इरानमा हिजाबको विरोधमा महिलाहरु सडकमा उत्रिएका छन्। यी महिलाले हिजाब हटाई आफ्नो तस्वीर र भिडियो सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरिरहेका छन्। यसबारेमा हंगामा पनि मच्चिएको छ। इरानमा महिलाले सार्वजनिक स्थानमा हिजाब लगाउन अनिवार्य छ। सरकारले महिलाहरुलाई हिजाब लगाउन बाध्य पार्न १२ जुलाईलाई हिजाब तथा पवित्रता दिवसको रुपमा घोषणा गरेको थियो। यस दिनको विरोध गर्दै इरानी महिलाहरूले आफ्नो हिजाब हटाए र आफ्नो फोटो र भिडियो साझा गरे। महिलाको समर्थनमा पुरुष पनि अगाडि आए।
इरानमा महिला अधिकारहरू सीमित छन्। सबै महिलाले सार्वजनिक स्थानमा हिजाब लगाउन अनिवार्य छ। सार्वजनिक स्थानमा हिजाब नलगाउने वा हिजाब लगाएर कपाल नछोप्ने महिलालाई जरिवानादेखि जेल सजायसम्मको व्यवस्था छ। इरानमा हिजाब नलगाएको भन्दै महिलालाई पनि पक्राउ गरिएको छ। हिजाब नलगाएको भन्दै महिलालाई बस, सरकारी कार्यालय र ब्यांकलगायत सार्वजनिक यातायातमा प्रवेश गर्न नदिइएको समाचारमा जनाइएको छ। इरानका केही सहरहरूमा मेडिकल संस्था र विश्वविद्यालयहरूको पनि निगरानी भइरहेको छ। हिजाब बिना महिला भेटिए कारबाही गरिन्छ। एक अग्रणी विश्वव्यापी मानव अधिकार संगठन एम्नेस्टी इन्टरनेशनलका एलेन होगार्थका अनुसार इरानमा महिला उत्पीडनको लामो र कमजोर रेकर्ड छ। यी यौन कानूनको विरोध गर्ने महिलाहरूलाई यसको जोखिम थाहा छ। तेहरानमा सबवे ट्रेनमा महिला यात्रुहरूलाई फूल दिएका कारण तीन इरानी युवती मोनिरेह, यास्मान र मोजगनले ३० वर्षको जेल सजाय भोगिरहेका छन्।
होगार्थले भने, ‘यी महिलाहरूले इरानका सबै महिलाहरूलाई आफ्नो मनपर्ने लुगा लगाउने स्वतन्त्रता हुने भविष्यको आशा व्यक्त गर्दै भिडियो रेकर्ड गरेका थिएl’ यो भिडियो भाइरल भएपछि महिलामाथि हिजाब नलगाएको भन्दै वेश्यावृत्तिलाई बढावा दिनेलगायतका धेरै आरोप लगाइएको होगार्थले बताए। यस्तो दुर्व्यवहार आधारभूत मानव अधिकारको हनन हो। इरानी-अमेरिकी पत्रकार र महिला अधिकार कार्यकर्ता क्राइस्ट एलिनेजादले ट्वीट गरिन्, ‘इरानी महिलाहरूले आफ्नो हिजाब हटाएर देशको सडकमा नो हिजाब भनेर इरानी सरकारलाई हल्लाउनेछन्। यसलाई महिला क्रान्ति भनिन्छ । इरानमा हिजाब नलगाई हिँड्नु अपराध हो। इरानी पुरुषहरू पनि हामीसँग हुनेछन्।’ डिमा डाबोस अफ इक्वालिटी नाउ नामक एक गैरसरकारी संस्थाले महिलाहरूलाई आफूले चाहेअनुसारको लुगा लगाउन दिनुपर्छ र अपराधीजस्तो व्यवहार गर्न नहुने तर्क गर्छ। यो उनीहरूको अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता, आस्था र समानता लगायतका मानवअधिकारको हनन हो, उनले भने। यो एक प्रकारको लैङ्गिक भेदभाव हो।
तेहरानका इमाम अयातोल्लाह अहमद खतमीले भने, ‘यदि कुनै महिलाले सरकारले बनाएको हिजाब कानूनको अवज्ञा गर्छिन् भने यो पाप हो, जुन चोरी वा ठगी बराबर हुन्छ। यो भन्नु सरासर गलत हो। यो अल्लाहको वचन होइन। न कुरानमा न कुनै धार्मिक ग्रन्थमा यस्तो भनिएको छl’ डाबोस चेतावनी दिन्छन् कि देशले हिजाब लगाउने महिलाहरु माथिको द्रुत क्र्याकडाउन यस क्षेत्रमा बढ्दो धार्मिक अतिवादको अर्को उदाहरण हो। जहाँ धर्मको प्रयोग महिला र छोरीहरूलाई उत्पीडन गर्न प्रयोग गरिन्छ। देशमा एकातिर जहाँ महिलाहरु हिजाब नलगाएर खुल्ला कपालमा आफ्नो तस्वीर र भिडियो सामाजिक सञ्जालमा शेयर गरिरहेका छन्। यसैबीच देशका केही कट्टरपन्थी गुटहरू यसप्रति आक्रोशित छन्। इरानका सर्वोच्च नेता अली खामेनीका प्रतिनिधिहरूले देशमा हिजाबको नियममा छुट दिएकोमा आपत्ति जनाएका छन्। यसपछि देशमा हिजाबलाई लिएर नयाँ आदेश जारी भएको छ। कट्टरपन्थी अहमद अलमोहोदा, इरानका राष्ट्रपति इब्राहिम रईसका ससुराले पनि हिजाब सम्बन्धी नियमहरू कडा गरेकोमा शहरका महान्यायाधिवक्ताको प्रशंसा गरे। नयाँ नियमअनुसार हिजाब नियम पालना नगरेको कारण मेट्रोमा प्रवेश निषेध गरिएको छ।
About Author
