नयाँ दिल्ली: भारतीय सेनाको शक्ति आउँदो दिनमा कयौं गुणा बढ्ने भएको छ। सरकारले एउटा विमानवाहक जहाज, थप ९७ वटा तेजस लडाकु विमान र १५६ प्रचण्ड लाइट कम्ब्याट हेलिकप्टर निर्माणका तीन ठूला आयोजना स्वीकृत गर्ने तयारी गरेको छ। यसका लागि करिब १.४ लाख करोड रुपियाँ खर्च हुनेछ। स्रोतहरूले राष्ट्रिय समाचारपत्रलाई भनेअनुसार रक्षामन्त्री राजनाथ सिंहको नेतृत्वमा रक्षा अधिग्रहण परिषद्ले ३० नोभेम्बरमा हुने बैठकमा तीन महत्त्वपूर्ण परियोजनाहरूको लागि खरिद प्रक्रियालाई पहिलो स्वीकृति दिने सम्भावना छ। आवश्यकताको स्वीकृति प्राप्त भएपछि, तीनवटा सम्झौतालाई अन्तिम स्वीकृतिको लागि सुरक्षा सम्बन्धी मन्त्रोई परिषद समितिमा पठाउनु अघि टेन्डर र अन्य कुराहरू छलफल गरिनेछ।

यी सबै परियोजना पूरा हुन केही वर्ष लाग्नेछ, तर चीनले जसरी आफ्नो सैन्य शक्ति बढाइरहेको छ त्यसको पृष्ठभूमिमा भारतको यो सैन्य तयारी निकै महत्वपूर्ण छ। लगभग ५५ हजार करोड रुपियाँ लागतको ९७ तेजस मार्क-१ए लडाकु विमान, सन् २०२१ मा हिन्दुस्तान एरोनटिक्ससँग हस्ताक्षर गरिएको ४६,८९८ करोड रुपियाँको सम्झौताअन्तर्गत पहिले नै अर्डर गरिएका ८३ वटा जेटहरूमा सामेल हुनेछ। १८० तेजस जेट भारतीय वायुसेनाका लागि लडाकु विमानको संख्या बढाउन महत्वपूर्ण रहेकाले अहिले यसको संख्या ३१ पुगेको छ। चीन र पाकिस्तानसँग सम्झौता गर्न कम्तीमा ४२ वटा लडाकु विमान चाहिन्छ। पहिलो ८३ मार्क-१ए जेटहरू फरवरी २०२४-फरवरी २०२८ टाइमफ्रेममा डेलिभर हुने तालिका छ। दोस्रो स्वदेशी विमान वाहक (आईएसी-२) कोचिन शिपयार्डमा ४४ हजार टन आईएनएस विक्रान्त वा आईएसीको ४० हजार करोड रुपियाँमा दोहोरिएको अर्डरको रूपमा निर्माण हुन ८-१० वर्ष लाग्नेछ। लगभग २० हजार करोड रुपियाँमा निर्माण गरिएको, आईएनएस विक्रांत सेप्टेम्बर २०२२ मा कमीशन गरिएको थियो, तर यो २०२४ को मध्यमा मात्र पूर्ण रूपमा लडाई-तयार हुनेछ। डीआरडीओद्वारा विकास गरिएको जुम्ल्याहा इन्जिन डेक-आधारित लडाकु विमान पूर्ण रूपमा सञ्चालन हुन कम्तिमा एक दशक लाग्न सक्छ। सियाचेन ग्लेशियर र पूर्वी लद्दाख जस्ता उच्च उचाइ क्षेत्रमा आपत्तिजनक अपरेशन गर्न सक्षम १५६ प्रचण्ड हेलिकप्टर (सेनाका लागि ९०, आईएएफका लागि ६६) को लागत लगभग ४५ ,हजार करोड रुपियाँ लाग्नेछ।