन्जिनले काम गर्न छोडेको मात्र होइन नोजल पनि खसेको थियो। एलईभी-२ बाट खिचिएका तस्बिरहरूले इन्जिनको एन नोजल माथितिर फर्केको देखाउँछ। खस्ने नोजल स्लिमको नेभिगेसन क्यामेराले देखेको थियो। तर, यसका बाबजुद पनि ल्यान्डर १०० मिटरको क्षेत्रमा सफलतापूर्वक अवतरण गर्न सफल भएको थियो। यसैबीच, नासाको लुनार रिकोनिसेन्स अर्बिटर (एलआरओ)ले चन्द्रमाको सतहमा एसएलआईएम देखेको छ। एलआरओले २३ जून, २००९ मा कक्षामा पुगेदेखि नै चन्द्रमाको सतहको म्यापिङ गरिरहेको छ।