लौकीजस्तै देखिने, कुनै समय नवाबहरूको मनपर्ने

मालदाः मालदाले विशाल कद्दू जस्तो देखिने विभिन्न प्रकारका बैँगन उत्पादन गर्छ। यो बैँगन कुनै समय मुगल कालमा मालदा (पहिले गौर राज्य) को नवाबहरूको मनपर्ने थियो। किसानहरूले नवाबहरूको निर्देशनमा मात्र सीमा क्षेत्रमा यो स्वादिष्ट बैंगन उत्पादन गर्ने गर्दथे, त्यसैले यो बैँगनलाई नवाबहरूको नामबाट नवाबगञ्ज बैँगन नाम दिइएको थियो। नवाबगञ्ज बैँगन देशमा माल्दामा मात्र उत्पादन हुन्छ। यस जातको बैँगन जाडो मौसममा मात्र पाइन्छ। बैँगनको भर्ता, भुटेको बैँगन, भुटेको बैँगन, बैँगनको खसखस, बैँगनको करी लगायत विभिन्न तरिकाले पकाएर मानिसहरूले बैँगनको स्वाद लिन्छन्। छिमेकी जिल्लाहरू र अन्य राज्यहरूबाट धेरै खाना प्रेमीहरू यो बैँगन किन्न मालदा आउँछन्। नवाबगञ्जमा बैँगनको माग अत्यधिक भएकाले यस वर्ष पनि मूल्य केही बढेको छ। हाल बजारमा मालदाको प्रसिद्ध नवाबगञ्ज बैँगन प्रतिकिलो ७० देखि १०० रुपियाँमा बिक्री भइरहेको छ।
ध्यान राख्नुहोस् कि एउटा बैँगनको वजन कम्तिमा ८०० ग्राम देखि दुई किलोग्राम सम्म हुन्छ। यो विशाल बैँगन मुख्यतया मालदा जिल्लाको चाचल उपविभागको पुखुरियार थानाको राजापुरमा खेती गरिन्छ। यसबाहेक पुरानो मालदा ब्लकको महिशबथनी र गजोल ब्लकको पाण्डुआ क्षेत्रमा पनि खेती गरिन्छ। यसबाहेक अन्यत्र यो जातको बैँगन खेती हुँदैन। पुकुरिया थानाको राजापुर इलाकाका नवाबगञ्ज बैँगन किसान रहिम शेखले मालदामा प्राचीन कालदेखि नै यस जातको बैँगनको खेती हुँदै आएको बताए। कुनै समय नवाबलाई मात्र यो बैँगन खान मन पर्थ्यो। समयसँगै राजा र सम्राटहरूको शासन समाप्त भयो। तर आज पनि मालदाको नवाबगञ्ज बैँगन विश्व प्रसिद्ध छ। सरकारले र प्रशासनले यस जातको बैँगनको उत्पादनलाई महत्व दिएमा धेरै किसानले आर्थिक लाभ लिन सक्छन्। मालदा जिल्ला बागवानी विभागका अधिकारी सामन्त लायकले भने कि नवाबगञ्जमा बैँगन उत्पादनको सन्दर्भमा किसानहरूलाई उचित समयमा सल्लाह र सहयोग दिइन्छ। यस जातको बैँगन खेतीमा कृषकको रुचि बढाउन आवश्यक पहल पनि गरिएको छ।