वासिङ्टन: सन् २०२२ को शुरुदेखि नै सूर्यमा गतिविधि बढेको छ र त्यहाँबाट सौर्य तरंगहरू निस्कने क्रम जारी छ। विगतमा अमेरिका र अन्य धेरै देशहरूमा रंगीन अरोरा देखा पर्दा धेरै पटक यी सौर्य आँधीहरूको प्रभाव पृथ्वीमा देखिएको थियो। गत बिहीबार पनि घाममा ठूलो धक्का लागेको थियो र सुनिएको थियो। यस विस्फोट (कोरोनल मास इजेक्शन) बाट निस्कने सौर्य तरंगहरू पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रसँग ठोक्किन सक्छन्।

इण्डियन इन्स्टिच्युट अफ साइन्स एजुकेशन एण्ड रिसर्च (आईआईएसईआर), कोलकाताको सेन्टर अफ एक्सिलेन्स इन स्पेस साइन्सेस इण्डियाले सूर्यमा ठूलो ट्रान्स-इक्वोटोरियल कोरोनल होल देखिएको जनाएको छ, जसका कारण निरन्तर सौर्य हावाहरू निस्किरहेका छन् र तिनीहरूको टक्कर पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रसँग भइरहेको छ। वैज्ञानिकहरूले शनिबारको सौर्य आँधीले रेडियो ब्ल्याकआउट हुन सक्ने चेतावनी दिएका छन्। जब सूर्यको वायुमण्डलबाट चार्ज गरिएका कणहरू (कोरोना) बाहिर निस्किन्छन्, त्यसलाई कोरोनल मास इजेक्शन भनिन्छ। जब यी कणहरू पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रसँग टकराउँछन्, पृथ्वीमा सुन्दर अरोराहरू बन्छन्। तर यी आँधीहरू पावर ग्रिड, अन्तरिक्ष यान सञ्चालन र उपग्रहहरूको लागि खतरा हुनसक्छ। यसअघि मंगलबार राति सौर्य आँधीका कारण अरोरा आकाशमा देखिएको थियो। अरोराहरू जसलाई ‘ध्रुवीय बत्तीहरू’ पनि भनिन्छ, उच्च अक्षांशहरूको क्षेत्रमा देखिन्छ। १९ जुलाईमा ग्रहको चुम्बकीय क्षेत्रमा दरार भएपछि सौर्य हावाहरू पृथ्वीको चुम्बकीय क्षेत्रमा प्रवेश गरे, अन्तरिक्ष मौसमअनुसार जी१-वर्ग भू-चुम्बकीय आँधीको कारण हो।

नासाका अनुसार सोलार फ्लेयर भनेको सूर्यबाट निस्कने विकिरण हो। सूर्यमा रहेका दागहरूबाट सनस्पटहरू निस्कन्छ। सौर्य ज्वालाहरू हाम्रो सौर्यमण्डलमा हुने सबैभन्दा ठूलो विस्फोटक घटनाहरू मध्ये एक हो। एक्स-रे र अप्टिकल लाइट फ्लेयर हेर्न प्रयोग गरिन्छ।